از طالب‌زاده تا عطاران؛ همه چهره‌هایی که در ماه رمضان «چهره» شدند
ماه مبارک رمضان، ایام مبارکی که سبک زندگی ایرانی‌ها را تغییر‌می‌دهد. این تغییر سبک زندگی را از تغذیه گرفته تا نوع برخورد با آدمها یا حتی مواجهه با یک اتفاق فرهنگی می توان دید. رسانه ها هم در ماه رمضان و در واکنش به این تغییر سبک، شمایل عوض می‌کنند.
رسانه در محیط انتقال پیامش، به خواست مخاطبش، لاجرم شرایط خودش را تغییر می‌دهد. رسانه به حکم شرط حیات با حضور مخاطب، مجبور است که مخاطبانش را پا بند خود کند. رسانه ای چون تلویزیون هم در ماه رمضان و متاثر از سبک زندگی که آدمهایش پیدا می‌کنند، شمایلش را تغییر می‌دهد.
تفاوت پخش تلویزیون در ماه رمضان با پخش در مناسبتهایی مثل محرم و صفر یا عید نوروز در میزان مخاطبان آن است. در ماه رمضان مخاطب تلویزیون خانه نشین‌تر است. لحظات افطار، بعد از افطار و سحرگاه رمضان، مردم در خانه و کنار خانواده و تلویزیون می‌نشینند.
بهترین ساعات پخش تلویزیون در ماه رمضان، پخش بعد از اذان مغرب است. لحظات افطار و بعد از آن می تواند بهترین زمان برای انتقال پیام به مخاطب ایرانی باشد. البته در مورد این هم نقدهایی وجود دارد از این بابت که استفاده تلویزیون از این ساعت پخش، و اختصاص بهترین برنامه ها به زمان بعد از افطار، فرصت حضور در مراسم‌های مذهبی در مساجد را از مردم می‌گیرد.
سریال سرای ابریشم یا خان الحریر، رمضان سال 76 از تلویزیون ایران در ساعات بعد از افطار پخش می‌شد. ساعت پخش مناسب آن دلیلی بر استقبال بیش از انتظار مخاطبان از این سریال شد.
نام‌ها و برنامه‌های زیادی هستند که از فرصت پخش تلویویونی ماه رمضان استفاده کردند. نمونه‌های از آن را می‌خوانیم.
کاظم احمدزاده و «شبهای رمضان» یا «جشن رمضان» ش از برنامه های هر ساله ماه ومبارک رمضان است. فضای برنامه گاهی با چاشنی طنز همراه می‌شود وانعکاس اجتماعی که در فرهنگسراها جمع شدند و محلی برای کارهای خیرخواهانه می شود.
اگر پرنده اقبال شهرت بر دوش هنرمندی بنشیند می‌تواند تا پایان عمر زندگی هنری او را تضمین کند. برد رسانه ای تلویزیون برای هر چهره ای می تواند شهرت بیافریند به خصوص اگر مخاطبش را پابند خود کند.
احسان علیخانی گزارشگر ساده در یک برنامه نوجوانانه‌ی به نام پسرای ایرونی بود. پیش از این‌که تمام قد جلوی بیننده تلویزیون بایستد و سخنرانی کند به قول خودش ابتدا قاب تلویزیون فقط میکروفون تا مچ دستش را نشان می داد.
علیخانی حالا دیگر توانسته است؛ خودش را به مخاطب و تلویزیون ماه رمضان تحمیل کند. برنامه ماه عسل هر سال با غافلگیری مخاطبانش به جمع ماه رمضانی ها می آید. برنامه ای که سراغ آدمهای ظاهرا معمولی جامعه می‌رود قصه‌ی آن ها روایت می کند و آنها را به شهرت می رساند. ماه عسل یکی از موفق‌ترین برنامه های تلویزیونی ماه رمضان شده است که برای خودش شخصیت رسانه‌ای مستقل پیدا کرده است.
هویت مستقل ماه عسل از ابتدای آن شروع می‌شود. برنامه‌ای که خواندن موسیقی تیتراژ ابتدایی آن هم برای خوانندگانش شهرت می‌آورد. مرتضی پاشایی خواننده‌ی متوفی و مشهور، تیتراژ سال قبل ماه عسل را خوانده بود. محمد علیزداه و مهدی یراحی هم از جمله خوانندگانی هستند که با بدست آوردن آنتن تلویزیون در ماه رمضان برای عموم مخاطبان موسیقی شناخته تر شدند.
رضا عطاران که این روزها یکی از گرانترین بازیگران سینمای ایران است و حضور او در هر فیلمی می‌تواند فروش فیلمش را تضمین کند، اولین فاصله گرفتن از روزهای تکراری هنری‌اش را در ماه رمضان تجربه کرد.
رمضان سال 83، عطاران با کارگردانی و بازیگر در سریال خانه به دوش، فاصله اش را از سایر هم‌دوره ای‌هایش زیاد کرد. عطاران با سریال های مناسبتی محبوب شد. البته بعد از سوتفاهمات سر پخش سریال «بزنگاه» در ماه رمضان سال 86، عطاران دیگر در ماه رمضان تلویزیون آفتابی نشد.
برنامه «راز» یکی از مهمترین و اثرگذارترین برنامه‌های چند سال اخیر جبهه انقلاب است که شروع پخش آن از ماه رمضان 5 سال پیش بود. برنامه ای که راه را برای ساخت مجموعه های تلویزیونی دیگر با همین محتوا باز کرد. نادر طالب زاده مجری و تهیه کننده این مجموعه وضعیت جسمانی مساعدی ندارد و همین باعث می شود که امسال تلویزیون بی «راز» باشد.
طالب‌زاده در برنامه راز به آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی پرداخت. او با تمرکز بر ظرفیت‌های بین المللی، توانسته است با نخبگان دانشگاهی و فعالان رسانه‌ای سرتاسر جهان ارتباط برقرار کند و خط جدیدی از گفت‌وگو در برابر جریان امپریالیسم به راه انداخته است.
محمدرضا شجریان، خواننده ای که این روزها صدایش سیاسی شده است، عمده شهرتش نزد مردم عام با همین نوای ربنای قبل از افطار است. شاید دوستداران صدای شجریان او را فراتر از نوای ربنای ماه رمضان بدانند ولی در کوچه و خیابان او را با نوای ربنا می‌شناسند. از ربنای شجریان حتی در مناظره انتخاباتی ریاست جمهوری هم یاد شد اما شجریان خودش خواسته است که مسائلی فرامتن موسیقی سنتی بر صدایش چیره شود و چند سالی است که ربنای مشهور او از تلویزیون پخش نمی‌شود.
فرزاد جمشیدی، نامش در کنار سوتفاهمات رسانه ای باقی خواهد ماند. مجری بیان مسجع این روزها دیگر در قاب تلویزیون حاضر نمی شود و شاید به این زودی‌ها حرفها و حدیثهایی که رسانه ها برایش زدند از ذهن مخاطبان فراموش نشود. اما این مجری توانمند شبهای سحر تلویزیون ماه رمضان را با اجرای خلاقانه اش پربازدیدکرده بود.
او هم از آن دست کسانی است که پیش از ماه رمضان در تلویزیون حضور داشت ولی شهرت و محبوبیتش بیشتر مرهون برنامه سحرماه رمضان تلویزیون است. به حق که سحر ماه رمضان با رفتن او از اجرای تلویزیونی بار دیگر به تکرار افتاد.
