افطار ي سياسي قبل از استيضاح
نسترن دقيقي
شايد اين كار با هدف كاهش اتهام زني به لاريجاني و هيات رئيسه براي همراهي بيش از حدشان با رياست جمهوري، صورت مي‌گيرد. اما موضوع اين است كه مجلس نهم در انجام استيضاح كارنامه خوبي ندارد و وزير علوم و تحقيقات، فرجي دانا را تنها به دلايل سياسي از كابينه خارج كردند. بر همين اساس اين شائبه وجود دارد كه مجدد چنين اتفاقي بيفتد و مجلسي‌ها بخواهند از ابزار نظارت‌شان در راستاي خواسته‌هاي سياسي و به نوعي مخالفت با دولت تدبير و اميد استفاده كنند. شايد كسي انتظار نداشت در سال همدلي و همزباني ملت و دولت كه مورد تاييد و تاكيد مقام معظم رهبري است، بعد از چندين ماه مخالفت هيات رئيسه با استيضاح‌ها، صحن علني استيضاح فاني را به خود ببيند. اما نكته قابل توجه در دومين استيضاح وزير دولت كليد دار، اين است كه برخلاف استيضاح گذشته، دولت دست روي دست نگذاشته و از قدرت لابي براي خنثي كردن اين استيضاح استفاده مي‌كند.
خاطره بد استيضاح فرجي دانا
دولت يازدهم و به ويژه روحاني، خاطره خوبي از اولين استيضاح يكي از اعضاي كابينه ندارند. روحاني تصور مي‌كرد همين كه با علي لاريجاني، رئيس قوه مقننه ارتباط مناسب و اصولي داشته باشد، مي‌توانند استيضاح فرجي دانا را خنثي كنند. اما تجربه به دولت تدبير و اميد ثابت كرد نبايد تدبير را در حد شعار باور داشته باشد و تنها اميدوار باشد دوستاني مانع از اتفاقات بد مي‌شوند. در آن استيضاح افراد شاخص مجلس از جمله محمد رضا باهنر قدرت خود را در استيضاح نشان دادند و دولت در ناباوري با خروج فرجي دانا از كابينه مواجه شد. اما اين بار دولت دست روي دست نگذاشته و علاوه بر اينكه حاميان خود را در مجلس همراه كرده، دست به اقدامات زيركانه زده كه ممكن است در دقيقه 90 كارساز شود و فاني در ايستگاه سال سوم از قطار تدبير و اميد خارج نشود.
جلسه غير علني
دولت با پذيرش جلسه غيرعلني با حضور نوبخت و فاني، نشان داد اين بار قصد دارد تدبير كند و اجازه ندهد مجلسي‌ها كار خود را پيش ببرند. هر چند كه جلسه غير علني هفته گذشته بي ارتباط با استيضاح علي اصغر فاني بود، اما تاثير خود را گذاشت چرا كه بلافاصله بعد از علني شدن مجلس، عليمرداني يكي از استيضاح كنندگان كه از جلسه غير علني معترض بود تاكيد كرد متقاضیان استیضاح وزیر آموزش و پرورش با برگزاری جلسه غیرعلنی مجلس نه تنها قانع نشدند بلکه محکم‌تر پای استیضاح فانی ایستاده‌اند و نسبت به عملکرد امروز هیات رئیسه مجلس معترض هستند. با اين حال باهنر كه رياست جلسه را بر عهده داشت با ته مايه‌اي از خنده در جواب اين نماينده يادآور شد جلسه غير علني ربطي به استيضاح نداشت بلكه به درخواست 177 نماينده برگزار شده بود. هرچند كه باهنر و ديگران مي‌گويند جلسه غير علني ربطي به استيضاح نداشت،اما همان روز 15 نفر از متقاضيان استيضاح فاني، امضاي خود را پس گرفتند تا اين استيضاح از 65 امضا به 50 برسد. كاهش 15 امضا در گام نخست، نتيجه قابل دفاعي بود.
افطاري با طعم سياست
دومين تدبيري كه دولت به احتمال قوي همراه با اعضاي هيات رئيسه مجلس درپيش گرفت، برگزاري افطاري به ميزباني پاستوري‌هاست. دولتي‌ها اجازه ندادند ماه رمضان برسد بعد، سفره افطاري بين دولت و مجلس را پهن كنند. قوه مجريه از هفته گذشته، افطاري امشب را با نمايندگان در نظر گرفت كه در حاشيه آن بتوانند از قدرت لابي استفاده كنند تا تعداد بيشتري از نمايندگان امضاي خود را پس بگيرند و استيضاح به زير 10 امضا برسد. البته گفته مي‌شود در افطاري امشب دولت و مجلس مسائل اقتصادی کشور، برنامه ششم توسعه و نیز نحوه تخصیص اعتبار بودجه به بخش‌های مختلف و همچنین موضوع هدفمندی یارانه‌ها از محورهای اصلی نشست مشترک دولت و مجلس است. با اين حال انتظار مي‌رود روز دوشنبه تعدادي از امضاي استيضاح كاهش يابد.
روحاني دفاع مي‌كند
برخلاف استيضاح فرجي دانا، روحاني اين بار به صحن علني مي‌آيد و از وزير خود دفاع خواهد كرد. چرا كه روحاني متوجه شد اينكه رئيس قوه مقننه با او باشد كافي نيست تا 290 نماينده راي به اعتماد وزير بدهند. وقتي روحاني در جلسه استيضاح فرجي دانا حاضر نشد، برداشت نمايندگان اين بود كه رئيس جمهور هم وزيرش را نمي‌خواهد و با فراغ بال بيشتري كارت‌هاي سفيد خود را در گلدان‌هاي راي گيري انداختند. اما اين بار به نظر مي‌رسد دولت، نمي‌خواهد فاني از كابينه خارج شود بنابراين روحاني ديگر به لاريجاني اتكا نخواهد كرد و با بهترين ادبيات، سخنراني قرايي در دفاع از وزير خواهد داشت.
استيضاح‌كنندگان پريشان
البته استيضاح‌كنندگان بيكار ننشسته‌اند و با نگراني رفتارهاي دولت را رصد مي‌كنند و به موقع با مصاحبه و جلساتي سعي در خنثي كردن تدبير دولت دارند. امروز كه افطاري دولت و مجلس است، اين گروه در حاشيه صحن علني جلسه‌اي دارند تا با قدرت تا آخر خط بروند. نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از تشکیل اين جلسه خبرداده و گفته درخواست کنندگان استیضاح فانی جلسه‌ای تشکیل می‌دهند تا برای روز استیضاح آمادگی کافی وجود داشته باشد. به نظر مي‌رسد آنها هم نگران اثر گذاري تدبير دولت و كاهش امضاها هستند. آنها دليل اصلي استيضاح فاني را تنها معیشت فرهنگیان نمي‌دانند بلکه اجرای سند تحول، مباحث آموزشی، دانشگاه فرهنگیان،انتصابات سیاسی را محور استفاده از اين ابزار نظارتي مي‌دانند.
استيضاح سياسي
هرچند نمايندگان اصرار دارند بگويند استيضاح فاني برخلاف فرجي دانا، سياسي نيست اما هر ياركشي و قدرت نمايي اعضاي اين دو قوه که كار را از نظارت به زمين سياسي كشانده و هر كدام پيروز ميدان شوند، قدرت سياسي و چانه‌زني آنها را نشان مي‌دهد. با اين وجود هيچكس نمي‌تواند پيش بيني كند نتيجه استيضاح چه خواهد بود و نمايندگان بين كارت سفيد و زرد كدام را انتخاب خواهند كرد. خارج شدن فاني از كابينه بستگي به جو روز چهارشنبه و دفاعيات روحاني دارد، اگر نمايندگان احساساتي شوند، فاني بر صندلي وزارت آموزش و پرورش تكیه خواهد زد. البته به نظر مي‌رسد اين بار باهنر همراه هيات رئيسه مجلس است و از لابي‌گري خود براي ادامه همكاري اين وزير با دولت يازدهم استفاده خواهد كرد.
