وظایفی که تنها از عهده کبد بر می‌آید!
موبنا؛ محمدمهدی حیدرپور – تصور کنید که راحتی، عملکرد و امنیت خانه شما به یک ماشین وابسته است که هر کاری از بیرون بردن زباله ها تا ارائه داروهای صبحگاهی شما را انجام می دهد و حتی قفل درها را باز و بسته کرده و چراغ ها را روشن و خاموش می کند. شما باید همواره از عملکرد درست و متناسب این دستگاه اطمینان حاصل کنید، این گونه نیست؟
ماشینی بین دیافراگم و معده شما قرار دارد که عملکرد روان خانه بدنتان و سلامت خوب شما را حفظ می کند. اگر این ماشین دچار نقص شود، زندگی شما می تواند در معرض خطر قرار بگیرد.
بنابر برخی دلایل، این اندام به اندازه قلب، ریه ها و اندام های دیگر که در معرض خطر بیماری قرار دارند، مورد توجه قرار نمی گیرد. احتمالا تاکنون متوجه شده اید که درباره کبد صحبت می کنیم. کبد وظایف مختلفی را بر عهده دارد که در ادامه با برخی از مهم‌ترین آنها بیشتر آشنا می شویم.
کبد داروهای شما را تنظیم می کند
تقریبا هر دارویی که مصرف می کنید از مسیر کبد عبور می کند. برخی، مانند داروهای ضد تشنج و داروهای بیهوشی تا زمانی که کبد آنها را فعال نکرده باشد، عمل نمی کنند.
برای هر نوع دارویی، بدن باید از مقادیر اضافه آن خلاص شود به جای این که اجازه انباشته شدن را بدهد. بیشتر داروها محلول در چربی هستند، به این معنی که به سختی از طریق ادرار دفع می شوند. آنزیم هایی در کبد آنها را تجزیه کرده و به اشکال محلول در آب در می آورد که قابلیت دفع از طریق ادرار را فراهم می کند.
کبد فعالیت ویتامین ها را امکانپذیر می کند
کبد ماده ای به نام صفرا تولید می کند که ویتامین ها را تجزیه کرده و از این طریق آنها می توانند وظیفه خود را انجام دهند. صفرا چربی ها را نیز تجزیه می کند. صفرا در کیسه صفرا ذخیره می شود تا در زمان نیاز مورد استفاده قرار بگیرد.
ویتامین های A، D، و B12 و همچنین آهن در کبد ذخیره می شوند تا در زمان نیاز بدن استفاده شوند. همچنین، کبد ویتامین ها را به اشکال قابل استفاده برای بدن تجزیه می کند. اگر کبد این کار را انجام ندهد، ویتامین های مصرفی شما بی فایده خواهند بود.
کبد مواد زائد را دفع می کند
زمانی که بدن ویتامین ها و مواد معدنی مفید را از غذا جذب کرد، کبد آنچه باقیمانده است را تجزیه کرده و از طریق صفرا یا خون انتقال می دهد تا به همراه ادرار یا مدفوع دفع شوند.
افزون بر این، کبد بیلی‌روبین، یک محصول زائد که به واسطه تجزیه گلبول های قرمز شکل می گیرد، را دفع می کند. مقدار بیش از حد بیلی‌روبین موجب یرقان یا بیماری زردی می شود که از نشانه های بارز آن زرد شدن سفیدی چشم ها و پوست است.
کبد از شما در برابر سموم محافظت می کند
کبد اندامی است که مواد زائد و سموم را از بین می برد که از آن جمله می توان به سمومی دست ساز مانند پرفلوئورواکتانوئیک اسیدها و گلیفوسات و همچنین فلزات سنگین و الکل اشاره کرد. کبد این سموم را به محصولات زائد بی ضرر تبدیل می کند و پس از آن بدن می تواند آنها را دفع کند.
زمانی که کبد عملکرد درست خود را ارائه نمی کند و سموم در بدن انباشته می شوند، عملکرد های شناختی و عاطفی می توانند تحت تاثیر قرار بگیرند. از جمله علائم این شرایط می توان به اضطراب، فقدان تمرکز، لرزش دست ها، تنش های عضلانی یا دشواری در گفتار اشاره کرد که نشان می دهد سطوح سموم در بدن رو به افزایش هستند.
کبد با میکروب ها مبارزه می کند
باکتری ها، ویروس ها و میکروب هایی که از طریق غذا وارد بدن می شوند توسط کبد تحت تعقیب قرار گرفته و از بین می روند. اگر مشکل پایدار باشد یا تهدید بزرگ باشد، فاگوسیت های(سلول های ایمنی) کبد می توانند یک واکنش ایمنی کلی در بدن ایجاد کنند تا از شما محافظت شود.
کبد انرژی مورد نیاز شما را تامین می کند
کبد می تواند به اندازه ارزش یک روز در خود قند ذخیره کند تا هنگام نیاز مورد استفاده قرار بگیرد. اگر قند خون شما افت کند، کبد به سرعت این سوخت را که به شکل گلیکوژن ذخیره شده است را به گلوکز آماده استفاده تغییر می دهد.
کبد نقش مهمی در سوخت و ساز چربی نیز دارد و به تجزیه آن و تولید انرژی کمک می کند.
کبد مواد مغذی مفید غذا را تجزیه می کند و همچنین اسید آمینه ها را به پروتئین ها تبدیل می کند.
کبد به لخته شدن خون کمک می کند
کبد به لخته شدن خون پس از بروز یک جراحت کمک می کند تا از خونریزی جلوگیری شود. به گفته موسسه ملی سلامت آمریکا، کبد با کمک ویتامین K پروتئین هایی تولید می کند که برای لخته شدن خون مهم هستند. همچنین، کبد یکی از اندام هایی است که سلول های خونی پیر یا آسیب دیده را تجزیه می کند.
چگونه از کبد خود محافظت کنیم؟
با کاهش التهاب مزمن، افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی و پشتیبانی از سلامت بافت کبد، شما می توانید به معکوس کردن آسیب دیدگی بافت در کبد و اندام های دیگر کمک کنید و در بهبود عملکرد این اندام نقش داشته باشید.
منبع: عصرایران
