عراقچی: نیاز به برداشت تازه از شورای امنیت

در این برنامه اساتید و دانشجویان دکترای حقوق و روابط بین‌الملل از سراسر کشور حضور داشتند. آیین کار شورا، نگارش قطعنامه، ارایه بیانیه و انواع روش‌های آموزشی در حقوق و روابط بین‌الملل، منطق بحث و تصمیم‌گیری در شورا و موضوع یمن طی جلسه آمادگی مورد واکاوی قرار گرفت.

نشست روز پنج‌شنبه 5 شهریور در واقع جلسه شبیه‌سازی شورای امنیت و بحث درباره نگارش قطعنامه یا بیانیه درباره موضوع یمن بود. به همین مناسبت سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی وزارت خارجه در این نشست حاضر شد.

وی در این نشست گفت: برگزاری شبیه‌سازی شورای امنیت ابتکار بسیار مهمی است که انجام شده است. به شخصه فکر می‌کنم یکی از مشکلات جدی ما در سیاست خارجی فهم نادرست بسیاری از پدیده‌های روابط بین‌الملل است به ویژه در مورد مسائل سازمان ملل به خصوص شورای امنیت. دیدگاه‌های مختلف و متضادی نسبت به شورای امنیت در کشور وجود دارد که بعضاً باعث می‌شود سیاست‌های ما سیاست‌های درستی نسبت به عملکرد شورای امنیت نباشد.

عراقچی گفت: تصور خیلی‌ها از شورای امنیت این است که شورای امنیت یک محکمه عدل است لذا انتظار دارند که تصمیمات عادلانه بگیرید. این یک خطای بسیار بزرگ است. شورای امنیت دقیقا یک نهاد سیاسی است و تصمیمات سیاسی می‌گیرد، با توجه به منافع کشورهای دائم عضو. اصولاً فلسفه تشکیل شورا همین بوده که کسانی که صلح دنیا را به هم می‌ریزند یک جا بنشینند و منافع خود را یکی کنند. بنابراین نباید انتظار دفاع از منافع دیگران را در شورای امنیت داشته باشیم.

معاون ظریف ادامه داد: دیدگاه دیگری که وجود دارد که سوء‌تفاهم بزرگی است. بعضی‌ها شورای امنیت را یک ابزار مطلق در دست آمریکا و غربی‌ها می‌بینند. بعضی‌ها از طرف دیگر فکر می‌کنند وجود روسیه و چین می‌تواند خیال ما را راحت کند که هیچ چیز بدون نظر آن‌ها تصویب نمی‌شود. بعضی‌ها سابقه کار شورای امنیت را نادیده می‌گیرند، بعضی‌ها قوائد و مقررات کار شورا را نادیده می‌گیرند و فکر می‌کنند هر کاری شدنی است. در جریان مذاکرات اخیر هسته‌ای واقعاً ما با عملکرد کاملاً متفاوتی از شورای امنیت روبه‌رو بودیم. ما کشوری هستیم که 6 قطعنامه فصل هفتمی شورای امنیت را اجرا نکردیم و در نهایت با شورای امنیت مذاکره کردیم و به قطعنامه جدیدی رسیدیم که عمده خواسته‌های ما درآن رعایت شد. بنابرین فکر می‌کنم همه ما احتیاج به یک برداشت جدید از شورای امنیت داریم به خصوص در پرتو تحولاتی که بعد از قطعنامه 2231 شورای امنیت رخ داد. این باعث می‌شود که ما انتظارات خود را در سایر مسائل از شورای امنیت بتوانیم تنظیم کنیم.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان با بیان این که اهمیت شورای امنیت را نباید دست کم گرفت افزود: ورود شورای امنیت به مسائل ریز از ویروس ابولا گرفته تا مسائل بسیار عمده بین‌المللی یک واقعیت است. ناتوانی شورای امنیت در حل و فصل مسائل مهم هم یک واقعیت دیگر است. این‌ها همه باید در جایگاه خود شناخته و بعد بتوانیم انتظار خود را تنظیم کنیم و بتوانیم با شورای امنیت در جایی که می‌شود کار کنیم.

در این نشست هم‌چنین گری لوییس، سفیر سازمان ملل در ایران درباره اهمیت این برنامه عنوان کرد: بسیاری از رهبران کنونی دنیا کسانی هستند که در برنامه‌های شبیه‌سازی شرکت کردند از جمله بان کی مون، دبیرکل کنونی سازمان ملل متحد. ضمن این که موضوع دستور کار شورا در این جلسه شبیه‌سازی یمن است که موضوعی مهم، پیچیده و مناقشه‌برانگیز است. بنابراین همه ما وظیفه داریم تا به نوعی راه‌های کمک به مردم یمن را پیدا کنیم که این برنامه خود به نوعی دربرگیرنده همین امر است.

وی اضافه کرد: شرکت‌کنندگان این برنامه سه مهارت تخصصی را فرا می‌گیرند: نخست فهم دقیق یکی از چالش‌های منطقه، دوم تسلط بر آیین کار و شیوه عمل و تصمیم‌گیری شورا و سوم فراگیری مهارت‌های مذاکره، تعامل و اجماع‌سازی.

به گزارش ایسنا،‌ این برنامه با نظارت علمی دکتر مهدی ذاکریان، استاد حقوق و روابط بین‌الملل و ریاست شورا از سوی جناب آقای اسدی سفیر پیشین ایران در سازمان ملل و رییس دوره‌یی گروه 77 در سازمان ملل برگزار و به صدرو بیانیه در موضوع یمن منجر شد.

گفتنی است این چهارمین دوره شبیه‌سازی شورا امنیت است. در برنامه سال گذشته محمد جواد ظریف پیامی اختصاصی در اهمیت برگزاری این برنامه ارسال کرده بود.