وزرات صنعت، معدن و تجارت دیروز در حالی میزبان مراسم امضای تفاهم‌نامه طراحی و تولید خودروهای برقی و هیبریدی میان ایران‌خودرو و دانشگاه‌های شریف و امیرکبیر بود که این وزارتخانه، سود بازرگانی واردات این نوع خودروها را صفر و تعرفه آنها را فقط چهار درصد در نظر گرفته است.
در این مراسم که علاوه بر وزرای صنعت و علوم، مدیرعامل ایران‌خودرو و روسای دانشگاه‌های شریف و امیرکبیر نیز حضور داشتند، دو تفاهم‌نامه برای طراحی و تولید خودروهای برقی و هیبریدی به امضا رسید، تفاهم‌نامه‌هایی که حصول نتایج آنها به حدود سه سال دیگر موکول شده است.
آن طور که وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در مراسم روز گذشته عنوان کرد، خودروهای برقی و هیبریدی تا سه سال آینده روانه بازار کشور خواهند شد و پروژه مربوطه قرار است از مرحله طراحی اولیه تا ساخت، توسط دانشگاه‌های امیرکبیر و شریف، انجام شود.
به گفته محمد فرهادی، از دل پروژه طراحی و تولید خودروهای برقی و هیبریدی، ده‌ها پروژه دیگر می‌توان استخراج کرد که هم به نفع تولید است و هم به نفع دانشگاه. اظهارات وزیر علوم در شرایطی بود که محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت نیز با تاکید بر ارتباط مستمر دانشگاه و صنعت، گفت: ارتباط فکری، فیزیکی و کاری بین صنعت و دانشگاه باید برقرار شود؛ نه اینکه کار در حد نامه و بخشنامه باقی بماند؛ زیرا دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها تنها ۵ درصد در پیشرفت کار موثر است.
به گزارش دنیای اقتصاد، مدیرعامل ایران‌خودرو نیز در مراسم دیروز با اشاره اینکه ارتباط این شرکت با دانشگاه‌ها، به پروژه خودروهای هیبریدی و برقی محدود نخواهد شد، گفت: در تفاهم‌نامه‌هایی که با دانشگاه‌ها امضا می‌کنیم، بهره گرفتن از مشاوران خارجي نيز لحاظ شده و هدف، قرار گرفتن خودروهای برقی و هیبریدی در سبد محصولات شرکت است.
اما آن‌طور که حسين فارسياني، معاون استراتژی و برنامه‌ریزی ايران خودرو توضیح داد، خودروهاي هيبريدي در چهار سطح «استاپ.استارت»، «مايلد هيبريد»، «فول هيبريد» و «پلاگين هيبريد» (Plug-In) تعريف شده‌اند. وی با بیان اینکه در سطح «استاپ استارت»، امکان خاموش و روشن شدن خودکار موتور فراهم مي‌شود، گفت: در خودروهاي سطح «مايلد هيبريد» موتور الکتريکي به تنهايي قادر به حرکت خودرو نيست و با اتصال موتور الکتريکي به موتور احتراق داخلي بخشي از توان مورد نياز خودرو از موتور الکتريکي تامين مي‌شود. به گفته فارسياني خودروهاي فول هيبريد با ترکيب موتور الکتريکي با قواي محرکه مرسوم، امکان رانش خودرو به‌صورت تمام برقي و موتور احتراقي را دارند، در واقع رانش اين خودروها مي‌تواند با موتور احتراقي، موتور الکتريکي يا هر دو باشد.وی ادامه داد: خودرو فول هيبريد مي‌تواند به صورت «پلاگين» يا غير‌شارژي عرضه شود که تفاوت آنها، حجم بيشتر باتري در خودروي «پلاگين» و در نتيجه پيمايش بيشتر اين خودرو در حالت الكتريكي است.
فارسیانی درخصوص ويژگي خودروهاي الكتريكي نيز تاکید کرد که اين خودروها فاقد موتور احتراق داخلي يا هر نوع موتور غير‌الکتريکي هستند و نيروي لازم براي رانش آنها صرفا از طريق موتور الکتريکي تامين مي‌شود.
اما براساس تفاهم‌نامه‌هایی که دیروز میان ایران‌خودرو و دانشگاه‌های شریف و امیرکبیر به امضا رسید، مراحل طراحي و توليد خودروهاي هيبريد و الكتريكي در سه فاز «تدوين مشخصات فني و اقتصادي»، «طراحي و نمونه‌سازي خودرو» و «برنامه‌ريزي و نهايي‌سازي دانش فني ساخت و توليد در مقياس صنعتي» انجام خواهد شد.
واردات یا تولید داخل؟
اما طرح تولید خودروهای برقی و هیبریدی مدت‌هاست در دستورکار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دارد و این طرح آنقدر برای مسوولان این وزارتخانه مهم است که حتی بسته‌ای حمایتی را برای پشتیبانی از مشتریان و خودروسازان بابت تولید خودروهای موردنظر، به کمیسیون زیربنایی دولت فرستاده‌اند. این در شرایطی است که وزارت صنعت سود بازرگانی خودروهای برقی و هیبریدی را صفر و تعرفه‌ای چهار درصدی برای ورود این خودروها در نظر گرفته و به‌نظر می‌رسد این موضوع با بحث حمایت از تولید داخل، تناقض دارد.
به اعتقاد کارشناسان، وقتی تعرفه واردات خودروهای هیبریدی و برقی پایین باشد، خودروسازان انگیزه چندانی برای طراحی و تولید این خودروها ندارند و از طرفی، با توجه به ذهنیت مشتریان در مورد سطح کیفی خودروهای خارجی و داخلی، به‌نظر می‌رسد اولویت آنها خرید هیبریدی‌ها و برقی‌های وارداتی باشد نه تولید داخل.
با این حساب به‌نظر می‌رسد وزارت صنعت باید تکلیف خود را با این موضوع مشخص کند که بالاخره به دنبال حمایت از تولید داخل خودروهای برقی و هیبریدی است یا می‌خواهد پای این خودروها را به واسطه واردات، به جاده‌ها و خیابان‌های کشور باز کند.در این مورد، اما مدیرعامل ایران‌خودرو تاکید کرد که سیاست وزارت صنعت در مورد خودروهای هیبریدی، کاهش مصرف سوخت و حفظ محیط زیست است؛ بنابراین صفر شدن تعرفه مانعی برای طراحی و تولید خودروهای هیبریدی و برقی نیست. به گفته وی، خودروهای برقی و هیبریدی داخلی تا سه سال دیگر به نتیجه می‌رسند و حالا باید دید در آن زمان چه فکری به حال تعرفه واردات آنها خواهد شد.
تعمیرگاه‌های مجاز را افزایش دهید
در حاشیه مراسم دیروز اما وزیر صنعت، معدن و تجارت و مدیرعامل ایران‌خودرو پاسخگوی پرسش‌های از حاشیه تا متن خبرنگاران در مورد خودروسازی کشور شدند.
ابتدا این وزیر صنعت بود که در واکنش به اظهارات یکی از نمایندگان مجلس در مورد خجالت زده شدن وی (وزیر صنعت) از صف طویل خودروهای صفر کیلومتر در مقابل تعمیرگاه‌ها، گفت: یکی از برنامه‌هایی که در وزارت صنعت و شرکت‌های خودروساز پیگیری می‌شود، بهبود کیفیت خودروهای داخلی به حساب می‌آید و در این راستا برنامه‌ریزی‌های لازم برای ارتقای کیفیت خودروها طی سه سال آینده، انجام شده است.
وی با بیان اینکه برنامه ارتقای کیفیت خودروهای داخلی بر اساس استانداردهای بین‌المللی، تدوین و تصویب شده است، افزود: برای بهبود کیفیت قطعات، برنامه نوسازی در شاخه قطعه‌سازی خودرو را اجرا می‌کنیم و امیدواریم بعد از توافق هسته‌ای نیز شرکت‌های خارجی رغبت بیشتری به همکاری با قطعه‌سازان داخلی داشته باشند.به گفته نعمت‌زاده، مسائل بین‌المللی در زمینه ارتقای کیفیت خودروها بازدارنده بوده و برخی خودروسازان مجبور به تامین برخی قطعات از محل‌های دیگری بودند تا تولیدشان متوقف نشود. وی در مورد صف خودروهای صفر کیلومتر مقابل تعمیرگاه‌های شرکت خودروسازی نیز گفت: تعداد تعمیرگاه‌های مجاز و دارای صلاحیت باید افزایش یابد؛ زیرا نمی‌شود روزی چند هزار دستگاه خودرو به بازار عرضه کنیم، ولی ظرفیت تعمیرگاه‌ها متناسب با این میزان تولید، رشد نکند.
حجم بدهی‌ایران‌خودرو به بانک‌ها
اما مدیرعامل ایران‌خودرو نیز در حاشیه مراسم روز گذشته در حالی خبر از جلسه مشترک با مسوولان رنوی فرانسه داد که به گفته وی، خودروی ارزان این شرکت فرانسوی در راه ایران است.
هاشم یکه‌زارع با بیان اینکه ایران‌خودرو برای تولید خودروهای کبچر و کلیو4 در ایران، با رنو مذاکره کرده است، گفت: البته در مورد تولید خودروی بسیار ارزان قیمت که رنو به تازگی آن را روانه بازار هند کرده، مذاکره خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه خودروی جدید X409 نیز اواخر امسال عرضه خواهد شد، افزود: استراتژی ما در همکاری با شرکت‌های خارجی، انتقال تکنولوژی به قطعه‌سازان داخلی و سرمایه‌گذاری است که این موارد را با رنو نیز در میان گذاشته‌ایم. یکه‌زارع با بیان اینکه تمرکز ایران‌خودرو روی سه حوزه کیفیت، خدمات پس از فروش و توسعه محصول است، تاکید کرد: خودرو هیبریدی ایران‌خودرو تا سه سال آینده به تولید انبوه خواهد رسید و امیدواریم در این مدت زیرساخت‌های آن نیز در سطح کشور ایجاد شود.
وی ادامه داد: در همه جای دنیا دولت‌ها به خریداران خودروهای هیبریدی و برقی یارانه پرداخت می‌کنند به‌عنوان مثال در انگلیس در یک خودرو هیبریدی با قیمت 25 هزار پوند، دولت این کشور 12 هزار پوند آن را به‌عنوان یارانه پرداخت می‌کند. یکه‌زارع در پاسخ به اینکه کدام یک از محصولات ایران‌خودرو تبدیل به خودرو هیبریدی خواهند شد، نیز گفت: در حال حاضر طراحی یک پلتفرم جدید در دستور کار ایران‌خودرو است و خودرو هیبریدی نیز روی همین پلتفرم جدید تولید خواهد شد.
مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو در پاسخ به پرسشی مبنی‌بر اینکه گفته می‌شود ایران‌خودرو بزرگ‌ترین شرکت بدهکار بانکی است، تاکید کرد: این موضوع به هیچ وجه صحت ندارد؛ وقتی به ایران‌خودرو آمدم، این شرکت3700میلیارد تومان بدهی داشت که1200میلیارد آن را تا به امروز پرداخت کرده‌ایم و هم‌اکنون 2500میلیارد تومان آن باقی مانده است.
