نه حج، نه حجاب؛ ریشهای خود را هم بتراشید
در قانون اساسی کشور تاجیکستان بر آزادیهای دینی تاکیید شده است اما در حال حاضر برای مردم این کشور – حداقل برای مسلمانانی که بیش از ۹۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند – اوضاع به گونهی دیگری رقم خورده است.
بنا بر گزارش پایگاه اینترنتی «دیپلمات»، اظهارات رییس جمهور تاجیکستان در ماههای اخیر عمل به دستورات اسلامی را در این کشور بسیار مشکل کرده است. در این رابطه گزارشهایی از اجبار حکومت برای تراشیدن ریش و صدور قوانین جدید برای ممنوعیت سفر حج در این کشور منتشر شده است.
تا پیش از انتخابات ماه گذشته مجلس، دولت تاجیکستان، در بین کشورهای آسیای مرکزی تنها حکومتی بود که قوانین اسلامی را به رسمیت میشناخت. حزب رنسانس اسلامی به عنوان تنها حزب دینی ثبت شده به صورت قانونی، به طور گسترده در این کشور به تبلیغ میپرداخت اما در در انتخابات ماه مارس، این حزب شکست خورد و برای اولین بار از زمان قانونی شناخته شدنش، به طور کامل از دولت خارج شد. پس از آن پیشنهاد ممنوع الفعالیت شدن این حزب ارائه شد و حتی عدهای تلاش کردند تا برچسب تروریستی بودن به این حزب اسلامی زده شود.
اما فشارهای دولت بر مسلمانان تاجیکستان از عرصه سیاست هم فراتر رفته است. کمیته دولتی امور دینی (CRA) مسئولیت اجرای قوانین مربوط به ادیان مختلف در تاجیکستان را بر عهده دارد که از جمله وظایف آن، ثبت انجمنهای های دینی، وضع مقرارت واردات و صادرات ابزار دینی و نظارت بر مساجد و کلیساها است. شورای «یولما» وابسته به این کمیته، مسئولیت هدایت جامعه مسلمانان تاجیک را بر عهده دارد و در حالی که ظاهرا مستقل عمل میکند، در عمل نوعی از اسلام سفارشی و دولتی را ترویج میکند. بر اساس قوانین مصوب این شورا، دختران دانش آموز از داشتن حجاب و افراد زیر ۱۸ سال از شرکت در فعالیت های عمومی دینی منع شده اند.
بر اساس این گزارش، دولت تاجیکستان حتی بر نحوه برگزاری مراسم جشن و عزای خانوادگی همچون مراسم عروسی و جشن میلاد پیامبر اسلام (ص) نیز نظارت دارد. قانون مصوب در این زمینه، تعداد مهمان ها را محدود میکند، مهمانی های نامزدی را حذف میکند و هدایای جشن ها و مراسمات مختلف را کنترل میکند.
همچنین بر اساس قوانین دینی تاجیکستان، عبادتهای جمعی و دیگر آداب و رسوم دینی باید بر طبق روند برگزاری راه پیمایی ها، تظاهرات و دسته های صلحی که توسط دولت تعریف میشوند، اجرا شوند.
«پایگاه گلوبال وویسز» مینویسد: در ۳۱ مارس در ولایت خجند یکی از گردشگران راه خود را گم میکند و از پلیس محلی برای یافتن مسیرش درخواست کمک میکند. این مرد ۳۸ ساله که بعد از سفرش به کعبه در پنج سال پیش ریش گذاشته بود، خیلی زود از سوال خود پشیمان میشود. وی ادعا میکند که به اداره پلیس برده شده، مورد ضرب و شتم قرا گرفته و پلیسها به اجبار ریش وی را تراشیده اند.
در هفته گذشته نیز خبرگزاری اینترفاکس گزارش داد که کمیته دولتی امور دینی این کشور اعلام کرده است که تنها مردم بالای ۳۵ سال می توانند به مراسم سالیانه حج در مدینه و مکه اعزام شوند. در همین راستا، عربستان سعودی اعلام کرد که تعداد سهمیه زائران تاجیکستان، از ۸ هزار نفر به ۶ هزارو ۳۰۰ نفر کاهش پیداکرده است.