چرا 16 تیر «روز نهایی مذاکرات» تعیین شده؟

دیدار نود دقیقه ای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و همتای آمریکایی او جان کری در هتل محل مذاکرات نیز به پایان رسیده است. آنها قصد دارند پیش از ورود سایر وزرای امور خارجه به وین، همه چیز را سامان دهند.

آنها در روزهای اخیر کوشیده اند به اختلافات نهایی باقی مانده رسیدگی کنند. بسیاری از جزئیات فنی را کارشناسان حل و فصل کرده اند، اما برخی موارد نیز مستلزم تصمیم گیری سیاسی است. آنها قصد دارند همه مسائل کلیدی و تصمیم گیری های سیاسی را روی کاغذ بیاورند. بدین ترتیب زمانیکه وزرای امور خارجه (گروه پنج بعلاوه یک) اینجا جمع شوند، مسائل را بررسی خواهند کرد تا بر سر همه پاسخ های پیشنهادی برای مشکلات در خصوص توافقی که اکنون چند سال است درگیر آن هستند، به توافق سیاسی برسند.

برای دستیابی به توافق، دو مهلت تعیین شده است: نخستین آنها روز سه شنبه هفتم ژوئیه  (16 تیر) است که توافق موقت تا آن روز تمدید شده است. اما علت انتخاب این روز این است که مهلت دیگری تا پایان روز هشتم ژوئیه از جانب کنگره آمریکا وجود دارد.

اگر مذاکرات بعد از روز هشتم ژوئیه (17 تیر) ادامه یابد، کنگره دو ماه فرصت دارد توافق را بررسی کند؛ اما اگر مذاکرات پیش از نهم ژوئیه (18 تیر) به نتیجه برسد، کنگره تنها یک ماه برای بررسی فرصت خواهد داشت. بنابراین، احتمالاً نهم ژوئیه مهم ترین ضرب الاجل مطرح خواهد بود.

اگر اینجا در وین توافق حاصل شود، متن آن اعلام خواهد شد، اما اجرای آن اندک زمانی طول می کشند. اگر در چهل و هشت ساعت آینده توافق حاصل شود، دو طرف مذاکرات خواسته خود را به شکل همزمان اعلام می کنند و بعداً در اواخر امسال (سال 2015 میلادی) و چه بسا در سال آینده، لحظه اجرای توافق فرا می رسد.

مذاکره کنندگان نیز خواستار اجرای همزمان (تعهدات دو طرف) هستند. بنابراین ایران باید تا تاریخ معین به همه (تعهدات خود) در توافق عمل کند؛ از سوی دیگر، تحریم های آمریکا، اروپا و سازمان ملل نیز دقیقاً باید در همان روز برداشته شود. این دقیقاً همان ظرافت هایی است که مذاکره کنندگان می کوشند بر سر آن توافق کنند.