گوگل با SafetyCore مخفیانه عکس‌های شما را اسکن می‌کند!
گوگل با قابلیت جدیدی به نام SafetyCore، شروع به اسکن محلی عکس‌های کاربران روی دستگاه‌های اندرویدی کرده است. این فناوری بدون اطلاع‌رسانی قبلی فعال شده و نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی برانگیخته است. کاربران می‌توانند این ویژگی را غیرفعال کنند، اما نبود شفافیت همچنان محل بحث است.
به‌روزترین‌ها| به تازگی اپل با اقدام غیرمنتظره‌ای کاربران خود را با شوکی چالش‌برانگیز مواجه کرد. کاربران این شرکت، ناگهان دریافتند عکس‌هایشان توسط هوش مصنوعی اپل برای شناسایی و تطابق با نقاط مشهور اسکن می‌شود. این کار بدون اطلاع‌رسانی قبلی انجام شد، و بلافاصله موجب واکنش گسترده و انتقادات شدید از سوی کارشناسان امنیتی شد. اکنون به نظر می‌رسد گوگل نیز پا در این راه گذاشته است و کاربران خود را نگران کرده است.
اپل از ویژگی‌ای بهره می‌برد که بخش‌هایی از تصاویر را به شبکه ابری ارسال می‌کند تا آن‌ها را با پایگاه داده‌ای جهانی از نقاط جالب تطابق دهد. هرچند که این فرآیند به‌گونه‌ای طراحی شده تا حریم خصوصی کاربران را حفظ کند و در این رابطه متیو گرین متخصص امنیتی معتقد است که کاربران حق داشتند قبل از فعال‌سازی این قابلیت‌ها مطلع شوند، و این عدم شفافیت و آگاه‌سازی موضوعی نگران‌کننده است.
در سمت دیگر ماجرا، گوگل نیز از فناوری مشابهی به نام SafetyCore در بستر اندروید استفاده می‌کند که اجازه می‌دهد تصاویر بر روی دستگاه اسکن شوند. هدف این بهروزرسانی، تمرکز بر مات کردن یا شناسایی محتوای حساس است، امری که نشان می‌دهد این سیستم حتی از قابلیت‌های اپل نیز خصوصی‌تر است. اما نصب و فعال‌سازی بدون اطلاع و اجازه کاربران عامل ایجاد نگرانی و بحث است.
SafetyCore، ابزاری برای امنیت یا عاملی برای نگرانی؟
مشکل اصلی این است که به‌طور کلی وقتی فناوری‌های جدید بدون هشدار به دستگاه کاربران اضافه می‌شوند، توضیحات و ضمانت‌های پس از واقعه نمی‌توانند نگرانی‌ها را به‌طور کامل رفع کنند. این همان مسئله‌ای است که اپل نیز با آن مواجه شد. پیشتر درباره SafetyCore گفته شده است که این ابزار برای امنیت پیام‌های گوگل می‌تواند لازم باشد، زیرا مسائل امنیتی به‌جای سرورهای گوگل، مستقیماً در دستگاه کاربر پردازش می‌شوند. اما این نمی‌تواند کمبود شفاف‌سازی و اعلان اولیه را جبران کند.
گرافین او‌اس، توسعه‌دهنده‌ای فعال در زمینه امنیت اندروید، اطمینان دارد که SafetyCore «برای ارسال داده‌ها به گوگل یا افراد سوم طراحی نشده است. بلکه از مدل‌های یادگیری ماشینی روی دستگاه استفاده می‌شود تا اپلیکیشن‌ها را قادر سازد که محتواهای ناآشنا را به صورت محلی شناسایی کنند، بدون اینکه نیازی به ارسال داده‌ها باشد.»
البته، گرافین او‌اس نیز بیان می‌کند که «متاسفانه این ابزار و مدل‌های مرتبط با آن متن‌باز نیستند. اگر این ویژگی‌ها متن‌باز بودند، امکان اعتماد بیشتری برای کاربران ایجاد می‌شد و موجب افزایش شفافیت می‌شد.»
گوگل در توضیحات خود بیان می‌کند که SafetyCore «زیرساختی ارائه می‌دهد که به طور امن و با حفظ حریم خصوصی کاربران، شناسایی و طبقه‌بندی محتوای ناخواسته را مستقیماً روی دستگاه انجام می‌دهد. کاربران کنترل کاملی بر این ویژگی دارند و SafetyCore تنها زمانی که اپلیکیشنی درخواست کند و این ویژگی اختیاری را فعال کند، عمل می‌کند.»
اما نکته حائز اهمیت این است که کاربران باید از وجود این قابلیت‌ها آگاهی داشته باشند. طبق گزارش ZDNet، سرانجام این حقیقت را برملا ساخت که «گوگل هرگز به کاربران اعلام نکرده بود که این سرویس بر روی دستگاه‌هایشان نصب شده است. اگر دستگاه اندرویدی جدید دارید یا بهروزرسانی نرم‌افزار از اکتبر به بعد داشته‌اید، احتمالاً SafetyCore بر روی دستگاه شما فعال است.»
آیا فناوری‌های جدید، تهدیدی برای کنترل کاربران بر دستگاه‌هایشان است؟
مشابه با اپل، مسئله‌ای که مطرح می‌شود این است که «یکی از جنبه‌های مورد اختلاف SafetyCore نصب پنهانی آن بر روی دستگاه‌های اندروید ۹ و به بعد، بدون رضایت صریح کاربران است. این مسئله باعث برانگیختن نگرانی‌هایی در خصوص حریم خصوصی و کنترل کاربر بر دستگاه‌هایشان شده است.»
اگر نسبت به گوگل بی‌اعتماد هستید، چرا که همچنان که ZDNet اشاره کرده، «اگرچه SafetyCore اطلاعات را به سرویس‌های گوگل ارسال نمی‌کند، اما این بدان معنا نیست که نتواند از دیگر سرویس‌های گوگل برای اعلام محتوای حساس شما بهره گیرد»، می‌توانید این ویژگی را غیرفعال کنید. کافی است به تنظیمات «برنامه‌ها» رفته، و در بخش «برنامه‌های سیستم» SafetyCore را یافته و گزینه حذف یا غیرفعال‌سازی آن را انتخاب کنید.
گوگل و اپل هر دو در هفته‌های اخیر درس‌های مهمی آموخته‌اند؛ اگر قصد دارید دستگاه‌های ما را به ابزارهای مجهز به هوش مصنوعی تبدیل کنید، قبل از هر تصمیمی باید به کاربران اطلاع دهید و به آن‌ها اجازه دهید تا در مورد اجرای آن تصمیم بگیرند. در غیر این صورت، تنها موجب افزایش ترس‌ها و نگرانی‌ها از ناشناخته‌ها خواهید شد.
