کری: میتوانیم تحریمهای جدیدی وضع کنیم
جان کری وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه در مورد توافق هستهای با ایران، گفت در صورتی که تهران دسترسیهای لازم را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ندهد، تمام تحریمها بار دیگر اعمال میشوند.
کری که همراه با ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا در ویژهبرنامههای روزهای یکشنبه شبکههای تلویزیونی آمریکا صحبت میکرد، در پاسخ به سوالی در مورد بازرسیهای «هر زمان و هر مکان» در ایران، گفت: «صادقانه بگویم، این عبارتی است که من هرگز در 4 سالی که داریم مذاکره میکنیم، نشنیدم و هرگز روی میز نبوده است. هرگز در نظام کنترل تسلیحات چنین چیزی وجود ندارد و هیچ کشوری بازرسی هر زمان و هر مکان را نمیپذیرد.»
وی با این حال افزود: «اگر آنها به ما دسترسی ندهند… ما این امکان را داریم که تمام تحریمها (رفعشده پس از توافق) را فورا بازگردانیم.»
در ادامه مونیز هم در این مورد گفت: «منظور من هم از دسترسی هر زمان و هر مکان، یک رویه به درستی تعریف شده و یک بازه زمانی به درستی تعریفشده، برای حل مسئله بود.»
همچنین کری در ادامه گفت به اذعان سرویسهای اطلاعاتی و همچنین دانشمندان آمریکایی، ایران به هیچ وجه قادر نخواهد بود وجود فعالیتهای هستهای در یک سایت اعلامنشده را ظرف 24 روز مخفی کند.
بر اساس آنچه در متن برنامه جامع اقدام و همچنین پیشنویس قطعنامه مربوطه شورای امنیت سازمان ملل آمده، در صورتی که آژانس درخواست دسترسی به یک سایت را داشته باشد، ایران باید نهایتا ظرف 24 روز این دسترسی را ارائه دهد. البته پیش از آن فرآیند حل اختلاف نیز وجود داشته و آژانس باید اسناد متقنی در رابطه با فعالیتهای هستهای در این سایتها ارائه دهد.
با این وجود، ساز و کاری که برای بازگشت تحریمها در نظر گرفته شده، این امکان را به طرف غربی میدهد که برای دریافت دسترسی از ایران، تهران را با اهرم بازگشت تحریم، تحت فشار قرار دهد. (جزئیات بیشتر)
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از اظهاراتش، در مورد تحرکات منطقهای ایران نیز گفت: «ما همین الان هم تحریمهای (غیر هستهای) دیگری داریم و بعدا هم میتوانیم برای تغییر رفتار ایران، بر آنها بیافزاییم.»
کری در مورد اتباع آمریکایی بازداشتشده در ایران هم گفت: «ما بارها مسئله شهروندان آمریکایی را مطرح کردهایم و همین حالا هم داریم روی آن کار میکنیم.»
او در پاسخ به این سوال که چرا افراد نباید به ایران مظنون باشند، گفت: «ما هم هستیم، ما هم مظنون هستیم، به همین خاطر هم بود برای توافق مذاکره کردیم. هیچ چیز در این توافق بر مبنای اعتماد نیست، بلکه بر اساس عملکردی است که کاملا قابل راستیآزمایی است.»
دوست ایران نیستیم
وی سپس در جواب این سوال که ایرانیها دشمن آمریکا هستند، گفت: «آنها دشمن بودهاند و هنوز هم ما رقیب هستیم. ما به هیچ وجه متحد یا دوست هم نیستیم.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه به کنگره این کشور هم توصیه کرد که توافق هستهای را پذیرفته و به آن اجازه اجرا دهد. وی گفت: «ایران بدون سلاح هستهای، کشوری به مراتب متفاوت از ایرانی با آن (سلاح هستهای) خواهد بود. یک خاورمیانه بدون سلاح هستهای، خاورمیانهای امنتر خواهد بود. به همین جهت معتقدیم که منطقه و اسرائیل به واسطه این توافق، به مراتب امنتر خواهند بود. اگر کنگره به این توافق نه بگوید، آنوقت هیچ محدودیتی بر ایران نخواهد بود و هیچ تحریمی هم وجود نخواهد داشت، چراکه متحدان ما در این مسیر، ما را رها خواهند کرد.»
کری افزود: «در آن صورت همه ما را به چشم کسانی میبینند که فرصتی برای مسدود کردن راه آنها به سمت بمب را نابود کردهاند. آنها غنیسازی را از سر میگیرند و همانطور که رئیسجمهور هم گفت، احتمال وقوع جنگ، افزایش مییابد.»