از تماس مکرر با 110 خسته شدیم!
و حالا آنچه پیش رو دارید، گزارش خبرنگار سینمایی ایسنا از این پژوهشکده است که در خیابان خاطرههای تئاتری و سینمایی یا همان خیابان لاله زار قرار گرفته است.
بنایش نه چندان بزرگ است و نه خیلی کوچک. حیاطی با صفا دارد و باغچهای. کل ساختمان دو طبقه است. طبقه اول کتابخانه و کافی شاپی که قرار است پاتوق هنری شود و البته فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی.
رضا جوشنی مدیر اجرایی پژوهشکده است که ما را راهنمایی میکند، ساختمان را نشانمان میدهد و اطلاعاتی را درباره برنامههای آینده موزه ارایه میکند.
به گفته او، گروه اجرایی جدید پژوشکده تیرماه 93 در این مکان استقرار پیدا کردهاند.
جوشنی توضیح میدهد که این پژوهشکده چند سالی به عنوان موزه سینما دست فارابی بوده اما استفاده نمیشده و انبار کتاب بوده است تا اینکه بعدتر تابلوی «پژوهشکده» را بر آن زدهاند، اما باز هم غیر فعال بوده است. بعد از استقرار موزه سینما در باغ فردوس وسایل و جوایز اهدایی هنرمندان، در این مکان نگهداری شده است. در کنار این وسایل، یک سری کتاب هم بوده که بعضی از آنها غیر سینمایی بودهاند.
درباره زمان راه اندازی پژوهشکده که میپرسیم، میگوید:« منتظر بودجه هستیم. در حال حاضر بخشی از گالری و کل کافه آماده شدهاند. کتابخانه هم راه اندازی و نرم افرازهای آن هم تهیه شده و کمکم دارد سر و سامان میگیرد. نزدیک به هزار فیلم را تبدیل و به هارد منتقل کردهایم.»
وی یادآور میشود: «اول قرار بود این پژوهشکده 21 شهریور پارسال همزمان با روز ملی سینما افتتاح شود اما چون کارها انجام نشده بود، ترجیح دادیم برنامه را عقب بیندازیم که افتتاحیهای درخور باشد.»
جوشنی سپس درباره برنامههای آینده موزه میگوید: «طرح 100 فیلم برتر سینمای ایران را انتخاب کردهایم که حاوی عکس، پوستر، اطلاعات و جوایز فیلمهاست. قرار است این اطلاعات در افتتاحیه پژوهشکده منتشر شود. همچنین تصمیم داریم در اینجا کارگاههای آموزشی و پژوهشی برگزار کنیم که خیلی هم به فکر جنبه مالیاش نیستیم.»
به کتابخانه میرسیم. هرچند پژوهشکده افتتاح نشده، اما سایت آن راه اندازی شده و دانشجویان میتوانند کتابهای موردنظرشان را بگیرند. کتابخانه، قرائتخانهای دارد و قرار است میز و نیمکتهایش برسد.
در این کتابخانه یک سری مجلات سینمایی صحافی شده، نگهداری میشود. سالن قرائتخانه گنجایش حدود 30 نفر را دارد. قرار است قفسههای حاوی پوسترها به باغ فردوس منتقل شود.
در حال حاضر 529 جلد کتاب سینمایی که اهدایی زنده یاد خانواده صابر رهبر (سینمادار قدیمی و تهیهکننده) هستند، نگهداری میشود. در اتاق دیگر کتابخانه قفسههایی برای نگهداری فیلمنامههای قدیمی تعبیه شدهاند. بعضی دستنویسهستند و بعضی با حروفچینی قدیمی، فیلمنامههایی از بهرام بیضایی تا امیر نادری و علی حاتمی و … بجز اینها برگه دکوپاژ بعضی فیلمها مثل «گل یخ» کیومرث پوراحمد هم هست.
در این طبقه فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی هم راهاندازی شده است.
در فاصله میان دو طبقه صحبتهای دیگری هم مطرح میشود.
وقتی درباره پیش بینی اقبال مخاطبان از این پژوهشکده میپرسیم، سر درد دل جوشنی باز میشود و میگوید:« اول که آمدیم، کار را با انرژی و هیجان زیادی شروع کردیم، اما وقتی با فضای اینجا روبرو شدیم، کمی دو دل شدیم، تردید داشتیم که به نتیجه میرسد یا نه. به همین دلیل با همه مراجعان گفتوگو میکردیم و به تدریج به این نتیجه رسیدیم که اینجا برای دانشجویان و هنرجویان نمیتواند جای بدی باشد چون به دانشگاههای هنری نزدیک است. با این حال انتظار نداریم هنرمندان سینما خیلی رغبتی به اینجا داشته باشند.»
او ادامه میدهد: «هماهنگ کردهایم که کوچه را ببندند. الان گاراژ وانتیهاست که برای جابجا کردن بار میآیند. گهگاه هم مواد مخدر رد و بدل میشود. از همسایهها استشهاد محلی گرفتهایم، اما بستن کوچه یکسری تبصرهها دارد که شهردار منطقه یا ناحیه نمیتواند انجام دهد. به همین دلیل محمد حیدری مدیر موزه سینما تصمیم دارد این قضیه را از طریق خود شهرداری پیگیری کند.»
جوشنی از مشکلات بیشتری سخن میگوید: « آن قدر با پلیس 110 تماس گرفتهایم که خسته شدیم. عکس و فیلم هم تهیه کردهایم. ای کاش شهرداری دوباره به خیابان لاله زار بافت فرهنگی، هنری بدهد!»
از این حرفها میگذریم تا برسیم به طبقه دوم اما قبل از آن، در جای دیگری از راهرو عکسهایی از فیلمهای سینمایی در کنار هم به چشم میآید؛ از «ناصرالدین شاه اکتور سینما» تا «روز واقعه»، «خانه دوست کجاست»، «طلسم»، «روسری آبی»، «رنگ خدا»،«دو زن» و …
راهرویی که دو طبقه را به وصل میکند،تمام دیوارهایش با حلقههای فیلم پوشانده شده است.
و حالا انگار به سالها قبل رفتهایم، جایی که پوستر فیلمهای «قیصر» و «چرخ و فلک» در کنار ابزار و ادوات سینمایی رخ مینماید. قرار است در بخشی از این طبقه یک گالری برای برگزاری نمایشگاههای تخصصی عکاسان سینما راه اندازی شود. البته جوشنی از بعضی عکاسان دلگیر است که خیلی برای اهدای عکس همکاری نکردهاند، اما از انجمن عکاسان سینما قدردانی میکند که نهایت همکاری را داشتهاند.
سر در آخرین فیلم فردین «بر فراز آسمانها» نیز به خوبی رخ مینماید. به گفته جوشنی بین 10 تا 15 سر در قدیمی در این پژوهشکده نگهداری میشود. کمی آن سوتر میز تدوین فیلمهای 16 میلیمتری هم از دیگر وسایلی است که در این طبقه نگهداری میشود.
اتاق دیگری هم هست؛ اتاقی برای قفسههایی برای نگهداری فیلمهای «وی اچ اس». قرار است پکیجی از فیلمهای قدیمی سینمای ایران را که امکان انتشار دارند، تهیه و به صورت گسترده توزیع کنند.
بازدید ما دیگر تمام شده و بار دیگر به طبقه همکف میرسیم، از پوستر فیلم «رضا موتوری» میگذریم تا برسیم به میزی که نزدیک در ورودی است، میزی با این تابلو:«پژوهشکده موزه سینما روز چهارم خردادماه 77 توسط حسن حبیبی معاون اول ریاست جمهوری افتتاح شد.»