ظریف: با آژانس یک سند محرمانه داریم
در جریان دیدار هیاتی رسانه ای متشکل از سردبیران و مدیران مسوول روزنامه هایی از هفت کشور عربی اردن، سوریه، عراق، عمان، کویت، لبنان و مصر، با وزیر امور خارجه کشورمان، مهمترین دغدغه های نمایندگان این رسانه ها در قالب پرسش هایی مطرح و با پاسخ های صریح وزیر امور خارجه کشورمان همراه شد که شامل موارد زیراست :
*رییس هیات مدیره مؤسسه الاهرام مصر ـ احمد النجار (ضمن تأکید بر جایگاه ایران و مصر در منطقه): آیا ایران طرحی برای بازگشت روابط قوی با مصر دارد؟
وزیر امورخارجه: ما علاقه مند به برقراری روابط نزدیک با همه کشورهای منطقه هستیم. مواضع ما و مصر در خصوص مسائل مهمی از جمله منطقه عاری از سلاح کشتار جمعی در خاورمیانه، به هم شبیه است. ما اصولا سیاست مبتنی بر حذف نقش کشورها در منطقه را سیاست شکست خوردهای می دانیم و جهت گیری کلی ما در منطقه این است که همه دولت ها باید در امنیت منطقه شریک باشند. ایران و مصر، به همراه عربستان و دیگر کشورها، باید در منطقه نقش اساسی داشته باشند.
*سردبیر روزنامه «عمان» ـ سیف المحروقی (با اشاره به حکمت و استراتژی ایران در مدیریت مذاکرات هسته ای و نیز لبخندهای دکتر ظریف پس از خروج از مذاکرات سختی که ساعت ها طول می کشید): چگونه مذاکرات را در جلسات رسمی و خارج از چارچوب رسمی مدیریت کردید؟
وزیر امورخارجه: ابتدا از نقشی که عمان و سلطان قابوس که استوانه ثبات در منطقه است تشکر می کنم. اختلافات ما با آمریکا اختلافات عمیقی است و لذا لازم بود یک مجموعه ای از مذاکرات رسمی و غیر رسمی صورت گیرد تا از این مسیر دشوار عبور کنیم. در مذاکرات غیر رسمی برای تصمیم گیری ها زمینه سازی شد و در مذاکرات رسمی، تصمیمات اتخاذ شد. کلید حل موضوع هسته ای، دیدگاهی بود که ما به مذاکرات بردیم و آن این بود که اگر یک طرف ببرد و طرف دیگر ببازد مذاکره به نتیجه نمی رسد.
* سردبیر روزنامه الرأی کویت ـ ماجد العلی (با اشاره به کشف گروهک اخیر تروریستی در کویت و کشف مقادیری سلاح با ادعای همراهی دو دیپلمات): آیا علیرغم وجود روابط متمایز میان ایران و کویت، تصور نمی کنید این یک مداخله در کویت است؟
وزیر امورخارجه: ما بارها گفته ایم در مسائل داخلی کشورهای همسایه مداخله نمی کنیم. پس از توافق هسته ای سیل اتهام ها نسبت به ایران سرازیر شد و این برای من جای تردید دارد. ما با دولت کویت روابط بسیار خوبی داریم و نقش دولت کویت را مثبت ارزیابی می کنیم. کما اینکه در خصوص وضعیت تأسف بار حجاج ما در منا، دولت کویت و شخص امیر کویت نقش خوبی ایفا کردند و شخص امیر با دکتر روحانی هم گفتگوهای خوبی انجام دادند و ما امیدواریم روابط دو کشور بطور جدی گسترش پیدا کند.
*سردبیر روزنامه الدیار اردن ـ محمد سلامه: ایران از عرب ها چه می خواهد؟
وزیر امورخارجه: ما هیچ چیز از جهان عرب جز دوستی نمی خواهیم. دوستان عرب ما فراموش نکنند که 8 سال صدام حسین را علیه ایران تسلیح کردند و ما پس از آنکه صدام رفت هیچ چیز از دوستان عربمان نخواستیم. ما تا امروز ظلمی به اعراب نکردیم ولی مورد ظلم واقع شدیم. دوستان عرب ما به کمپ دیوید رفته و آمریکا را تشویق کردند با ایران به توافق نرسد و این درحالی بود که ما حاضر نشدیم راجع به مسائل منطقه با آمریکا صحبت کنیم. ما معتقدیم آینده ما به هم گره خورده است. دوستان عرب ما چه این را درک کرده و چه درک نکنند، ایران برای امنیت و ثبات و پیشرفت منطقه ای در کنارشان ایستاده است اما بدون همکاری همه، نتیجه این امر کامل نخواهد بود. اگر ما برای گفتگوی جدی تلاش کنیم و پیش داوری ها را کنار بگذاریم می توانیم به این واقعیت برسیم که اگر ایران بتواند با کشورهای غربی که مشترکات کمی با آنها دارد به نتیجه برسد، حتما با برادران عرب خود هم به نتیجه خواهد رسید.
*سردبیر روزنامه الزوراء عراق ـ مؤید اللامی (ضمن تشکر از موضع حمایتی جمهوری اسلامی ایران در خصوص عراق) با تأکید بر اینکه «اگر ایران نبود بغداد سقوط می کرد»: آیا توافقی سری میان ایران و غرب برای منطقه در پی توافق هسته ای بعمل آمده است؟
وزیر امورخارجه: متأسفانه تلاش می شود واقعیت ها وارونه جلوه داده شود اما مهم این است که همه دوستان ما در منطقه بدانند خطر داعش برای ما یک خطر عمومی است. ما خطر داعش برای عربستان را متفاوت از خطر داعش برای سوریه و عراق نمی بینیم. امیدواریم دوستان ما در منطقه درک کنند همانطور که به کمک بغداد رفتیم، همانطور امنیت همه کشورهای منطقه برای ما مهم است چون معتقدیم در یک منطقه نا امن هیچ کس در امنیت نیست.
علیرغم آنکه آمریکایی ها دوست داشتند با ما بر سر منطقه توافق کنند ولی ما هیچ توافقی در منطقه با آمریکایی ها نداریم. بسیاری معتقدند ما برای اینکه موضوع هسته ای را حل کنیم از منطقه برای آمریکا هزینه کردیم ولی اینطور نبوده است. ما به آن ها گفتیم گفتگوهایمان در منطقه را با دوستانمان در منطقه انجام می دهیم.
هیچ توافق سری میان ما و 1+5 وجود ندارد. ما برنامه هسته ای مان را به آژانس ارائه می کنیم. این برنامه تا یک افق 15 ساله را شامل می شود که در نهایت ما را به غنی سازی صنعتی برای تولید سوخت می رساند. سند ما با آژانس بر اساس پروتکل الحاقی یک سند محرمانه است. نه ما و نه آژانس نباید آن را اعلام کنیم.
* سردبیر روزنامه الثوره سوریه ـ علی قاسم: توافق هسته ای و تحولات پس از آن به همراه به هم خوردن معادلات منطقه و اخیرا ورود مستقیم روسیه در سوریه، تا چه میزان به شکل مثبت بر سیاست خارجی ایران برای اقدام و طرح ابتکاری در سوریه تأثیرگذار است؟
وزیر امورخارجه: توافق هسته ای به نفع همه کشورهای منطقه است. ضمن آنکه در خصوص سوریه، اعتقاد داریم که همه دنیا باید برای مبارزه با داعش همکاری و هماهنگی داشته باشند. البته ما تأکید داریم که راه حل در یمن و سوریه و سایر کشورها تنها می تواند راه حل سیاسی باشد. کشورهای منطقه و خارج آن باید به راه حل سیاسی در این کشورها کمک کنند نه اینکه برای آنها شرط و شروط تعیین کرده و بخواهند خواسته های خود را تحمیل کنند.
*نویسنده روزنامه النهار لبنان ـ سرکیس نعوم (با اشاره به راه حل سیاسی در حل بحران ایران و جامعه بین الملل و جریان داشتن جنگ نیابتی و درگیری های طایفه ای و مذهبی و قومی در منطقه): آیا روشی که برای حل مشکلات ایران با جامعه بین الملل بکار گرفته شد می تواند شبیه آن برای مسائل منطقه از جمله بحران سوریه بکار گرفته شود؟
وزیر امورخارجه: روابط با منطقه، همواره مهمترین اولویت مقام معظم رهبری، رئیس جمهوری و بنده بوده است. ما امیدوار بودیم حل مسأله هسته ای به مشکلات منطقه کمک کند ولی متأسفانه دوستان ما در عربستان فکر کردند حل مسأله هسته ای خطری برای آنها است. برای من تأسف بار است که ببینم عربستان سعودی و اسرائیل موضعی واحد را در خصوص مسأله هسته ای اتخاذ کرده اند. ما آماده گفتگو هستیم و به پیشنهاد گفتگو پاسخ مثبت می دهیم. ما معتقدیم همین امروز راه حل سیاسی برای سوریه و همچنین یمن وجود دارد که جنگ خونین بی حاصل هفت ماهه را در این کشور پایان دهد. ما باید راهی پیدا کنیم که خونریزی در این کشورها متوقف شود.
* ما در منطقه منافع مشترک داریم،تهدیدات مشترک داریم، دین، تاریخ و جغرافیای مشترک داریم پس چرا باید به دنبال تعارض باشیم. ما یا با هم پیروز می شویم و یا با هم شکست می خوریم. سود ایران زیان عربستان نیست و سود عربستان زیان ایران محسوب نمی شود. زمان آن فرا رسیده تا بفهمیم باید با هم به سود مشترک برسیم.
اعضای این هیأت ضمن حضور در ایران به میزبانی روزنامه «الوفاق»، با برخی مسؤولان و مقامات کشورمان دیدار کردند.
176/