با هزینه‌های پنهان خرید طلا آشنا شوید
در شرایط فعلی اقتصاد ایران، طلا همچنان یکی از امن‌ترین گزینه‌های حفظ ارزش دارایی محسوب می‌شود. پرسش اصلی برای سرمایه‌گذاران این است که در میان روش‌های خرید طلا شامل زینتی، آب‌شده، آنلاین و صندوق‌های بورسی، کدام گزینه از نظر امنیت و هزینه‌های جانبی مقرون‌به‌صرفه‌تر است؟بررسی داده‌های بازار نشان می‌دهد برخلاف تصور عمومی، خرید طلای زینتی، آب‌شده یا انواع آنلاین آن به‌دلیل وجود اجرت، مالیات و کارمزدهای متعدد می‌تواند بخش قابل‌توجهی از سود را کاهش دهد و حتی در برخی موارد منجر به زیان سرمایه‌گذار شود. در این گزارش، جزئیات هر روش و معیارهای انتخاب بهترین شیوه سرمایه‌گذاری در طلا تشریح شده است.
برای دریافت راهنمای خرید انواع طلا، روی عبارت صندوق جام طلای فارابی کلیک کنید.
طلای زینتی؛ زیبا ولی پرهزینه
به گزارش به‌روزترین‌ها خرید طلای زینتی برای سرمایه‌گذاری در ظاهر جذاب است، اما واقعیت اقتصادی آن چیز دیگری است. در این نوع خرید اجرت، مالیات و سود فروشنده بخش بزرگی از مبلغ را می‌بلعند.
اگر کسی ۱۰۰ میلیون تومان طلای زینتی بخرد:
- اجرت ساخت بین ۱۲ تا ۲۱ درصد → حدود ۱۲ تا ۲۱ میلیون تومان
- مالیات ارزش‌افزوده بین ۵ تا ۸ درصد → حدود ۵ تا ۸ میلیون تومان
- سود فروشنده حدود ۶ درصد → حدود ۶ میلیون تومان
به‌طور کلی بین ۲۳ تا ۳۵ میلیون تومان از سرمایه صرف هزینه‌های غیرسرمایه‌ای می‌شود. بنابراین ارزش خالص طلای خریداری‌شده حدود ۶۵ تا ۷۷ میلیون تومان خواهد بود.
در هنگام فروش نیز معمولاً حدود یک تا دو درصد از این مبلغ بابت سود فروشنده از دست می‌رود. نتیجه اینکه خریدار عملاً در روز اول حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد زیان ضمنی دارد.
طلای آب‌شده؛ کم‌هزینه اما نیازمند دقت در عیار
طلای آب‌شده به دلیل نداشتن اجرت ساخت، نسبت به زینتی اقتصادی‌تر است. با این حال، ریسک اصلی در عیار و خلوص آن است. اگر فردی ۱۰۰ میلیون تومان طلای آب‌شده بخرد، معمولاً می‌پردازد:
- سود فروشنده: دو درصد = دو میلیون تومان
- کارمزد خرید و فروش: یک درصد = یک میلیون تومان
هزینه کل معامله حدود سه میلیون تومان است، در نتیجه ارزش خالص طلای خریداری‌شده ۹۷ میلیون تومان خواهد بود. با اینکه سود بیشتری نسبت به طلای زینتی دارد، اما باید از طلافروشان دارای مجوز اتحادیه خرید شود تا خطر کم‌عیاری یا ناخالصی وجود نداشته باشد.
طلا آنلاین (دیجیتال)؛ راحت اما با پشتوانه نامشخص(ریسک خالی‌فروشی)
در این روش خرید، سرمایه‌گذار از طریق پلتفرم‌های دیجیتال طلا می‌خرد بدون دریافت فیزیکی آن. کارمزد خرید و فروش پایین است، اما شفافیت پشتوانه فیزیکی در برخی پلتفرم‌ها هنوز محل پرسش است.
برای مثال اگر ۱۰۰ میلیون تومان طلا دیجیتال خریداری شود:
- کارمزد کل تقریباً دو درصد = دو میلیون تومان
هیچ اجرت یا مالیاتی پرداخت نمی‌شود، بنابراین ارزش خالص طلا در لحظه خرید ۹۸ میلیون تومان خواهد بود. پیش‌شرط امنیت این روش، اطمینان از مجوز رسمی و پشتوانه واقعی سکه یا شمش نزد بانک یا بورس است؛ در غیر این‌صورت، ریسک خالی‌فروشی بسیار بالاست.
صندوق‌های بورسی طلا؛ کمترین هزینه خرید و شفاف‌ترین گزینه
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا به‌دلیل شفافیت، نظارت قانونی و هزینه پایین، بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری بلندمدت محسوب می‌شوند. در این روش اگر فردی ۱۰۰ میلیون تومان واحد صندوق طلا بخرد:
- کارمزد خرید ۰٫۱۲ درصد = ۱۲۰ هزار تومان
- کارمزد فروش ۰٫۱۲ درصد = ۱۲۰ هزار تومان
جمع هزینه کل معامله ۲۴۰ هزار تومان است و ارزش خالص پس از خرید ۹۹٫۷۶ میلیون تومان خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و شروع سرمایه‌گذاری روی عبارت صندوق جام طلای فارابی کلیک کنید.
در جدول زیر می‌توانید هزینه‌های خرید انواع طلا را باهم مقایسه کنید:
| روش خرید | ارزش خالص پس از خرید (برای ۱۰۰ میلیون تومان) | هزینه کل معامله |
|---|---|---|
| طلای زینتی | ۶۵ میلیون تومان | ۳۵ میلیون تومان |
| طلای آب‌شده | ۹۷ میلیون تومان | ۳ میلیون تومان |
| طلا آنلاین (دیجیتال) | ۹۸ میلیون تومان | ۲ میلیون تومان |
| صندوق بورسی طلا | ۹۹٫۷۶ میلیون تومان | ۲۴۰ هزار تومان |
صندوق‌های بورسی نه اجرت دارند، نه مالیات؛ با نقدشوندگی بالا و پشتوانه واقعی سکه و شمش، عملاً هزینه معاملاتی آن‌ها از همه گزینه‌ها کمتر است. مجموع دارایی‌های صندوق‌های فعال نیز بیش از ۲٫۸ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
بر پایه جدول مقایسه، تفاوت هزینه بین روش‌های خرید طلا بسیار چشمگیر است. در خرید طلای زینتی حدود ۳۵ میلیون تومان هزینه جانبی پرداخت می‌شود و ارزش واقعی دارایی به ۶۵ میلیون تومان کاهش می‌یابد؛ این روش عملاً بیشتر جنبه مصرفی دارد تا سرمایه‌گذاری.
طلای آب‌شده و طلای دیجیتال از نظر هزینه، گزینه‌های میانی‌اند، اما هر دو با ریسک‌های جدی مواجه‌اند. در معاملات طلای آب‌شده، احتمال پایین بودن عیار از استاندارد ۱۸ وجود دارد و در زمان فروش می‌تواند زیان مستقیم برای سرمایه‌گذار ایجاد کند. از سوی دیگر، طلای دیجیتال در برخی پلتفرم‌ها ممکن است بدون پشتوانه فیزیکی یا حتی در قالب خالی‌فروشی(بدون تحویل واقعی طلا) عرضه شود؛ بنابراین بررسی مجوز رسمی و گزارش انبار پشتوانه پیش از خرید ضروری است.
در نهایت، صندوق‌های بورسی طلا با کارمزد مجموعاً ۲۴۰ هزار تومان و پشتوانه مطمئن شمش و سکه، کم‌هزینه‌ترین و شفاف‌ترین روش سرمایه‌گذاری شمرده می‌شوند. مجموع دارایی تحت مدیریت آن‌ها بیش از ۲٫۸ میلیارد دلار است و با نظارت سازمان بورس، ریسک فنی و مالی حداقلی دارند.
به‌صورت عددی، اختلاف هزینه بین روش سنتی (طلای زینتی) و صندوق بورسی نزدیک به ۳۴٫۷ میلیون تومان است؛ فاصله‌ای که می‌تواند مرز بین زیان ناخواسته و سرمایه‌گذاری مطمئن در شرایط تورمی اقتصاد ایران باشد.
