حذف یارانه‌های پنهان از حرف تا عمل!
به‌روزترین‌ها– حالا مجلس طرحی دارد که براساس آن گویا قرار است این یارانه‌های پنهان با برگزاری رفراندومی حذف شود! اما هنوز جزئیات این طرح اعلام نشده ولی بسیاری از کارشناسان اقصادی بر این باورند که این اقدام با توجه به شرایط اقتصادی امروز خیلی امکان‌پذیری نیست و اگر بدون مطالعه انجام شود می‌تواند عواقب بسیار بدی برای کشور داشته باشد. علی قنبری، اقتصاددان در این‌باره به «آرمان‌ملی» گفت: اگر دولت برای حذف یارانه‌ها اقدام کند چه به‌صورت کامل و چه به‌صورت بخشی صددرصد قیمت‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و اگر نتواند چنین شرایطی را مدیریت کند تورم بیشتری ایجاد خواهد شد و هزینه‌های بیشتری برای گروه‌های مستضعف به‌دنبال خواهد داشت و از این بابت باید خیلی با دقت و حساب شده عمل کند تا منافع گروه‌های آسیب‌پذیر با توجه به تورم و گرانی‌ای که با این اقدام ایجاد می‌شود را تامین کند. او در پاسخ به این پرسش که آیا آماری از میزان یارانه‌ای که در کشور پرداخت می‌شود وجود دارد یا نه، افزود: اعدادی در این باره اعلام می‌شود، اما این عدد به‌صورت رسمی اعلام نشده است و با این اوصاف هم نمی‌توان به این اعداد اعتماد کرد و عملا هم نباید روی اعداد و آمار غیررسمی اقدامی صورت بگیرد و در ابتدا نیاز است که حتی برای انجام چنین اقدامی یعنی حذف یارانه آمار رسمی از میزان یارانه تخصیصی و همچنین محل‌های پرداخت آن به‌درستی و دقت مشخص شود.
موضوعات مهمی برای رفراندوم داریم
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که پیشنهاد مجلس برای حذف یارانه‌های پنهان رفراندوم است درحالیکه آخرین رفراندوم سال ۵۷ برگزار شده و هیچ تجربه‌ای در این باره هم وجود ندارد، از طرفی عام مردم یارانه پنهان را نمی‌گیرند و اصلا اطلاعی درباره پرداخت و محل پرداخت و میزان آن ندارند؛ در چنین شرایطی برگزاری رفراندوم چه معنایی دارد، توضیح داد: فکر نمی‌کنم که این اقدام نیاز به برگزاری رفراندوم داشته باشد چراکه موضوعات مهم سیاسی و اقتصادی دیگری هم هست که بتوان برای آن از امتیاز رفراندوم استفاده شود و چون توجیح دارد مردم هم مشارکت خواهند کرد؛ در این مورد نیازی به این کارها ندارد و دولت باید برنامه‌ریزی کند تا بتواند این کار را انجام دهد و در حین آن حواسش به قشرهای آسیب‌پذیر هم باشد. قنبری در واکنش به اینکه وقتی بانک اطلاعاتی درباره محل و میزان پرداخت یارانه و یارانه‌بگیران در کشور وجود ندارد یا حداقل اینکه مسئولان چنین اظهارمی‌کنند، چطور قرار است که یارانه پنهان را حذف کنند، درحالیکه مدیریت اقتصادی هم با مشکلات فجیعی همراه است، تاکید کرد: این سوالات را باید از مسئولان اجرایی و اقتصادی کشور پرسید؛ معتقدم که این کار آسانی نیست و تبعات بسیاری برای کشور خواهد داشت و اگر خوب عمل نکنند وضعیت بدتر خواهد شد. این است که خیلی امیدوار به این طرح نیستم. به‌نظر من اگر دولت در ابتدا و پیش از اجرای چنین اقدامی مردم را توجیح و قانع کند قطعا نتیجه خیلی بهتر خواهد بود.
انتهای زنجیره مصرف!
او درباره اینکه آیا بهتر نیست که دولت با برنامه‌ریزی یارانه‌ها را به انتهای زنجیره مصرف تخصیص بدهد تا با این کار هم دلالان از عرضه حذف شود و هم گرانی کنترل شود؛ اظهارکرد: این کار ساده و راحتی نیست و اگر دولت نیت جدی برای انجام این کار دارد باید از تجارت سایر کشورها بهره ببرد و با ارزیابی و بررسی آنها این اقدام را به شکلی انجام دهد که کمترین خسارت وارد شود. قنبری تصریح کرد: به‌نظر من این اقدام همانطور که بارها هم گفته شده در صورتی‌که بدون برنامه‌ریزی و مطالعه انجام شود؛ می‌تواند تبعات بسیاری برای کشور داشته باشد. این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که با توجه به وضعیت اقتصادی الان و تورم بالا و برنامه‌های روی کاغذ وزرای اقتصادی و دولت آیا دولت توان کنترل تبعات این اقدام را در صورتی که انجام شود خواهد داشت؛ تاکید کرد: بستگی دارد به اینکه دولت چه مقدار به این کار اولویت داده و چقدر تبعات این اقدام را مورد بررسی قرار داده است. به‌نظر من دولت نیاز دارد که قبل از هرگونه اقدام در این باره مطالعه دقیق و گسترده‌ای را هم برای مشخص‌شدن منابع تامین یارانه، محل و میزان پرداخت، موانع بهینه‌شدن یارانه پرداختی، راه‌های افزایش بهره‌وری یارانه و تجربیات سایر کشورها در این زمینه را مورد بررسی قرار بدهد تا مردم به‌عنوان ذینفعان عمومی‌دچار آسیب‌های جدی نشوند. یارانه در همه اقتصادهای جهان وجود دارد، اما آنها یارانه را هدفمند و با برنامه‌ریزی در بخش‌هایی که ضعف بیشتری دارند یا در عرضه کالا و خدمات به مردم مصرف می‌کنند. در ایران مدت‌های زیادی که یارانه پرداخت می‌شود ولی بیش از مردم در طبقات اقتصادی متوسط و روبه پایین ثروتمندان و طبقات اقتصادی مرفه از آن بهره‌مند می‌شوند؛ مثال بارز آن بنزین است یعنی درحالیکه افزایش قیمت بنزین با وجود پرداخت روی همه اقشار جامعه چه دارای ماشین چه ماشین ندار، اثر می‌گذارد ولی ثروتمندان هستند که از این یارانه بیشترین سود را می‌برند! به‌هرحال نظام پرداخت یارانه در ایران خود تورم‌زا بوده و هست و حالا حذف این نظام خود می‌تواند عامل دیگری برای تورم باشد به همین جهت مجلس و دولت باید در این مورد خیلی جدی و به‌دور از منفعت‌طلبی تصمیم بگیرند وگرنه همه‌چیز بدتر خواهد شد.
منبع: آرمان ملی
