سامانه سجام از سال 1388 آغاز به کار کرده است. در دهه اول فعالیت سامانه سجام با شیبی ملایم و آرام بر تعداد کسانی که با ثبت نام در این سامانه اقدام به دریافت کد بورسی می‌کردند، افزوده می‌شد. اما از سال 1398 به این طرف همزمان با شکل‌گیری موج صعودی شاخص در بازار بورس، آمار کسانی که با ثبت نام در سجام به صورت آنلاین و با همکاری یوآیدی، بورسی شدند نیز به یکباره روند رو به رشدی به خود گرفت. در این مقاله قصد داریم به بررسی آمار دو سال اخیر (1399 و 1400) ثبت نام در سجام بپردازیم. با ما همراه باشید.

نگاهی به فراز و نشیب ثبت نام در سجام در طول دو سال اخیر

در میانه سال 1398 بود که رشد شاخص بورس در حال تبدیل شدن به یکی از موضوعات خبری مهم در سطح کشور در بحث اقتصاد می‌شد. همزمان در شبکه‌های اجتماعی خبر از سودهای کلان و هنگفتی که بسیاری از افراد در بورس به دست آورده بودند، پخش شد. به موازات این ماجرا بر تعداد ثبت نام کنندگان بر سجام نیز افزوده شد. شرایط به سمتی پیش رفت که از نیمه سال 1398 تا مرداد ماه سال 1399 بی‌سابقه‌ترین آمار در ثبت نام سامانه سجام ثبت شد. در سطح شهر نیز همواره صفوف مردم مقابل شعب کارگزاری‌ها و دفاتر پیشخوان برای انجام فرآیند احراز هویت به چشم می‌خورد.

اما از مرداد ماه سال 1399 و همزمان با افت شدید شاخص بورس، به یکباره شوک بزرگی به بازار و فعالان آن وارد شد. به موازات این ماجرا روند ثبت نام در سامانه سجام نیز افت چشمگیری پیدا کرد. مردمی که از بیرون نظاره‌گر افت شاخص و آب شدن سرمایه فعالان حقیقی بورس بودند، عطای بورس را به لقایش بخشیدند و دیگر قدی سجامی شدن را زدند. این روند نزولی تقریبا تا سه ماهه نخست سال 1400 ادامه داشت. بعد از آن که بازار تقریبا به ثبات و تعادل دست پیدا کرد، آمار ثبت نام در سجام نیز متعادل شد و تقریبا در هر ماه اعداد مشابهی از ثبت نام کنندگان در سجام مخابره می‌شود.

بررسی آمار ثبت نام کنندگان در سجام در دو سال اخیر

همان طور که مشاهده کردید، در دو سال اخیر، آمار ثبت نام در سجام کاملا رابطه تنگاتنگی با افزایش یا کاهش شاخص بورس داشته است. هر زمان که شاخص روند صعودی به خود گرفته آمار سجامی شده‌ها نیز با شیب تندتری افزایش پیدا کرده و هر زمان شاخص افت کرده، آمار سجامی شده‌ها نیز کاهش معناداری را تجربه کرده است. با ذکر این مقدمه بد نیست که نگاهی بیندازیم به تعداد کسانی که در سال 1399 تا میانه 1400 در سامانه سجام ثبت نام کرده‌اند.

1. آمار ثبت نام در سجام در 6 ماهه نخست سال 1399

افزایش چشمگیر ثبت نام در سامانه سجام در نیمه نخست سال 1399 در مقایسه با نیمه نخست سال 1398 به طور محسوسی قابل مشاهده است. فقط در فروردین ماه 1399 حدود 652 هزار نفر در سجام ثبت نام کردند که آمارها نشان می‌دهد تعداد آن‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل 18 برابر افزایش پیدا کرده است. در شش ماه نخست سال 1399 نیز روی هم رفته 8 میلیون و 840 هزار کد بورسی صادر شده است. با یک ضرب و تقسیم ساده مشخص می‌شود که به طور میانگین در هر ماه چیزی در حدود یک و نیم میلیون احراز هویت دیجیتال در سامانه سجام صورت گرفته است. آمارها کاملا سخن‌گو هستند و نشان می‌دهند که سامانه سجام در نیمه نخست سال 1399 چه ترافیک پرحجمی را تجربه کرده است.

2. آمار ثبت نام در سجام در 6 ماهه دوم سال 1399

در کل سال 1398 تعداد 821 هزار کد بورسی صادر شده است! اما همان طور که مشاهده کردید تنها در 6 ماهه نخست سال 1399 قریب به 9 میلیون کد بورسی صادر شده است. اما در نیمه دوم سال 1399 ماجرا کاملا دگرگون می‌شود. تقریبا از پایان مرداد ماه 99 بود که روند ریزشی سنگینی در بورس حاکم شد. صفوف فروش بسیار طویلی برای هر یک از سهم‌ها در بورس تشکیل شد و به دلیل اینکه خریدار چندانی در بازار وجو نداشت، دارایی‌های مردم به نوعی قفل شد. این شرایط خیلی زود تأثیر خود را روی آمار ثبت نام در سامانه سجام گذاشت. به گونه‌ای که در پایان مهر ماه 99 آمارها حاکی از آن بود که تنها 512 هزار نفر در سجام ثبت نام کردند.

داستان وقتی جالب‌تر شد که به آبان رسیدیم و آمار ثبت نام در سجام به 217 هزار نفر کاهش پیدا کرد. این اعداد را با میانگین ماهانه 1.5 میلیون کد بورسی صادر شده در شش ماهه نخست سال 99 مقایسه کنید. اما با توجه به سیاست‌گذاری‌هایی که در سازمان بورس صورت گرفت، از آذر ماه ماجرا دوباره تغییر کرد. کلیه دارندگان سهام عدالت برای دسترسی به سهام خود یا سود سالانه مجامع آن‌ها باید اقدام به ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد بورسی می‌کردند. به موجب این قانون به یکباره در پایان آذر ماه 3 میلیون و 230 هزار کد بورسی صادر شد. این روند در دی ماه نیز شدت گرفت و حدود 7 میلیون ثبت نام در سامانه سجام تنها در دی ماه 99 صورت پذیرفت. در مجموع در پایان سال 1399 آمار ثبت نام در سجام از 22 میلیون نفر فراتر رفت.

3. آمار ثبت نام در سجام در 6 ماهه نخست سال 1400

 با توجه به اینکه حدود 30 میلیون نفر از 50 میلیون دارنده سهام عدالت، روش غیر مستقیم را برای مدیریت سبد سهام خود انتخاب کرده بودند، بنابراین باید الزما اقدام به ثبت نام در سجام می‌کردند. اما بخش عمده‌ای از این افراد تا پایان فروردین ماه 1400 کد بورسی خود را دریافت کرده بودند. بعد از موج عظیمی که سهام عدالتی‌ها در سجام ایجاد کردند، بار دیگر آرامش به بازار حاکم شد. در اردیبهشت ماه سال 1400 حدود 138 هزار نفر در سجام ثبت کردند و این آمار در خرداد ما به 76 هزار نفر کاهش پیدا کرد. در مجموع بهار سال 1400 نیز حدود 534 هزار نفر در سامانه سجام ثبت نام کردند.

ماه‌های تیر و مرداد 1400 نیز به ترتیب با ثبت نام 89 هزار و 78 هزار نفر در سامانه سجام سپری شدند. با توجه به روند با ثبات بورس در تابستان سال 1400 تعداد سجامی‌ها نیز با روند ثابتی رو به افزایش گذاشت. در شهریور 1400 نیز حدود 166 هزار نفر در سجام ثبت نام کردند. مجموعه این آمار و ارقام نشان دهنده آن است که تا پایان شش ماه نخست سال 1400، تعداد سجامی شده‌ها از ابتدا به رقمی بالغ بر 39 میلیون نفر رسیده است که در نوع خود آمار جالبی به شمار می‌رود.

کلام پایانی

از ابتدای سال 1388 تا پایان سال 1398 چیزی در حدود 3 میلیون و 600 هزار نفر در سامانه سجام ثبت نام کرده بودند. اما به یکباره با ارائه احراز هویت دیجیتال با مشارکت یوآیدی در طول یک سال و نیم چیزی در حدود 35 میلیون و 400 هزار نفر به این آمار افزوده شد. یوآیدی در جدیدترین بروز رسانی خود، محصول احراز هویت صرافی های رمز ارز را ارائه نموده است.