کاهش قدرت خرید مشتریان بازار IT کشور
فارغ شدن از نمایشگاه بین‌المللی جی‌تکس دبی و پشت سرگذاشتن پانزدهمین نمایشگاه الکامپ کشور فرصتی را فراهم کرده تا نگاهی به وضعیت صنعت فناوری اطلاعات درایران به عنوان یکی از پیشروترین کشورها دراین حوزه داشته باشیم درحالی که در این بین رکود اقتصادی دنیا در این بازار تاثیر به سزایی نیز گذاشته است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، به طور حتم تقریبا همه ما تاحدودی از خبرهای مربوط به بحران اقتصادی که دامن‌گیر بازارهای جهانی نیز شده باخبرهستیم، این بحران که از آمریکا شروع شد به اروپا و ژاپن و سپس به آسیا و خاورمیانه رسیده است، ریشه همه این بحران‌ها به آمریکا می‌رسد چرا که این کشور با در دست داشتن حدود 30 درصد از سهم اقتصاد جهانی توانسته کل اقتصاد جهان را با بحران روبرو کند.
از ماجرای این بحران که بگذریم این امر منجربه سقوط نظام مالی آمریکا شد و گردش نقدینگی را که در دست بانک‌های این کشور بود با مشکل جدی روبرو کرد.
بانک‌ها یکی از پس از دیگری ورشکست شد و آثار آن به بورس و به طبع آن به شرکت‌های خصوصی بزرگ آمریکا نیز رسید.
با فلج شدن بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا، بسیاری از کشورها که به نوعی به این اقتصاد وابسته بودند نیز دچار مشکل شدند و این بحران کم کم به یک بحران جهانی بدل شد.
در این میان کشورهایی مانند ایران که وابستگی کمی به اقتصاد جهانی داشتند و به صورت جزیره‌ای اقتصاد خود را مدیریت می‌کردند با کمترین مشکل روبرو شدند چرا که این کشورها یک پاشنه آشیل به نام نفت داشتند، با گسترده‌تر شدن بحران اقتصادی دنیا رشد اقتصادی کشورها پایین آمد و سهم تولید کالا در قدرت‌های بزرگ صنعتی به پایین‌ترین حد خود رسید.
اولین نتیجه این امر این بود که خریداران نفت سهم خرید خود را کم کردند به همین دلیل قیمت نفت نیز پایین آمد و نفت بشکه‌ای 140 دلار به نفت بشکه‌ای 40 دلار بدل شد، پایین آمدن قیمت نفت موجب شد که بالاخره آثار بحران اقتصادی جهان به کشورهایی نظیر ایران نیز برسد.
این بحران آثار خود را در شرکت‌های بزرگ IT نیز نشان داد به شکلی که شرکت YAHOO اقدام به اخراج 1500 نفر از کارکنان و سونی هم اقدام به اخراج 7000 نفر از کارکنان برای کم کردن هزینه‌های خود کردند.
از آنجا که بازار IT ایران کاملاً به واردات از کشورهای صاحب تکنولوژی وابسته است نمی‌توان انتظار داشت که بحران شرکت‌هایی که نبض بازار IT دنیا در دست آنان است به بازار ما سرایت نکند و در این بین باید به این امر کاهش قدرت خرید مشتریان را که از تبعات رکود اقتصادی است نیز اضافه کنید.
براساس این گزارش، سهم ایران از بازار IT از پتانسیلی که انتظار آن می‌رود کمتر است، علاوه بر این رسیدن به جایگاهی بهتر درحال حاضر نزدیک به نظر نمی‌رسد زیرا ایجاد زیرساخت‌های مهم و مورد نیاز، نیازمند صرف زمان است.
بازار IT ایران، بازاری چند وجهی و تاحدی نامتقارن است. ستون‌های اصلی این بازار را مخابرات، سخت‌افزار، نرم‌افزار و اینترنت تشکیل می‌دهند و پیش‌بینی می‌شود زمینه‌هایی همچون شبکه‌های بی‌سیم، نرم‌افزارهای امنیتی و ادوات ذخیره‌سازی نیز محل‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری در کشور باشند.
بررسی بازار ایران نشان می‌دهد که این حوزه در سال جاری رشد داشته به‌طوری که سخت‌افزار با رشد 9درصدی، تجهیزات شبکه با رشد چهار‌درصدی، خدمات IT با رشدی چهار درصدی و نرم‌افزار با رشدی سه درصدی، مواجه شده ولی متاسفانه این رشد آن‌طور که باید نبوده و البته باید در این بین به تاثیر بحران اقتصادی دنیا در بازار کشور هم اشاره کرد.
با این وضع اگر گشتی در بازارهای سخت‌افزار تهران بزنید می‌توانید صورت اخم‌آلود فروشندگان را مشاهده کنید!
اگر ما بازار سخت‌افزار و کلاً بازار IT را به 3 طبقه محصولات ارزان‌قیمت، محصولات میان‌قیمت و بالاخره محصولات گران‌قیمت طبقه‌بندی کنیم بهتر می‌توانیم آنها را بررسی کنیم.
بررسی بازار IT کشور نشان می‌دهد که در رده محصولات میان‌قیمت که سهم عمده‌ای از بازار ما را تشکیل می‌دهند قطعاً وضع بسیار بدتر از آنچه که می‌بینیم خواهد شد، چرا که در این اوضاع و احوال خریدارانی که قصد خرید کالاهای میان‌قیمت را دارند یا تصمیم به چشم‌پوشی از خرید خود می‌گیرند و یا به جای محصولات میان‌قیمت به سراغ محصولات ارزان‌قیمت می‌روند.
به عنوان نمونه اگر خریداری تصمیم به خرید یک لپ‌تاپ 1.5 میلیون تومانی گرفته بود با عوض کردن تصمیم خود به سراغ خرید لپ‌تاپ‌های زیر 1میلیون تومان خواهد رفت.
اما در بازار کالاهای ارزان‌قیمت با دو طیف از خریداران روبرو خواهیم بود: اول خریدارانی که از بازار میان‌قیمت‌ها به بازار ارزان قیمت‌ها مهاجرت کرده‌اند. دوم خریدارانی که از همان ابتدا تصمیم به خرید کالاهای ارزان‌قیمت گرفته بودند.
در مورد دسته دوم خریداران باید گفت که از قدرت خرید بسیار کمی برخوردار هستند به همین دلیل هم به سراغ خرید کالاهای ارزان‌قیمت رفته‌اند. اما از سوی دیگر این خریداران بدون دلیل کالایی را نمی‌خرند چون بسیار اقتصادی فکر می‌کنند و تا به کالایی واقعاً نیاز نداشته باشند اقدام به خرید آن نمی‌کنند. پس خیلی بعید است که این افراد که نیاز مبرم به کالایی دارند از خرید آن صرف نظر کنند، البته خریدارانی هم هستند که به دلیل قدرت خرید خیلی کمتر به طور کل دور خرید خود را خط می‌کشند.
با توجه به این امر به طور حتم ریزش مشتری در بازار کالاهای ارزان‌قیمت بسیار کمتر از بازار کالاهای میان‌قیمت خواهد بود همچنین که مشتریانی که از بازار کالاهای میان‌قیمت چشم پوشیده‌اند نیز به این بازار اضافه خواهند شد.
با توجه به عوامل ذکر شده به عقیده نگارنده در بازار کالاهای ارزان‌قیمت شاهد افت محسوسی نخواهیم بود.
اما می‌رسیم به بازار کالاهای گران‌قیمت. خریداران این بازار با توجه به وسعت مالی که دارند قیمت‌ها برای آنان از کمترین اهمیت برخوردار است و با توجه به این امر نمی‌توان انتظار داشت که در بازار کالاهای گران‌قیمت نیز شاهد افت محسوس باشیم.
اما باید توجه کرد که کالاهای گران‌قیمت سهم بسیار کمی از بازار را در اختیار دارند به همین دلیل نه رشد و نه افت فروش در این بازار در کل بازار تاثیر گذاری زیادی ندارد.
بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که با افت خرید در بازار محصولات میان‌قیمت که سهم عمده‌ای هم از بازار را در اختیار دارند بزودی شاهد رکود بیشتری در بازار IT ایران خواهیم بود.
نتیجه دیگری که می‌توان گرفت این است که بزودی بازار مملو از کالاهای ارزان قیمت خواهد شد، چرا که واردکنندگان تنها با فروش این طیف از کالاهای می‌توانند به سود مورد نیاز فعالیت اقتصادی خود دست یابند.
