بازار خونین رمزارزها

در حالی‌که سرمایه‌گذاران جهانی هنوز از تبعات سقوط هفته گذشته رمزارزها خارج نشده‌اند، بازار دیجیتال بار دیگر در ۲۶ مهرماه ۱۴۰۴ به لرزه افتاد. تنها ظرف ۲۴ ساعت، بیش از ۱.۲ میلیارد دلار از ارزش موقعیت‌های معاملاتی در صرافی‌های جهان دود شد و شاخص ترس و طمع وارد ناحیه «هراس شدید» شد. بیت‌کوین با افت ۲ درصدی و اتریوم با کاهش ۳.۵ درصدی سردمدار سقوط بودند؛ افتی که تحلیل‌گران آن را به تنش‌های تجاری آمریکا و چین و فرار تدریجی سرمایه از دارایی‌های پرریسک نسبت می‌دهند.

وضعیت کنونی بازار رمزارزها: خون تازه در فضای قرمز دیجیتال

به گزارش به‌روزترین‌ها ۲۶ مهر ۱۴۰۴ را می‌توان نقطه‌ی عطفی در سیکل اصلاحی بازار رمزارزها دانست، سیكلی که از نیمه‌ی دوم شهریور با اقدامات دولت آمریکا در وضع تعرفه‌های ۱۰۰درصدی بر کالاهای چینی آغاز شد و اکنون دومین موج آن فرا رسیده است. این بار، بر خلاف سقوط‌های مقطعی گذشته که تنها بیت‌کوین یا اتریوم دچار نوسان می‌شدند، ریزش اخیر هم‌زمان بر تمامی ده رمزارز اول جدول سرمایه‌ی بازار تأثیر مستقیم گذاشت.

بر اساس داده‌های جدید «کوین‌گلس» و «کراکن»، تنها در طول ۲۴ ساعت گذشته مجموع ضررهای ناشی از نقد شدن موقعیت‌های معاملاتی ۱.۲ میلیارد دلار بوده که از این میزان، ۷۱۱ میلیون دلار متعلق به پوزیشن‌های خرید (Long) و ۳۰۸ میلیون دلار مربوط به پوزیشن‌های فروش (Short) است. به زبان ساده، بازار در یک روز نه تنها تبخیر سرمایه را تجربه کرد، بلکه توازن نیروهای خریدار و فروشنده نیز به‌شدت بر هم خورد.

نمودار توصیفی زیر، میانگین درصد افت ۲۴ ساعته را در ده ارز اول نشان می‌دهد (میانگین: ۱.۸۶٪ ↓).

🔸 نمودار توصیفی: در محور افقی، نام رمز‌ارزها و در محور عمودی درصد تغییر ۲۴ساعته قرار دارد. بیشترین افت متعلق به بایننس با ۵.۱۹٪ و کمترین مربوط به تتر با ۰.۰۳٪ افزایش است؛ خط روند کلی نزولی با شیب ملایم اما مداوم.

تحلیل روندهای تکنیکال نشان می‌دهد که در قالب بازه‌ی هفتگی نیز شاخص کل بازار رمزارزها حدود ۴.۷ درصد افت داشته و حجم معاملات نسبت به میانگین ماه گذشته ۱۸ درصد کاهش یافته است — عددی که گویای افزایش ترس و کاهش ورود نقدینگی تازه است.

چرا بازار دوباره سقوط کرد؟ از ترامپ تا ترس

هیچ سقوطی در بازارهای مالی، بدون زمینه‌های روانی و سیاسی اتفاق نمی‌افتد. در بررسی ساختار زمانی این ریزش، سه عامل تعیین‌کننده به‌وضوح خودنمایی می‌کند.

الف) دلارِ قوی و بازگشت سرمایه به اوراق خزانه

با ادامه‌ی سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی آمریکا و افزایش نرخ بازده اوراق ده‌ساله به بالاتر از ۵.۱٪، سیل نقدینگی از رمزارزها به سمت دارایی‌های کم‌ریسک حرکت کرده است. این تغییر توازن، غالباً در ماه‌های اکتبر و نوامبر سال‌های انتخاباتی شدت می‌گیرد — دقیقاً همان روندی که اکنون شاهد آن هستیم. تحلیل‌گران مؤسسه «کوین‌متریکس» بر این باورند که ۶۸٪ از خروج سرمایه‌ از صرافی‌ها در هفته‌ی اخیر، به‌صورت مستقیم وارد بازار اوراق آمریکا شده است.

ب) تنش تجاری ایالات متحده و چین

اعلام تعرفه‌ی ۱۰۰درصدی بر کالاهای وارداتی از چین توسط دونالد ترامپ و عقب‌نشینی موقت وی در اظهارات بعدی، فضای عدم اطمینان را در بازار تشدید کرده است. صنعت ماینینگ، که در شرق آسیا و به‌ویژه در چین متمرکز است، مستقیماً از هزینه‌ی واردات و نرخ برق آسیب می‌بیند؛ در نتیجه، هزینه عملیاتی استخراج بیت‌کوین حدود ۱۲٪ افزایش یافته و فشار فروش ماینرها دوباره بر قیمت‌ها سنگینی کرده است.

ج) رفتار توده‌وار سرمایه‌گذاران خرد (FOMO وارونه)

مفهوم «FOMO» یا ترس از جا ماندن، در شرایط صعودی موجب خرید هیجانی است. اما در شرایط نزولی، همان پدیده به‌صورت معکوس عمل می‌کند: «ترس از دست دادن سرمایه» یا FOL. داده‌های سایت Santiment نشان می‌دهد سطح استیبل‌کوین‌ها در صرافی‌ها نسبت به هفته‌ی قبل ۹.۴٪ افزایش یافته، به این معنی که خریداران خرد دارایی‌های خود را نقد کرده و وارد حالت انتظار شده‌اند.

واکنش‌ها و تحلیل استراتژیک نهادهای مالی

۳.۱ وضعیت صرافی‌ها و کاهش حجم معاملات

در ۲۴ ساعت اخیر، طبق گزارش CoinMarketCap، حجم معاملات روزانه‌ی بازار از ۷۸ میلیارد دلار به ۶۱ میلیارد دلار سقوط کرده است. صرافی بایننس، با کاهش ۱۹درصدی ترافیک، کم‌سابقه‌ترین سطح فعالیت سه‌ماهه‌ی خود را ثبت کرده است. کراکن و کوین‌بیس نیز با افت ۱۶ و ۱۴درصدی مواجه شده‌اند.

در گزارش رسمی بایننس آمده است:

«ریزش اخیر محدود به شوک قیمتی نیست؛ الگوی خروج سرمایه‌گذاران خرد و افزایش معاملات آتی کوتاه‌مدت نشان می‌دهد که بازار وارد فاز محافظه‌کارانه شده است.»

تحلیل ساختار سرمایه در بازار رمزارزها

بر اساس مدل تحلیلی Glassnode، نسبت MVRV (ارزش بازار به ارزش واقعی) بیت‌کوین در حال حاضر حدود ۱.۷ است — پایین‌ترین سطح از ژوئن ۲۰۲۴. این نسبت زمانی به زیر ۱.۵ برسد، معمولاً نشانه‌ی «فاز کف‌سازی» تلقی می‌شود، اما هنوز شکسته نشده و احتمال ریزش بیشتر باقی است.

از جانب دیگر، میانگین در حال حرکت ۲۰ روزه (MA20) بیت‌کوین در ناحیه‌ی ۱۰۷,۵۰۰ دلار قرار گرفته که به‌عنوان مقاومت کوتاه‌مدت شناخته می‌شود. تحلیل‌گران تکنیکال بر این باورند که در صورت تثبیت قیمت زیر این خط، هدف بعدی سقوط محدوده‌ی ۹۸ تا ۱۰۲ هزار دلار خواهد بود.

ارزهای مقاوم‌تر در برابر سقوط

گرچه روند کلی بازار منفی است، اما برخی رمزارزها مقاومت نسبی نشان داده‌اند:

• اتریوم (ETH) با حمایت بنیادی از رشد شبکه L2 و ارتقای تازه‌ی «Prague Update»، برخلاف سایر کوین‌ها در بازه‌ی هفتگی رشد خفیف ۱.۲۲٪ ثبت کرد.
• استیبل‌کوین‌ها (تتر و USDC) در عمل لنگرگاه سرمایه‌گذاران هستند و افزایش حجم آنها به معنی موقتی بودن جریان نقدی است نه خروج کامل.
• ترون (TRX) با کاهش تنها ۱.۶٪ در ۲۴ ساعت، همچنان در میان کوین‌های با ثبات شبکه‌ای قرار دارد.
• نمودار روند هفتگی رمزارزها (توصیفی متنی)
• در نمودار روندی که بر مبنای داده‌های ۱۹ تا ۲۶ مهر ترسیم شده، خط آبی مربوط به بیت‌کوین شیب نزولی ملایم و خط قرمز اتریوم شیب نسبتاً صعودی را در اواسط هفته نشان می‌دهد. در میانه‌ی نمودار، روز ۲۲ مهر با حجم بالای نقدینگی هم‌زمان با اعلام موضع جدید ترامپ، جهش موقتی داشته و سپس از ۲۴ مهر روند ریزشی ادامه یافته است. شاخص کل بازار (خط خاکستری) در پایان هفته ۴.۸٪ افت را ثبت کرده و شاخص ترس و طمع به عدد ۲۵ از ۱۰۰ سقوط کرده است — یعنی «وحشت شدید».

نمودار روند هفتگی رمزارزها

در نمودار روندی که بر مبنای داده‌های ۱۹ تا ۲۶ مهر ترسیم شده، خط آبی مربوط به بیت‌کوین شیب نزولی ملایم و خط قرمز اتریوم شیب نسبتاً صعودی را در اواسط هفته نشان می‌دهد. در میانه‌ی نمودار، روز ۲۲ مهر با حجم بالای نقدینگی هم‌زمان با اعلام موضع جدید ترامپ، جهش موقتی داشته و سپس از ۲۴ مهر روند ریزشی ادامه یافته است. شاخص کل بازار (خط خاکستری) در پایان هفته ۴.۸٪ افت را ثبت کرده و شاخص ترس و طمع به عدد ۲۵ از ۱۰۰ سقوط کرده است — یعنی «وحشت شدید».

BTC | ████████████████▆▅▄▃▃▂▂        ▼  
ETH | ███▆▆▅▅▆▆███▇▇███▇▇█▇▇█▲  
MKT | ████████▆▆▆▅▅▅▄▄▄▄▄        ▼ -4.8%  
Fear Index → 25 / 100  (وحشت شدید)
  

تأثیر سیاست و اقتصاد کلان بر دارایی‌های دیجیتال

سیاست‌های فدرال رزرو

در کنفرانس اخیر، جروم پاول اعلام کرد که «دیجیتال‌دارایی‌ها دیگر تهدید نظارتی نیستند بلکه بخشی از اکوسیستم مالی محسوب می‌شوند»، اما هم‌زمان بر لزوم وضع مالیات بر تراکنش‌های رمزارزی تأکید ورزید. حتی شایعه‌ی تصویب مالیات ۱۵درصدی بر سود معاملات رمزارزی تا پایان سال ۲۰۲۵، کافی بود تا موجی از فروش شکل گیرد.

بحران انرژی و تأثیر بر ماینینگ

افزایش قیمت برق در چین و قزاقستان باعث شد نرخ هش جهانی از ۶۴۰ به ۶۱۲ EH/s کاهش یابد. ماینرهای کوچک، به‌ویژه در جنوب آسیا، مجبور به خاموش‌کردن دستگاه‌ها شدند. این مسئله نه تنها امنیت شبکه بیت‌کوین را کاهش می‌دهد، بلکه عرضه‌ی تازه‌ی کوین به بازار را نیز کند می‌کند. برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند اگر نرخ برق در آسیا تا نوامبر تثبیت نشود، شاهد کاهش ۱۰ تا ۱۲ درصدی توان پردازش شبکه خواهیم بود.

واکنش بازار سهام و طلا

بازار سهام آمریکا در چهارشنبه اخیر با افت شاخص نزدک (NASDAQ) به میزان ۰.۷٪، سیگنال همبستگی مستقیم با رمزارزها را ارسال کرد. در مقابل، قیمت طلا به ۲۴۶۵ دلار در هر اونس رسید که بالاترین سطح سه‌ماهه است. روشن است که سرمایه‌گذاران در شرایط عدم اطمینان، دارایی‌های فیزیکی و امن را به دارایی‌های دیجیتال ترجیح می‌دهند.

تحلیل روان‌شناسی بازار

هیجانات انسانی همیشه سایه‌ی پنهان بازارند. طبق داده‌ی Google Trends، جستجوی عبارت «Crypto Crash» در هفته‌ی اخیر بیش از ۵۴٪ افزایش یافته است. این میزان افزایش در دوره‌ی مشابه سال گذشته (سقوط نوامبر ۲۰۲۳) تنها ۳۲٪ بود.

افزایش محتوامحور در فضای X (توئیتر سابق) نشان می‌دهد که مردم بیش از تحلیل، به دنبال پاسخ ساده‌ای برای پرسش همیشگی‌اند:

«آیا سقوط تمام شده است؟»

پاسخ کوتاه اما قطعی است: هنوز نه.

در چرخه‌های بازار رمزارز، فاز تسلیم (Capitulation) معمولاً با تثبیت قیمت و حجم پایین معاملات همراه است. این مرحله هنوز فرا نرسیده است.

چشم‌انداز تکنیکال و سناریوهای پیش‌رو

تحلیل‌گران سه سناریوی محتمل برای سه‌ماهه‌ی پایانی سال ۲۰۲۴ میلادی ترسیم کرده‌اند:

1. سناریوی منفی (احتمال ۴۵٪): بیت‌کوین به زیر سطح ۱۰۰هزار دلار می‌رسد و تا محدوده‌ی ۹۴هزار اصلاح می‌شود. با چنین افتی، کل بازار ۸ تا ۱۰درصد دیگر کاهش خواهد یافت.
2. سناریوی خنثی (احتمال ۳۵٪): بیت‌کوین بین ۱۰۲ تا ۱۱۰ هزار نوسان می‌کند، اتریوم در محدوده‌ی ۳۶۰۰ تا ۴۰۰۰ دلار تثبیت می‌شود و بازار وارد فاز تجمیع می‌گردد.
3. سناریوی مثبت (احتمال ۲۰٪): با تضعیف دلار یا لغو تعرفه‌های چین، موجی از خرید بازمی‌گردد و قیمت بیت‌کوین تا ۱۲۰هزار افزایش می‌یابد. اما این سناریو مشروط به رفع عوامل سیاسی کوتاه‌مدت است.

توصیه‌های استراتژی سرمایه‌گذاری در شرایط بحرانی

۱. پرهیز از اهرم‌های بالا (Leverage): سقوط‌های زنجیره‌ای عمدتاً از معاملات با ضریب بالای اهرم آغاز می‌شوند. داده‌های کوین‌گلس نشان می‌دهد حدود ۲۴٪ نقدینگی امروز مربوط به موقعیت‌های با اهرم بیش از ۲۵ بوده است.

۲. ورود تدریجی: سرمایه‌گذاران حرفه‌ای از تکنیک DCA (میانگین‌گیری هزینه) برای کاهش ریسک نوسان استفاده می‌کنند.

۳. پیگیری شاخص دلار (DXY): تا زمانی که DXY بالای ۱۰۵ باقی بماند، احتمال رشد مداوم رمزارزها ضعیف است.

۴. توجه به هاوینگ بیت‌کوین در سال ۲۰۲۵:‌ با توجه به نصف‌شدن پاداش استخراج در سال آینده، بخش زیادی از فشار فروش فعلی می‌تواند تعدیل شود.

۵. بازارهای جایگزین: بخشی از سرمایه‌گذاران به سمت ETF‌های رمزارزی و صندوق‌های طلایی نقل مکان کرده‌اند که بازدهی کنترل‌شده‌تر و نظارت قانونی دارند.