فروش تعهدی در بورس رسما آغاز شد

بروزترین‌ها – حسن امیری امروز در آیین رونمایی از ساز و کار فروش تعهدی در بورس تهران اظهار داشت: سازمان بورس و اوراق بهادار، دو کارکرد مهم افزایش شفافیت و تقویت نقدشوندگی را  را در طراحی و راه‌اندازی ابزارهای جدید دنبال می کند.

وی توضیح داد: ابزارهای معرفی شده به بازار کمک می کنند تا در بحث نقدینگی وضعیت بهتری داشته باشیم. همچنین در زمینه شفافیت، طی دو سال گذشته با همکاری ناشران، اطلاع‌رسانی سریع و به‌موقع، بسیار بهبود پیدا کرده است.

شفافیت حد و مرز ندارد

معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: از آنجا که  شفافیت حد و مرز ندارد، تلاش می کنیم علاوه بر انتشار به موقع اطلاعات، روی کیفیت گزارش‌دهی نیز کار می کنیم و  از سال آینده سازمان بورس به طور ویژه روی این موضوع  تمرکز خواهد کرد. امیری اظهار داشت: در خصوص نقدشوندگی نیز با توجه به اصلاح دستورالعمل‌ها  در دو سال گذشته، روند بازگشایی و بسته شدن نمادها روند خوبی بوده و شاهد توقف های طولانی‌ نبودیم.

شروع به کار با ۸ نماد

عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: در حال حاضر، شروع به کار این ابزار  با ۸ نماد و به صورت آزمایشی است؛ با این هدف  که هم سرمایه‌گذاران با روش های انجام کار آشنایی بیشتری پیدا کنند و هم ایرادات احتمالی آن رفع و رجوع شود.

امیری بار دیگر توصیه و تاکید کرد : با توجه به شرایط فعلی بازار و نقدینگی جذب شده، سهامداران حتما با تحلیل وارد بازار سرمایه شوند و از ورود مستقیم پرهیز کنند. به ویژه با توجه به ساز و کار تخصصی بازار سرمایه، حتما از طریق صندوق ها یا سبدگردان ها اقدام کنند و حتی الامکان تک سهم  نباشند.

تداوم سودآوری شرکت ها

معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: سهامداران عمده هم با توجه به جذب بالای نقدینگی در بازار سرمایه، از فرصت استفاده و شرکت ها را توانمند کنند. همچنین شرکت ها برای افزایش سرمایه از این امکان استفاده کنند تا شاهد تداوم سودآوری شرکت ها باشیم.

امیری اظهار داشت: سازو کارهای افزایش سرمایه از طریق سلب حق تقدم و صرف سهام در یک ماه گذشته معرفی شدند و بعضی شرکت ها برای استفاده از این روش اعلام آمادگی کردند. بدیهی است منابع حاصل از این افزایش سرمایه مستقیما به شرکت ها تزریق خواهد شد؛ از طرف دیگر سهامداران هم باید تعهدات قبلی خود را اجرا کنند.

عرضه مجدد سهام

عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: بعضی شرکت ها می توانند از این فرصت استفاده کنند و برای سهمی که عرضه قبلی شده، از طریق بوک بیلدینگ عرضه مجدد داشته باشند. به این ترتیب سهم در اختیار تعداد زیادی از سهامداران قرار می گیرد و  نگرانی های احتمالی درخصوص کرسی هیات مدیره مرتفع خواهد شد.

جعبه ابزار کلاسیک بازار سرمایه

همچنین علی صحرایی، مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران نیز در آئین رونمایی از سازوکار فروش تعهدی گفت: در راستای سلسله ابزارهای نوین بازار سرمایه سازوکار فروش تعهدی راه‌اندازی شد، سال گذشته آتی سبد سهام با کارکرد شاخص و سال قبل از آن اختیار معاملات رونمایی شده بود و حال با این سازوکار جدید معاملاتی  باید گفت جعبه ابزار کلاسیک بازار سرمایه تکمیل شد.

صحرایی اضافه کرد: در اغلب بورس‌های دنیا فروش تعهدی تحت عنوان فروش استقراضی کارکرد دارد. در بورس چین «شنزن» ۸۰۰ نماد از ۲۰۰۰ نماد مورد معامله در این بورس تحت سازوکار فروش استقراضی هستند و در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۶ درصد از معاملات بورس شنزن از طریق سازوکار فروش استقراضی انجام شد. همچنین، در بورس ژاپن نیز در ژانویه ۲۰۲۰ حدود ۵ درصد از معاملات از طریق این سازوکار رقم خورد.

افزایش قیمت دارایی‌ها

وی ادامه داد: تاکنون در بازار سرمایه ایران از محل افزایش قیمت دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاران منتفع می‌شدند و حال با سازوکار فروش تعهدی علاوه بر پوشش ریسک، امکان انتقاع و سودآوری از محل ریزش قیمت سهام و دارایی مالی موردنظر نیز که تحت این سازوکار است، وجود دارد.

کمک به نقدشوندگی

مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران، کارکرد اصلی این ابزار را کمک به نقدشوندگی بازار عنوان کرد و گفت: استفاده از سود در کاهش قیمت‌ها و نیز ابزار پوشش ریسک دو مولفه اصلی این ابزار هستند که البته این موضوع به نگاه مالک سهام باز می گردد.

آغاز با ۵ نماد بورسی و ۳ نماد فرابورسی

صحرایی تصریح کرد: فروش تعهدی امروز با ۵ نماد در بورس تهران و ۳ نماد در فرابورس شروع می شود. از این طریق طرف‌های عرضه و تقاضای بازار به یکدیگر نزدیک می‌شوند و از این طریق بازار می تواند قیمت‌هایی که در بازار وجود دارد با پشتوانه بیشتری تصویب شود. در این فرآیند در تلاشیم تا با کمک به پویاتر شدن بازار سرمایه در راستای تامین منابع برای اقتصاد ملی گام برداریم.

شرط توقف فروش تعهدی

وی بیان کرد: البته فروش سهام تعهدی به میزان نیم درصد از سقف قیمت مجاز در لحظه فروش انجام می‌شود و در حالی که شاخص کل بازار بیش از دو درصد افت کند، یا شاخص هم‌وزن بیش از ۱.۵ درصد افت کند و یا نماد مورد معامله ۳ درصد افت کند، فروش تعهدی متوقف می‌شود.

صحرایی همچنین تأکید کرد: در ابزار فروش تعهدی هم محدودیت حجم وجود دارد که تا ۵ درصد سهام شناور شرکت‌ها است و هم محدودیت قیمت وجود دارد و نیز کسانی که ممنوعیت متقاضی شدن دارند، مانند سهام‌داران عمده‌ای که ۵ درصد سهام یک شرکت را دارند و یا اعضای هیأت مدیره شرکت‌ها به عنوان دارنده اطلاعات نهانی اجازه فروش تعهدی ندارند و تنها کسانی به عنوان متقاضی در موقعیت فروش تعهدی قرار می‌گیرند که به وکالت از مالک سهام باشند و حجم آن نیز تا ۵ درصد از سهام شناور خواهد بود.