از شامگاه پنجم خردادماه، واریز سهمیه بنزین خودروها متوقف و عرضه این فرآورده نفتی به نرخ یکسان آغاز و بر این اساس، قیمت هر لیتر بنزین معمولی ١٠ هزار ریال، هر لیتر بنزین سوپر 12 هزار ریال و گازوییل سه هزار ریال تعیین شد.
کارشناسان می گویند، آزادسازی قیمت بنزین به صورت چشمگیری از قاچاق و ویژه خواری این فرآورده با ارزش جلوگیری می کند و می تواند زمینه بهینه سازی مصرف سوخت در کشور را فراهم کند.
در این میان، برخی کارشناسان و مقامات صنعت نفت معتقدند که تعیین نرخ 10 هزار ریال برای بنزین تا یک سال آینده، مناسب نبوده و باید قیمت ها افزایش بیشتری داشته و نرخ نیز به صورت هفتگی اعلام شود.
«نصرت الله سیفی» مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت می گوید: قیمت بنزین مصوب شده می توانست بالاتر از قیمت کنونی باشد زیرا این قیمت هنوز کم است.
وی با بیان اینکه قیمت بنزین می توانست به قیمت فوب نزدیکتر شود، نرخ تعیین شده بنزین واقعی نبوده و قابل هضم برای جامعه است، افزود: در قانون هدفمندی یارانه ها آمده که قیمت حامل های انرژی باید ٩٠ درصد فوب خلیج فارس باشد، بنابراین قانون هدفمندی را برای بنزین می توانستیم امسال تمام کنیم و به قیمت فوب خلیج فارس که حدود ١٤ هزار ریال است، برسانیم.
سیفی با اشاره به واقعی سازی قیمت بنزین، یادآور شد: در صورتی که قیمت بنزین واقعی می شد، یکی از حامل های انرژی به قیمت فوب خلیج فارس نزدیک می شد و برای دیگر حامل های انرژی برای رسیدن به قیمت تمام شده آنها، برنامه ریزی لازم صورت می گرفت.
مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت با بیان اینکه وقتی قیمت ها درست باشد، مدیریت مصرف سوخت نیز درست می شود، اظهار داشت: تنظیم روابط، پایه ای دارد که اگر آن پایه اشتباه باشد، تنظیم روابط نیز مشکل دار می شود.
وی با اشاره به اینکه هم اکنون رابطه میان تاکسی و مسافر، خودروساز و خریدار و تعمیرکار به دلیل حالت یارانه ای بودن، مشخص نیست، ادامه داد: اگر قیمت بنزین واقعی شود مردم سعی می کنند در صورت امکان کارهایشان را از طریق تلفن انجام دهند که بسیاری از تنظیمات روابط جامعه بستگی به این عوامل دارد.
سیفی درباره رابطه تأثیر افزایش قیمت بنزین با مصرف در جامعه، تصریح کرد: هم اکنون با افزایش قیمت بنزین، تأثیری در مصرف و ترافیک شهر مشاهده نمی شود، پس مشخص است که قیمت تعیین شده بنزین واقعی نبوده و برای جامعه قابل هضم است، این بدان معناست که جامعه توانسته قیمت بنزین 10 هزار ریالی را در روابط اقتصادی هضم کند، از این رو می توان گفت مشکلی وجود ندارد و خیابان ها خلوت تر نشده اند.
«ابوالقاسم حکیمی پور» عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز با نادرست خواندن تعیین قیمت سالانه برای بنزین، خواستار اعلام هفتگی قیمت این فرآورده نفتی شد.
وی با بیان اینکه اگر قیمت ها هفتگی اعلام شود با توجه به عرضه بنزین در بورس جهانی می توان قیمت آن را کنترل کرد، اظهار داشت: به جای استفاده از روش های سنتی که قیمت ها هر سال افزایش یابد و تغییری در مصرف ایجاد نشود و تنها سبب ایجاد موجی از افزایش قیمت کالاها و خدمات و فشار بر اقشار آسیب پذیر شود، قیمت ها هفتگی اعلام شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: هیچ کشوری در دنیا نرخ بنزین را برای یکسال تعیین و اعلام نمی کند زیرا اگر نرخ این فرآورده نفتی هفتگی اعلام شود از افزایش سه تا پنج درصدی تورم نیز جلوگیری خواهد شد.
به گفته سخنگوی دولت، پیش از این پیشنهادهایی برای تعیین نرخ 15 هزار ریال برای هر لیتر بنزین مطرح شده که رییس جمهوری با آنها مخالفت کرده است.