تكرار اشتباه دهه هفتاد مسئله سالخوردگي را بحراني مي كند/ 6ميليون جمعيت سالخورده در ایران
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای این جلسه دکتر محمودی با تاکید بر هشدارهای مقام معظم رهبری (مدظله العالی) بر خطرات سالخوردگی جمعیت گفت: یکي از مسايل عمده جمعيتي؛ مسئله سالخوردگی جمعيت است كه پدیده ای جدید در بسیاری از کشورهای جهان به شمار مي رود، هرچند كه در اين زمينه دربين مناطق مختلف جهان تفاوت هايي وجود دارد.
وي ادامه داد: افزايش جمعيت سالخورده، موضوعی مهم در برنامه ریزی و سیاست گذاری جمعیتی کشورها، برای آمادگی ارائه خدمات به این گروه سنی است.
رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست های جمعیتی تشريح كرد:کاهش چشمگیر نرخ باروری در دهه هفتاد و تداوم و تشدید آن در دهه هشتاد تغییر ترکیب سنی جمعیت را در آینده نزدیک نشان می دهد كه این نوع نوسانات شدید متغیرهای جمعیتی در ایران، طی چند دهه اخیر، نگرانی هایی را در بین کارشناسان، بوجود آورده است و برای درک درست از این نگرانی باید تعریف و مرز درست سالخوردگی را بدانیم.
وی ادامه داد: اکنون شدیدترین سقوط در باروری و سریع ترین نرخ های سالمندی جمعیت در کشورهای در حال توسعه و پيش از ثروتمند شدن آن ها در حال رخ دادن است.
دکتر محمودی به نقل از دکتر نیکولاس ابرشتات تشریح کرد: بر اساس آمار اداره سرشماری آمریکا درصد سالمندان ده کشوری که بیشترین جمعیت مسلمان را دارند از جمله اندونزی، ایران، الجزایر، مراکش تا سال 2040، از درصد سالمندان حال حاضر آمریکا بیشتر خواهد بود که با توجه به درآمد نسبتا پائین این کشورها، چگونگی مواجهه با نیازهای فزاینده ی پیش روی سالمندان یکی از چالش های جدی کشورهای مسلمان خواهد بود.
رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست های جمعیتی سپس به ارائه آماري از میزان مرگ و میر در جهان پرداخت و گفت: جمعیت کنونی جهان حدود هفت میلیارد و سیصد میلیون نفر است که روزانه حدود 150 هزار نفر از آن ها فوت می کنند که در کشورهای در حال توسعه دو سوم این آمار یعنی حدود 100 هزار نفر به علت موارد مرتبط با سن یا سالخوردگی افراد است، در حالی که در کشورهای توسعه یافته فوت 90 درصد افراد، در اثر سالخوردگی است، یعنی بیماری ها و تصادفات در کشورهای توسعه یافته نقش زیادی در مرگ و میر ندارند.
وی در ادامه مفهوم سالخوردگی را تعریف و افزود: سالخوردگی یک فرایند شناخته شده با عنوان پیامد انتقال جمعیت شناختی است که در آن باروری و مرگ و میر از سطوح بالا به سطوح پایین کاهش پیدا می کند و نسبت افراد مسن در جمعیت افزایش و نسبت افراد جوان کاهش می یابد.
محمودی با اشاره به اینکه عوامل سالخوردگي را بايد در تغييرات مرگ و مير و باروري بدانيم گفت: البته عامل اصلي تغييرات ساختار سني و سالخوردگي، كاهش باروري است و بر اين اساس اکنون بیش از 6 میلیون نفر جمعیت بالای 60 سال داریم.
رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست های جمعیتی افزود: طبق نتایج سرشماری سال1390در کشور8.2 درصد، جمعیت 60سال به بالا داریم که در سال 1405 این رقم به12 درصد خواهد رسيد .
وی همچنین در ادامه بر اساس شاخص جهانی دیده بان سن، تنها شاخص جهانی که وضعیت زندگی سالخوردگان (افراد بالای ۶۰ سال) را در شاخص های، سلامتی، امنیت درآمد، توانایی های فردی و زندگی در محیط توانمند ساز منتشر می کند، گفت: در این گزارش که در سال 2014 منتشر شده، کشور سوئد بعد از نروژ بهترین شرایط زندگي را برای سالخوردگان دارد و این در حالی است که ایران در بین کشورهای مورد مطالعه نیست، اما در بین کشورهای نزدیک به ایران، تاجیکستان در رده 61 ، ارمنستان در رده ۴۰، روسیه ۶۵، ترکیه ۷۷، عراق ۸۷ و پاکستان در رده ۹۱ جدول قرار دارند.
وی در پایان خاطر نشان ساخت: بنابراین، آنچه می تواند وضعیت سالخوردگی جمعیت را در ایران، بحرانی و مسئله آمیز کند، تکرار اشتباه دهه هفتاد در استمرار سیاست کنترل جمعیتی است و همان طور که امروز برای همه آشکار است، استمرار سیاستهای کنترلی در دهه هفتاد اشتباه بوده است و ما حدود بیست سال زودتر از هدف گذاری قانون برنامه اول توسعه به نتیجه مطلوب در مورد کنترل جمعیت رسیده بودیم، اما عدم پایش و رصد شاخص های جمعیتی موجب غافلگیری مسئولان و مدیران اجرایی کشور شد، هم اکنون نیز در صورت بی توجهی و سهل انگاری و فقدان برنامه ریزی، در آینده نزدیک نیز با مشکلات انبوه جمعیت سالخوردگان مواجه خواهیم شد و مسئله پيري جمعيت را نبايد امری عادی و بی عارضه قلمداد کرد، بلکه باید از هم اکنون برای حل آن اقدام و عمل کرد.
