موبنا – یکی از مراکز علمی وابسته به “آزمایشگاه ملی بروکهیون”(BNL) در آمریکا، برای تصویربرداری واضح از یک باکتری، از اشعه ایکس استفاده کرده است.
این پژوهش نشان می‌دهد که یکی از روش‌های تصویربرداری با اشعه ایکس موسوم به “روش میکروسکوپی فلورسنس اشعه ایکس”(XRF)، روش موثری برای تولید تصاویر سه‌بعدی از نمونه‌های زیستی کوچک است.
“لیزا میلر”(Lisa Miller)، یکی از دانشمندان این مرکز علمی و از نویسندگان این پژوهش گفت: ما برای نخستین بار از روش جدیدی استفاده کردیم تا با وضوح بالا از باکتری تصویربرداری کنیم. تصویربرداری از سلول‌ها در سطح غشا، برای درک نقش سلول در بیماری‌های گوناگون و ابداع روش‌های درمانی پیشرفته، مهم است. تصویربرداری با اشعه ایکس، امکان ارائه تصاویر سه‌بعدی را با وضوح بالا فراهم می‌کند.
با اینکه روش‌های تصویربرداری مانند روش میکروسکوپ الکترونی می‌توانند از ساختار غشای سلول تصویربرداری کنند اما قادر به ارائه اطلاعات کافی در مورد سلول نیستند. پژوهشگران با این روش جدید توانستند نقشه‌های شیمیایی سه‌بعدی از نمونه‌ها به دست آورند و عناصر موجود در سلول را شناسایی کنند.
“تیفانی ویکتور”(Tiffany Victor)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: ما از نمونه‌ها در یک زاویه تصویربرداری کردیم و سپس، زاویه نمونه‌ها را تغییر دادیم. این فرآیند به همین صورت تکرار شد. هر یک از تصاویر، مشخصات شیمیایی نمونه را از یک جهت نشان می‌دهد؛ در نتیجه می‌توان با ادغام همه مشخصات، یک تصویر سه‌بعدی به دست آورد.
دانشمندان موفق شدند با این روش، دو عنصر کلسیم و روی را در ساختار سلول مشخص کنند.
ویکتور افزود: ما باور داریم که روی، با ریبوزوم‌های باکتری در ارتباط است. باکتری برخلاف جانداران “هوهسته‌ای” یا “یوکاریوت”(Eukaryote)، اندام‌های زیادی ندارد؛ در نتیجه نه تنها هیجان‌انگیزترین نمونه برای تصویربرداری است بلکه فوق‌العاده بودن این روش تصویربرداری را نیز نشان می‌دهد.
این پژوهش، در مجله “Scientific Reports” به چاپ رسید.
منبع: ایسنا
