سگ‌ها دستیار جدید پزشکان برای درمان کودکان (+عکس)
موبنا – در بیمارستان کودکان شهر رم در ایتالیا انواع خدمات درمانی در سطح جهانی از جمله مراقبت‌های سرپایی، درمان‌های اورژانسی، تروما و … برای کودکان و خانواده‌ها ارایه می‌شود و با این وجود یک سرویس ویژه این بیمارستان را از تمام مراکز مشابه در سراسر جهان جدا می‌کند: حیوان درمانی برای کودکان. سگ‌های باهوشی که به صورت ویژه برای حضور در این بیمارستان تعلیم دیده‌اند با اهداف توانبخشی و تسریع درمان‌هایی مانند خوردن دارو، بهبود رفتارهای اجتماعی، غذا خوردن، انتظار برای به انجام رساندن یک فرآیند درمانی و … به کودکان کمک می‌کنند.
این بیمارستان یک طرح جامع را پیش روی خود قرار داده است که به موجب آن درمان‌های مبتنی بر حیوانات برای کودکان ارایه می‌شود. در این روش کودکان می‌توانند به صورت مستقیم با سگ‌ها در ارتباط باشند، با آنها بازی کنند و در این فضای دوست داشتنی از معاشرت با حیوانات لذت ببرند تا فرآیند درمان آنها دنبال شود.
بیمارستان کودکان رم که بسیار مجهز ساخته شده است قابلیت درمان بیماری‌های نادر و وخیم را هم شامل می‌شود و برنامه‌ریزی‌ها در آن به گونه‌ای دنبال می‌شود که سگ‌ها در تمام مراحل درمان حضور دارند. از مهم‌ترین مزایایی که برای روش‌های حیوان درمانی در بیمارستان کودکان رم ارایه شده است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بلند شدن، حرکت کردن، راه رفتن و بازی کردن در فضای اتاق
- حضور فعال در درمان‌های فیزیکی، حرکتی و گفتاری
- فراموش کردن احساس درد و ناراحتی
- تعامل بهتر با اطرافیان
- بهبود شرایط خلق و خو
- بهبود وضعیت تعامل با اعضای خانواده و کارمندان بیمارستان
- انجام کارهایی که در شرایط عادی برای کودک دشوار است، از جمله غذا خوردن، مصرف دارو و انتظار برای فرآیند درمان
طرح حیوان درمانی در این بیمارستان در قالب یک روش مکمل برای روش‌های درمانی اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و این مرکز ۵۰ سگ آموزش دیده را در اختیار گرفته است البته گروهی متشکل از ۳۰ نفر آنها را همراهی می‌کنند و مراقب حضور سگ‌ها در کنار کودکان هستند. این طرح به گونه‌ای دنبال می‌شود که بسیاری از افراد به صورت داوطلبانه سگ خود را برای آموزش دیدن در اختیار بیمارستان قرار داده‌اند و البته تمامی سگ‌هایی که در این طرح حضور دارند علاوه بر گواهی سلامت، تمامی گواهی‌ها و استانداردهای مربوط به حضور نزدیک در کنار کودکان را هم دریافت کرده‌اند. گروه حیوان درمانی در این بیمارستان پیش از آنکه این فرآیند درمانی را آغاز کند در چند مرحله متوالی سگ‌ها را به صورت آزمایشی مورد استفاده قرار داد و رفتار آنها را هنگام برخورد با بیماران تحلیل کرد.
گروهی که مدیریت بخش حیوان درمانی در این بیمارستان را برعهده گرفته است ارتباط نزدیک با پرستاران، پزشکان، متخصصان درمان‌های فیزیکی و … دارد تا به بهترین شکل از حضور این حیوانات در کنار کودکان بهره ببرد. طرح مکمل حیوان درمانی این فرصت را برای بیمار به وجود می‌آورد تا محیط پیرامون خود را دوست‌داشتنی‌تر ببیند و برای دنبال کردن فرآیند درمان احساس بهتری داشته باشد.
مدیران بیمارستان می‌گویند خانواده‌ها پس از مواجه شدن با این طرح برای حضور حیوانات در کنار کودکان‌شان متعجب می‌شوند و بعد از گذشت مدتی مزایای حضور سگ‌ها در کنار کودکان خود را درمیابند. به گفته آنها تعامل میان حیوانات و بیمار کمک می‌کند سطح استرس در شخص کاهش یابد و او بتواند آسان‌تر از قبل مراحل فعالیت‌های فیزیکی خود را دنبال کند. خانواده‌ها و کودکان همچنین این فرصت را دارند تا پیش از آغاز فرآیند درمان به محل نگهداری سگ‌ها بروند و با آنها ارتباط نزدیک برقرار کنند.
«سیلوانا استامتی» مادر یکی از کودکانی که به این بیمارستان مراجعه کرده بود گفت: «طرح درمان به کمک سگ‌ها زندگی پسر من را نجات داد. من در این زمینه با صراحت کامل می‌گویم که اگر در فرآیند درمان فرزندم از سگ‌ها کمگ گرفته نشده بود جان پسرم به خطر می‌افتاد. او برای روزهای طولانی نمی‌توانست در تخت خود بنشیند و اختلالات روانی فراوانی را پیش روی خود می‌دید. ولی هم اکنون با سگ‌ها ارتباط بسیار نزدیکی برقرار کرده است و مراحل درمان او بسیار سریع پیش می‌رود».
البته باید توجه داشت تعامل و مزایای برقراری ارتباط میان سگ‌ها و بیماران با یکدیگر متفاوت است و گروه مدیریت این روش درمانی پیش از انجام هرگونه اقدام، به دقت نیازهای درمانی کودک را مورد بررسی قرار می‌دهد. گروه مدیریت درمانی به کمک سگ‌ها سعی می‌کند در مرحله نخست بیمار را تشویق کند از تخت خود بیرون بیاید و با انجام حرکات بدنی، درمان‌های فیزیکی خود را آغاز کند. در این میان بیمارانی که به جراحی نیاز دارند در کنار سگ‌ها قرار می‌گیرند تا این حیوانات به آنها کمک کنند اضطراب‌های پیش از عمل کاهش یابد و او با آرامش بیشتر بتواند مدت زمان اتظار برای رفتن به اتاق عمل را سپری کند. گروه مدیریت درمان به کمک سگ‌ها همچنین گفت‌وگوهای دقیق با والدین کودکان انجام می‌دهد و در صورتی که آنها در منزل خود از حیوان خانگی نگهداری می‌کنند، از والدین می‌خواهد برای تسریع فرآیند درمان حیوان خانگی را هم به بیمارستان بیاورند.
در یکی از موارد یک کودک یک ساله که از آسیب‌های جدی مغز رنج می‌برد برای ماه‌ها تحت مراقبت شدید قرار گرفت. این دختربچه اختلالاتی را در سمت راست مغز خود شامل می‌شد. زمانی که فرآیند درمان به کمک سگ‌ها برای او آغاز شد، کودک به سرعت به محیط پیرامون خود نگاه کرد، سعی کرد از روی تخت بلند شود و به سمت سگ حرکت کرد. به گفته مدیران بیمارستان، درمان به کمک سگ‌ها باعث شد فرآیند بهبود حال این کودک با سرعت بیشتر دنبال شود.
بسیاری از حیوانات خانگی که والدین در منزل خود نگهداری می‌کنند از اینکه کاری را برای کودکان انجام دهند خوشحال می‌شوند. این اتفاق به حیوان خانگی و صاحب او فرصت می‌دهد تا آموزش‌های جدید را در کنار یکدیگر بیاموزند، رفتارهای جدید را یاد بگیرند و مهارت‌های ویژه برای برقراری ارتباط با کودک بیمار را بفهمند. نتایج حاصل از مطالعات علمی نشان داده است زمانی که افراد و سگ‌ها در چشمان یکدیگر نگاه می‌کنند،میزان ترشح ماده شیمیایی اوکسیتوسین در مغز هر دو طرف افزایش میابد و در نتیجه آن فعالیت آنزیم اضطراب به حداقل می‌رسد. از مهم‌ترین مزایای این تغییر در انسان و حیوان می‌توان به کاهش میزان اضطراب، کاهش علایم افسردگی و کاهش درد اشاره کرد.
پزشکان می‌گویند بازی کردن یکی از اتفاقات مورد علاقه برای همه کودکان محسوب می‌شود و در اصل روشی است که به کمک آن می‌توان مفاهیم و مهارت‌های مختلف را به کودک آموزش داد و در جریان رشد و ارتقا هوشی کودک از آن بهره برد. بازی کردن با حیوانات این امکان را فراهم می‌کند تا کودک بهتر از قبل بتواند با دیگران تعامل برقرار کند، به اطرافیان خود اطمینان بیشتری داشته باشد، و نحوه رفتار و اعمال او بهتر مانیتور شود. بسیاری از کودکان پس برقراری ارتباط با حیوانات، ارتباط نزدیک‌تر و کارآمدتری با بزرگسالان برقرار کرده‌اند. زیرا حیوانات اغلب مایل به پیروی از رفتارهای کودک هستند و او هر کاری که بخواهد انجام دهد، سگ‌ها هم به تقلید از او رفتار مربوطه را دنبال می‌کنند که این عمل برای کودک بسیار خوشایند است. این فرآیند می‌تواند میزان توانمندی کودکان را افزایش دهد تا در تعامل دو طرفه به فرمان‌هایی که سگ می‌دهد هم پاسخ مثبت دهند.
یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که بیمارستان کودکان رم هم اکنون پیش روی خود می‌بیند این است که برای توسعه طرح حیوان درمانی نیازمند حضور متخصصان و کارمندان ویژه است تا بتوانند در این زمینه کمک کنند. این بیمارستان همچنین به استخدام افرادی نیاز دارد که بتوانند رابط میان گروه مدیریتی حیوانات و پزشکان متخصص باشند و در این حوزه فرآیند درمانی میان پزشکان و بیماران را به بهترین شکل مدیریت کنند.
گروه مدیریت درمان به کمک سگ‌ها اعلام کرده است که آموزش هر سگ برای حضور در این پروژه حدود ۱۰۰۰ دلار هزینه دارد و در این راستا سرمایه‌گذاری‌های ویژه انجام داده است.
