موبنا – دانشمندان رباتی ابداع کردهاند که میتواند جراحی ستون فقرات را با دقتی بیش از انسان انجام دهد.
شاید این پژوهش نوین بتواند جراحی را برای درمان بیماریهایی مانند “کژپشتی”(scoliosis) یا “گوژپشتی”(kyphosis) متحول کند.
این ربات که ابداع دانشمندان “دانشگاه ناتینگهام ترنت”(NTU) انگلیس است، میتواند برای صاف کردن ستون فقرات، سوارخهایی را با عمق 0.1 میلیمتر در آن ایجاد کند.
پژوهشگران امیدوارند بتوانند این فناوری را با استفاده از واقعیت افزوده توسعه دهند و امکان تماشای زنده عملکرد ربات را برای جراحان فراهم کنند.
به گفته دانشمندان، کژپشتی سالانه بر سلامت ستون فقرات 250 کودک تاثیر میگذارد. این گروه پژوهشی به سرپرستی پروفسور “فیلیپ بریدون”(Philip Breedon)، دو بازوی رباتیک طراحی کرده که میتوانند کار متداول جراحان را انجام دهند.
در جراحیهای مربوط به صاف کردن ستون فقرات، سوراخهایی در مهرهها ایجاد میشوند؛ سپس پیچهایی به آنها متصل میشوند و یک نوار انعطافپذیر از میانشان عبور میکند. جراحان نوار را با کمک دو پیچ به بالا و پایین ستون فقرات، متصل میکنند و با کشش محکم آن، ستون فقرات صاف میشود.
دو بازوی این ربات موسوم به “اسکولیوبوت”(Scoliobot)، با عنوان پایه و ابزار شناخته میشوند و با یکدیگر همکاری میکنند.
بازوی پایه که در طول عمل جراحی، به مهرههای بیمار متصل میشود، برای این طراحی شده که بتواند کوچکترین حرکت طبیعی بیمار از جمله حرکات ناگهانی را حس کند. هدف از ابداع این ابزار، حس کردن حرکات تنفسی بیمار است. با این کار، دادهها به ربات ابزار فرستاده میشوند تا ربات بتواند مسیر مورد نظر خود برای سوراخ کرده مهره را براساس آن پیدا کند.
ربات ابزار با داشتن بینش بهتر در مورد حرکات بیمار، میتواند دقیقترین نقطه را برای کار خود پیدا کند. این ربات برای قرار دادن پیچها، یک پیچگوشتی را به کار میبرد.
بریدون گفت: همه جراحیها، به دانش و مهارت جراح بستگی دارند اما رباتها با دقت بیشتری عمل میکنند. تا زمانی که همه اصول ایمنی در محل وجود داشته باشند، دقت نیز در جراحی وجود خواهد داشت. ما امیدواریم با این ابداع بتوانیم به جراحان کمک کنیم تجربه استفاده از هوش مصنوعی را داشته باشند.
این گروه پژوهشی قصد دارند از فناوری واقعیت افزوده استفاده کنند تا امکان تماشای بازخورد جراحی و عمق هر یک از سوراخهای ایجاد شده فراهم شود.
پروفسور “برونک بوسچیک”(Bronek Boszczyk)، از پژوهشگران این پروژه گفت: نکته مهم این است که مراحل جراحی ستون فقرات با دقت کامل انجام شوند تا خطرات قابل توجهی که بیماران را تهدید میکنند، به حداقل برسند. این فناوری میتواند با انجام دقیق بخش اصلی جراحی که برای دست انسان دشوار است، خطرات را به حداقل برساند. موفقیت این پژوهش میتواند نقش فناوری رباتیک را در بهبود چنین جراحیهایی تایید کند و ایمنی بیماران و کارآیی این فرآیند را بهبود بخشد.
این پژوهش، هنوز در مراحل ابتدایی خود به سر میبرد اما بریدون و گروهش امیدوار هستند که ربات اسکولیوبوت تا پنج سال آینده قابل استفاده باشد.
وی افزود: ما برنامهریزی اصلی را انجام دادیم و یک استخوان شبیه به مدل واقعی طراحی کردیم تا آزمایش خود را روی آن انجام دهیم. در نتیجه، مرحله بعد پژوهش ما، انجام آزمایشاتی برای جمعآوری شواهد واقعی و اثبات کارآیی این ربات روی انسان خواهد بود. من دوست دارم این ربات تا دو سال آینده آماده کار باشد اما پژوهش ما هنوز به آزمایشات بسیاری نیاز دارد.
منبع: ایسنا