رسیورهای دستی به نام تلفن همراه!
ماهوارهای که برنامههایش روز به روز با هنجارهای جامعه ایرانی فاصله بیشتری گرفت اما جامعه ایرانی براساس آمارها بیشتر به سویش رفت. جذبشدنی که تبعاتش را میتوان در روزهای پر رفت و آمد دادگاه خانواده مشاهده کرد، حال تکنولوژی اینترنت به ماهوارهها هم سرایت کرده، آن طور که برای تماشای ماهواره نه نیازی به دیش است و نه نیازی به رسیور! بلکه نسل جدید اپلیکیشنهای تلفن همراه که هر کدام مخصوص برخی شبکههای ماهوارهای است دریافت این شبکهها را بسیار آسانتر کرده است. اپلیکیشنهای دریافت ماهواره با سرعت قابل توجهی از طریق اینترنت، ماهواره را به گوشیها و تبلتها کشانده است. شدت نفوذ امواج مخرب شبکههای غربی زمانی نمایان میشود که جامعه مخاطب آن را در ذهن تصور کنیم، چرا که در حال حاضر بیشتر جوانان و نوجوانان ایرانی یک گوشی همراه در دست دارند و هر زمان که اراده کنند تلفن همراهشان تبدیل به پرده نمایشی برای شبکههای ماهوارهای میشود.
از شبکههای فارسیزبان تا شبکههای مستهجن
این در حالی است که نرمافزارهای گوناگونی در این باره وجود دارد و هر برنامه هم ویژه شبکه خاصی است. برخی از آنها شبکههای فارسیزبان همچون بیبیسی و من و تو و برخی دیگر، شبکههای رقص و آواز را دریافت میکنند و تعدادی هم ویژه شبکههای ماهوارهای عربزبان! اما برنامههای دیگری هم وجود دارند که ویژه دریافت شبکههای خاص و مستهجن تولید شدهاند. این شبکهها با توجه به سرعت اینترنت کیفیت تصاویر را تنظیم میکنند و در اختیار مخاطب قرار میدهند به طوری که مخاطب به آسانی میتواند در هر جایی که دسترسی به اینترنت داشته باشد آنها را تماشا کند.
دردسرهای ورود نرمافزارهای تازه
هر چند درباره نرمافزارهای تازه و پیشرفت تکنولوژی، موضوع همیشگی فرصتها و تهدیدها مدنظر است اما درباره برخی از این نرمافزارها کفه آسیبزایی آنها به مراتب سنگینتر از بعد آسودگی و سهولتی است که نرمافزار برای جامعه به ارمغان آورده است. glwiz و tv online که این روزها میان برنامههای نصب شده در تلفنهای همراه جوانان جایی برای خود باز کردهاند از همین گروه برنامهها هستند. glwiz و tv online قابلیت دریافت امواج ماهوارهای را روی تلفن همراه فراهم آورده و آسیبهای تماشای شبکههای ماهوارهای را تا سطح دارندگان تلفن همراه گسترش دادهاند.
دسترسی به این برنامهها مثل آب خوردن است
پیمان فرزانه، کارشناس ارتباطات و فناوری در این باره به «وطن امروز» میگوید: شاید تا چند سال پیش قابل باور نبود اما این اتفاق رخ داده و با این برنامهها به آسانی میتوان شبکههای ماهوارهای را روی گوشی و تبلت تماشا کرد. حتی برخی از این برنامهها شبکههای کارتی را هم به صورت رایگان در اختیار مخاطب قرار میدهند. یعنی اینکه مخاطب به آسانی میتواند فیلمهای آنلاین مستهجن را هم به صورت شبانهروزی تماشا کند. وی درباره نحوه دسترسی به این برنامهها تاکید میکند که دسترسی به آنها به آسانی آب خوردن است، کافی است که به سایت این برنامه خاص بروید یا حتی آن را در گوگل جستوجو کنید که هزاران برنامه مرتبط را برای دانلود در اختیار شما قرار میدهد.
برنامههای نامناسب، همدم خلوت بچهها
علاوه بر این مشاهده برنامههای نامناسب با سن و سال فرزندان، تماشای شبکههای ماهوارهای بدون نظارت بزرگترها و در هر مکان و زمان از دیگر تبعات رخنه این نرمافزار به گوشیهای همراه نوجوانان و جوانان است. مهرناز علیبخشی، روانشناس و استاد دانشگاه درباره این تکنولوژی جدید به «وطن امروز» میگوید: بسیاری از والدین ایرانی حتی آنهایی که مذهبی نیستند علاقهای به اینکه بچههایشان به این آسانی بتوانند شبکههای ماهوارهای را تماشا کنند ندارند. چرا که آنها بهخوبی میدانند که مشاهده این تصاویر چه تبعاتی میتواند برای فرزندان کمسن و سالشان داشته باشد. از همین رو نظارت میکنند که بچهها ماهواره نبینند. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه این اپلیکیشنها ماهواره را به اتاق خواب بچهها میبرد به «وطن امروز» میگوید: با این برنامهها بچهها هر چیزی را که در شبکههای ماهوارهای موجود است میتوانند ببینند، آن هم در خلوت خودشان یعنی در جایی که پدر و مادر هیچ کنترلی روی آنها ندارند. آیا والدین متوجه میشوند که این موضوع چه تبعاتی میتواند داشته باشد؟ بچهها در ابتدای کار میتوانند با تبلتشان برنامههای سیاسی با گرایشهای خاص را ببینند که فوقالعاده در این سن ذهن آنها را مسموم میکند یا اینکه به سوی تماشای شبکههایی بروند که فیلمهای مستهجن نمایش میدهند که تبعات آن از هماکنون آشکار است. علی بخشی خاطرنشان میکند: وقتی فیلمهای مبتذل به این آسانی آن هم به صورت شبانهروزی روی یک تبلت در اختیار نوجوانان قرار میگیرد دیگر خبری از درس خواندن و فعالیتهای روزانه نیست، چرا که ذهن جوانان و نوجوانان ساعتها با این تصاویر درگیر میشود.
نسل جدیدتر بدون نیاز به اینترنت
این در حالی است که پیمان فرزانه کارشناس ارتباطات بر این باور است که با توجه به این روند در آینده حتی ممکن است اپلیکیشنهایی طراحی شود که بتوانند بدون دسترسی به اینترنت، تصاویر ماهواره را دریافت کنند. یعنی تبلت و گوشی در حکم رسیور (گیرنده ماهواره) خواهد بود بدون اینکه حتی اینترنت در آن نقشی داشته باشد. این کارشناس ارتباطات بیان داشت: در حال حاضر آنچه پیش روی ما قرار گرفته این است که با این اپلیکیشنها خیل عظیمی از شبکههای ماهوارهای قابل تماشاست و متاسفانه بخش قابل توجهی از آنها هم شامل شبکههای مستهجن است.
سیل مخرب تکنولوژی در زندگی ایرانی
جالب اینجاست که علی بخشی، این موضوع را از تبعات هجوم بیسابقه و بیضابطه تکنولوژی به زندگی ایرانیان میداند و تاکید میکند که وقتی والدین بدون پیشآگاهی اقدام به خرید تبلت برای بچههای خردسال و نوجوان میکنند باید منتظر چنین تبعاتی هم باشند. دیگر برای همه ثابت شده تصاویری که در شبکههای ماهوارهای پخش میشود دارای موارد بسیار نامناسبی است و با این برنامههای نوپدید به طور کلی نظارت والدین هم دیگر حذف میشود. اگر تا پیش از این تنها امکان دیدن برنامههای ماهوارهای در منزل وجود داشت این زمان در پارک، مترو، دانشگاه، کوچه، خیابان و هر جایی که تلفن همراه در دسترس باشد امکان دیدن برنامههای ماهوارهای نیز فراهم است. اینترنت صفحه کوچک تلفن همراه را به پرده سینمایی برای نمایشهای غیرقابل کنترل تبدیل کرده است که از قضا جذابیتهای بالایی نیز برای جوانان دارد و اگر درباره تبعات آن آگاهسازی لازم صورت نگیرد تماشای یواشکی برنامههای ماهوارهای نیز به دیگر عادتهای جوانان امروزی اضافه خواهد شد.