سال 93 برای دولت یازدهم و مردم با آغاز یک نام نویسی شروع شد! نام نویسی از کسانی که تمایل به دریافت یارانه نقدی داشتند.
در حقیقت این نام نویسی تکلیفی بود که مجلس بر عهده دولت گذاشت آنهم اینطور که طبق قانون بودجه سال 93 دولت ملزم به اصلاح دهکهای درآمدی و حذف یارانه گروه های بالای درآمدی شده بود.
با این مصوبه، سال 93 برای دولت و مردم درحالی آغاز شد که سیاست های جراحی اقتصادی ایران وارد فاز دوم و دور جدید افزایش قیمت ها در بخش حامل های انرژی شد.
در این مرحله از اجرای قانون دولت باید طبق مصوبه مجلس تغییراتی را در فهرست یارانه بگیران اعمال می کرد و همین شد که از دهه آخر فروردین 93 با اطلاعیه سازمان هدفمندی یارانه ها از متقاضایان دریافت یارانه ثبت نام جدید شکل گرفت.
این دوره از ثبت نام ها که 10 روز به طول انجامید همراه با توصیه های دولت به مردم بود چراکه دولتی ها در این مرحله از مردم خواستند که اگر نیاز ندارند در فاز جدید دریافت یارانه نقدی ثبت نام نکنند.
البته تلاش دولت برای کاهش فهرست یارانه بگیران تنها به خواهش و تهدید (اشاره به برخی از اظهارات و سخنرانیهای مسئولان) از مردم خلاصه نشد چراکه در همان مقطع خبرهایی از دولت رسید که بیانگر سیاست تشویقی برای انصراف از دریافت یارانه نقدی بود.
از جمله این سیاستهای تشویقی، امتیازاتی بود که توسط سخنگوی دولت که سکاندار سازمان مدیریت نیز می باشد، اعلام شد. محمدباقر نوبخت در آن مقطع در گفتوگویی که از طریق رسانه ملی و جراید عمومی انجام می داد به دفعات اعلام می کرد ” انصراف از دریافت یارانه به معنای محروم شدن از سایر خدماتی که دولت پس از اجرای گام دوم انجام میدهد، نیست، ما حتما برای انصرافدهندگان خدمات ویژهای در نظر خواهیم گرفت که در زمانهای بعدی اعلام میشود”.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی همچنین گفته بود: “به عنوان مثال وقتی که فردی برای دریافت تسهیلات مراجعه میکند از او پرسیده میشود که آیا یارانهبگیر است یا خیر، چرا که افراد یارانهبگیر که نمیتوانند آنقدر از نظر مالی برخوردار باشند که تسهیلات سنگین را بازپرداخت کنند”.
وی ادامه داده بود “وقتی افراد تقاضای تسهیلات می دهند، اگر یارانه بگیر باشند، این امر نشان می دهد که درآمد خوبی ندارند و نمی توانند وام های بانکی بزرگ را بازپرداخت کنند، البته انصراف از یارانه ضرورتا به معنی ثروتمند بودن نیست ولی آنها به گونه ای زندگی خود را تنظیم می کنند که می توانند از این مبلغ صرفه نظر کنند”.
نوبخت همچنین گفته بود که “دولت موظف است از افرادی که از گرفتن یارانه انصراف می دهد به شکل شایسته ای تقدیر و تشکر کند و امتیازات ویژه ای برای آنها در نظر می گیرد که بعدا اعلام می کنیم”.
به گزارش تسنیم، در همان زمان ثبت نام و انصراف از دریافت یارانه نقدی خبرهایی هم آمد که در دولت طرحی وجود دارد برای ارائه کارت همیاری ملی که بناست به انصراف دهندگان از یارانه نقدی! البته همان موقع هم اعلام شد که این طرح نیازمند مصوبه مجلس است.
هرچند رقم یارانه نقدی در فاز دوم هدفمندی یارانه ها تغییر نکرد و دولت طبق قانون همان 45500 تومان را به مردم (کسانی که در فاز جدید خود را نیازمند دانسته و در سایت رفاهی ثبت نام کرده اند) پرداخت کرده و خواهد کرد ولی نکته اینجاست که باوجود هشدار قانون گذار مبنی براینکه افرادی که نیازمند نباشند ولی در فاز دوم ثبت نام و یارانه دریافت کرده باشند 3 برابر یارانه دریافتی جریمه خواهند شد بیش از 73 میلیون ایرانی در این مرحله ثبت نام کرده اند.
بنابراین با وجود وعدههای تشویقی دولت برای انصراف از دریافت یارانه نقدی 2 میلیون و 400 هزار نفر از در فاز دوم هدفمندی یارانهها و زمان ثبت نام جدید دریافت یارانه نقدی انصراف داده و در سایت ثبت نام نکرده بودند.
ولی با گذشت چندین ماه از اعلام وعده های تشویقی دولت به انصراف دهندگان از دریافت یارانه نقدی هنوز خبری از عملی شدن این وعده ها نشده و به نظر می رسد اعلام این امتیازها در سال قبل و زمان ثبت نام از دریافت یارانه نقدی از همان دست سیاستهای پوپولیستی بوده است که معمولاً در دولتها به کار می رود.
اما نکته قابل تاملی که وجود دارد این است که در حالی که امتیازهای تشویقی برای انصراف از دریافت یارانه نقدی به بایگانی دولت ارجاع شده است در تازه ترین اظهارات خبرهایی میرسد که بیانگر ارائه طرحهای تشویقی برای انصراف از دریافت یارانه نقدی می باشد.
در تازه ترین اظهارات، مدیرعامل سازمان بهره وری انرژی ایران گفته است که به دولت پیشنهاد دادهایم کسانی که از گرفتن یارانه انصراف دهند به میزان مبلغ یارانه دریافتی در طول یک سال، لوازم خانگی با راندمان بالا و مصرف کم دریافت کنند.
سجادی همچنین گفته است: با در اختیار گذاشتن لوازم کممصرف برقی مانند یخچال، به افرادی که از یارانه انصراف میدهند، از سویی صنعت تولید این لوازم رونق میگیرد و از سوی دیگر افرادی که از گرفتن یارانه انصراف دادهاند منتفع خواهند شد.
اما این طرح ها درحالی کماکان به دولت ارائه می شود که هنوز خبری از سیاستهای تشویقی دولت برای انصراف دهندگان از یارانه نقدی نیست و شاید عدم اعلام پشتوانه و برنامه قطعی برای اجرایی شدن همین امتیازها بود که در زمان ثبت نام جدید یارانهها تنها 2.4 میلیون نفر از جمعیت 75 میلیون نفری ایران، از ادامه دریافت یارانه نقدی انصراف دادند.