معماي دنبالهدار «پولهاي زنجاني كجاست؟»
رضا رئيسي: هنرمندان با استفاده از قريحه ذاتي و آثار فاخر، بديع و نوآورانه به دنبال اين مهم هستند، سياستمداران از طريق سخنوري، ژرفاي انديشه و قدرت اقناع افكار عمومي در اين مسير گام بر ميدارند و سرمايه داران با بهرهگيري از نبوغ ذاتي و هوشمندي و ذكاوت و شم بالاي تحليل شرايط به دنبال ارتقاي جايگاه خود در جامعه هستند، در اين ميان البته روشهاي نابهنجارانه، نامتعارف و غير طبيعي نيز براي دستيابي به شهرت از سوي افرادي كه امكان طبيعي رشد و نمو را در بسترهاي متعارف اجتماعي ندارند، مورد التفات قرار ميگيرد. گانگسترها از زمره اين دست طالبان شهرت هستند. آنها خود نيز ميدانند كه شهرت مخوف و نابهنجارشان محبوبيتزا نيست اما آن را به گمنامي ترجيح ميدهند.
مردي كه ميخواهد باشد
صورت مساله پرونده متهم نفتي ساده و آسان است؛ وي در كمتر از سه سال توانست از يك فرد ناشناخته و تاجر ساده به چهرهاي جنجالي و پرهياهو تبديل شود تا جایی که از وي به عنوان ثروتمندترين فرد ايراني نيز نام برده ميشود. ۱۰هزار ميليارد تومان بدهي وي به شركت ملي نفت ايران رقمي نيست كه به سادگي بتوان آن را هضم كرده و سازوكاري كه وي از طريق آن به اين منابع خيرهكننده دست يافته و ارقام نجومي كه وي در اين مدت اندوخته كه 2ميليارد يورو را پول خرد در برابر آن اعلام ميكند، بيگمان نميتوانسته و نميتواند در يك فرآيند طبيعي اقتصادي رقم بخورد. حداقل موضع آنست كه منابع نفتي بالغ بر چندين هزارميليارد تومان را وي در فرآيندي نامتعارف اخذ و چند سالي است كه پول حاصل از آن را به بيتالمال بازنگردانده است اما همانگونه كه پيشتر مورد اشاره قرار گرفت وي قصد كوتاه آمدن و كنارهگيري از شهرت بيسابقهاي كه اين فرآيند برايش رقم زده را ندارد و در كمال جسارت خود را قهرمان ميپندارد و ميخواند. او به سياق اسلاف خود، خويش را نخبهاي ميداند كه شايسته تقدير است و با طرح جملات جنجالي در دادگاه ميخواهد شهرت به دست آمده را حفظ و به زعم خود آن را به سمت محبوبيت سوق دهد و حاشيه امني براي خود ايجاد كند. اينجاست كه وي مدعي ميشود قهرمان دور زدن تحريمهاست بيآنكه بگويد چند هزار ميلياردي كه وي تحريم را دور زده نه به حساب مردم كه به حساب شخصي وي ریخته شده است؛ اينجاست كه وي خود را ثروتمندي بينياز به اين ارقام ميخواند اما نميگويد ثروتي كه وي از آن دم ميزند چگونه طي چند سال فراهم آمده و چنان دم و دستگاهي براي وي رقم زده؛ اينجاست كه وي در جلسه دادگاه جايگاه متهم و شاكي را عوض ميكند و مدعي ميشود كه در كمتر از ۴۸ساعت بدهیاش را به حساب بانك مركزي ميريزد و اگر هم تاكنون نريخته به این دلیل بوده که شمارهحسابي اعلام نشده است! اينجاست كه وي در اقدامي عجيب به زونكنهاي در دستش كه رو به دوربينها گرفته برچسبهايي چون محرمانه و خيلي محرمانه و غيرقابل طرح ميزند تا به افكار عمومي چنين القا كند كه اين تاجر خير خواهِ نگونبخت قرباني معادلات پشت پرده است.
خبري از پول نخواهد شد
اگر پيگيريهاي مجدانه و افشاگريهاي بيژن نامدار زنگنه وزير نفت نبود، شايد هنوز وي در پي بسط و تعميق امپراتوري اقتصادي خود بود. شيخ الوزراي روحاني به همين واسطه در جلسه طرح دفاعيات متهم نفتي آماج حملات وي قرار گرفت و متهم دانه درشت براي موجه جلوه دادن خود مدعي شد كه پول خرد 2ميليارد و 700ميليون يورويي كه زنگنه اين همه براي آن هياهو راه انداخته را در كمتر از ۴۸ساعت باز خواهد گرداند. اكنون از آن روز چندين و چند روز ميگذرد و خبري از واريز پول نشده و البته وكيل وي هم آب پاكي را روي دست همگان ريخت و گفت: تا زماني كه تحريم باشيم نميتوانيم پول را واريز كنيم! حال زنگنه كه پيشبيني كرده بود اين شوي تبليغاتي ره به جايي نخواهد برد، در جمع خبرنگاران تاكيد ميكند كه متهم نفتي پولي نپرداخته است و قرار هم نيست پولي بدهد چون پولي ندارد! وزير نفت گفته است: متهم از اين حرفها زياد ميزند كه پولها را داده است اما پيگيريهاي ما هم دستاوردي ندارد و هياتهاي ما به مالزي و تاجيكستان رفته است اما آنجا هم پولي نبود. زنگنه همچنين تاكيد ميكند كه زنجاني اموالي دارد كه قرار است دادگاه به تملك وزارت نفت درآورد. وي با رد ادعاهاي زنجاني در دادگاه ميگويد كه نيازي به اين اموال نداريم و البته هيچ يك از آنها نيز به فروش نرفته است. وي در نهايت به خبرنگاران تاکید میکند كه نميدانيم پولهاي متهم كجاست و اين موضوع مهمي است كه سوال وزارت نفت و مسئولان مربوطه نيز هست.
در نهايت…
ششمين جلسه دادگاه امروز برگزار ميشود و بنابر اظهارات وكيل مدافع وي اين جلسات در روزهاي سهشنبه و چهارشنبه نيز ادامه خواهد داشت. جلساتي كه به نظر ميرسد بخش عمدهاي از آن به طرح دفاعيات متهم اختصاص يابد. متهم اصلي پرونده تاكنون ۵۲ صفحه از دفاعيات ۲۰۰ صفحهاي خود را مطرح ساخته است. دفاعياتي كه طي آن با وجود وضوح عدم واريز ۱۰هزار ميليارد از پول بيتالمال به حساب دولت و پرونده قطور چند هزار صفحهاي، وي هيچ يك از اتهامات خود را نپذيرفته و سعي كرده كه با هياهو و ايجاد جنجال وجه سياسي به موضوع بخشيده و انگشت اتهام را به سوي شاكيان بگيرد. هر چه هست به نظر ميرسد براي وي مهمتر از متن و محتويات پرونده، بازتاب رسانهاي و موجسازي معطوف به آن در سطح افكار عمومي باشد، شخصي كه يكشبه ره صدساله را رفت و از گمنامي به شهرت افسانهاي رسيد، نميخواهد در برابر افكار عمومي خود را از تكاپو بيندازد؛ او ميداند كه تنها راه گريز شايد همين هياهوپردازيها و ايجاد جار و جنجال باشد چراكه در فضاي آرام او بايد بگويد از كجا و چگونه این همه پول درآورده است و البته در نهايت اين روش تيري در تاريكي است كه حداقل آن اين است كه شهرت وي لااقل محفوظ مانده و ادامهدار خواهد بود و براي عدهاي خوراك تبليغاتي براي فرار از بار مسئوليت فراهم خواهد كرد.
179/