محمد آقايي فرد
اما جالب است بدانید ایران، هرچند اندک، ولی هنوز هم شانس صعود دارد. در ابتدا قوانین صعود از هر گروه را در لیگ جهانی 2016 بررسی می کنیم.
قوانین
لیگ جهانی ۲۰۱۵ با حضور ۳۲ کشور آغاز شد که در سه دسته طبقهبندی میشوند. دسته ۱ : هشت تیم برتر دنیا یعنی برزیل، ایتالیا، صربستان، استرالیا، آمریکا، ایران، لهستان و روسیه در این دسته قرار دارند که در دو گروه A و B تقسیم شدهاند. از هر گروه در این دسته دو تیم به فینال 6 تیمی لیگ جهانی راه پیدا میکنند که چون برزیل میزبان دور نهایی است و به طور خودکار در فینال 6تیمی حضور خواهد داشت، از گروه A سه تیم به فینال میروند. ضعیف ترین تیم از بین این هشت تیم، سال آینده به دسته دو سقوط خواهد کرد و جای خود را به قهرمان دسته دو میدهد. دسته ۲ : 12 تیم رده دوم دنیا در این دسته در سه گروه C و D و E قرار میگیرند. پس از بازیهای گروهی از هر گروه یک تیم به فینال دسته دو راه پیدا میکنند به علاوه بلغارستان به عنوان میزبان و قهرمان این دسته در فینال دسته یک هم حضور خواهد داشت. تیم آلمان که در این دسته حضور داشت، به نشانه اعتراض انصراف داد و ژاپن جایگزین آنها شد. ونزوئلا نیز جای ژاپن در دسته سه را گرفت. دسته ۳ : 12 تیم رده سوم والیبال دنیا نیز در سه گروه F و G و H در این دسته بازی میکنند و فینالی بین آنها برگزار شده و قهرمان این دسته به دسته دو صعود میکند.
فرمول ردهبندی تیم ها
طبق قانون جدید فدراسیون جهانی والیبال، برای ردهبندی تیمها در مرحله گروهی تعداد بردها در اولویت قرار دارد. در صورت مساوی بودن تعداد بردهای دو تیم به ترتیب امتیاز، معدل ست، معدل امتیاز و نهایتا نتیجه بازی رو در رو مد نظر قرار میگیرد.
دور نهایی
از ۲۴ تیرماه در ریودوژانیرو آغاز میشود. 6 تیم راه یافته به فینال، به دو گروه تقسیم میشوند. هر تیم با دو تیم همگروهش یک بازی انجام میدهد و تیمهای اول و دوم هرگروه به نیمهنهایی میروند
گروه I: برزیل، تیم اول گروه B، قهرمان دسته ۲
گروه J: تیم اول گروه A، تیم دوم گروه A، تیم دوم گروه B (اگر برزیل در گروه A اول شود، تیم دوم و سوم گروه A در این گروه قرار میگیرند).
رده بندی جدول گروهی
در حال حاضر در گروه A مسابقات، برزیل با 8 برد و 24 امتیاز صدرنشین است. صربستان 6 برد و 19 امتیاز کسب کرده و در رتبه دوم قرار دارد. ایتالیا هم 5 برد و 14 امتیاز به دست آورده تا بالاتر از استرالیا که 1 برد و 3 امتیاز دارد، در رتبه سوم قرار گرفته است. به این ترتیب برزیل با توجه به اینکه میزبان است، به مرحله بعد صعود کرده است. ایتالیا و صربستان هم دو تیم دیگری هستند که از این گروه به جمع 6 تیم پایانی صعود می کنند.
در گروه دوم هم آمریکا قطعا به مرحله بعد صعود کرده و باید برای اول یا دوم شدن بجنگد. در صورتیکه آمریکا هر دو بازی را به لهستان واگذار کند، به عنوان تیم دوم به جمع 6 تیم پایانی صعود می کند و به گروهی می رود که برزیل و قهرمان دسته 2 در آن حضور دارند.
این در حالی است که اگر آمریکا هر دو بازی را ببرد، تیم اول گروه شده و به گروهی می رود که ایتالیا و صربستان در آن حضور دارند. با این حساب آمریکا قطعا با تمام توان خود به مصاف لهستان خواهد رفت تا در دور بعدی، در گروه میزبان مسابقات نباشد.
بررسی احتمالات صعود ایران
با توجه به اینکه 4 بازی از این گروه باقی مانده و احتمالا برای صعود نیاز به معدل ست پیدا کنیم، ابتدا احتمالات مختلف را در حد ستها بررسی میکنیم:
هر بازی از نظر آماری 6 حالت دارد؛ (برد 3-0، برد 3-1، برد 3-2، باخت 2-3، باخت 3-1 و باخت 3-0)، از آنجاییکه 4 بازی باقی مانده، 6 به توان 4 حالت ممکن خواهیم داشت؛ یعنی 1296 حالت!
با سه روش ایران به مرحله بعد صعود می کند که هر روش شامل 16 حالت از 1296 حالت ممکن می شود.
روش اول
ایران از 2 بازی، 6 امتیاز بگیرد (که این خود شامل 4 حالت می شود، یعنی (1): هر دو بازی 3-0 یا (2): بازی اول 3-0 و بازی دوم 3-1 یا (3): بازی اول 3-1 بازی دوم 3-0 و یا (4): هر دو بازی 3-1 و (به معنی ضرب در قانون احتمالات) آمریکا هم 6 امتیاز از دو بازی اش بگیرد که احتمالات ممکن برای آمریکا هم مانند ایران است؛ یعنی همان 4 حالت. در نهایت، در همه 16 حالت، ایران و لهستان بردهای برابری دارند ولی ایران 21 امتیازی شده و لهستان 20 امتیاز باقی می ماند تا ایران صعود کننده از این گروه باشد.
روش دوم
ایران از 2 بازی 5 امتیاز بگیرد (که خود شامل 4 حالت است؛ (1) بازی اول 3-0، بازی دوم 3-2 (معدل ست ایران: 1.350) یا (2) بازی اول 3-1، بازی دوم 3-2 (معدل ست ایران: 1.286) یا (3) بازی اول 3-2، بازی دوم 3-0 (معدل ست ایران: 1.350) یا (4) بازی اول 3-2، بازی دوم 3-1(معدل ست ایران: 1.286) و آمریکا هم 6 امتیاز کامل از 2 بازی بگیرد که به روش شرط قبلی، شامل 4 حالت می شود (در این 4 حالت، معدل ست لهستان به ترتیب: 1.167، 1.208، 1.167 و 1.208 خواهد بود که در هر 4 حالت از کمترین معدل ست ما کمتر است). در این شرط هم 16 حالت از 1296 حالت ممکن وجود دارد. در این شرط، هم تعداد برد و هم تعداد امتیاز ایران و لهستان برابر می شود و در تمام احتمالات گفته شده، معدل ست ما بهتر از لهستان بوده و ما صعود میکنیم.
روش سوم
ایران از 2 بازی 6 امتیاز بگیرد (که 4 حالت دارد و بررسی کردیم) (معدل ست ایران: 1.5 (هر دو بازی 3-0) یا 1.421 (یک بازی 3-0، بازی دیگر 3-1) یا 1.35 (هر دو بازی 3-1) و آمریکا هم 5 امتیاز (باز هم 4حالت دارد و بررسی شد). (معدل ست لهستان: 1.167 (یک بازی باخت 3-0، بازی بعدی باخت 3-2) یا 1.208 (یک بازی باخت 3-1، بازی بعدی باخت 3-2)، در این صورت باز هم کار به معدل ست کشیده می شود که وضع ایران بهتر است و ما صعود میکنیم. در مجموع ایران با 48 حالت از 1296 حالت ممکن صعود می کند یعنی 3.7 درصد.
احتمال صعود براي تيم ملي واليبال كمرنگ شده ولي هنوز به طور كامل از بين نرفته است. كافي است به بازي فينال ليگ برتر فوتبال كشورمان فكر كنيد كه در 5 حالت از 9 حالت ممكن، تراكتورسازي قهرمان ميشد ولي در نهايت سپاهان با كمترين شانس براي قهرماني از نظر آمار، موفق شد جام را به خانه ببرد.