تأثیر رکود مالی جاری بر صنعت ارتباطات

یکی از موضوعاتی که در دنیا بعد از رکود اقتصادی مورد توجه کارشناسان قرار گرفته است، بررسی وضعیت مخابرات در جهان و تأثیراتی که شرکت‌های مخابراتی از رکود مالی جهانی پذیرفته‌اند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، صنعت ارتباطات، رابطه تنگاتنگ و گریزناپذیری با اقتصاد جهانی دارد و از بازیگران عمده در رشد اقتصادی و سودآوری محسوب می‌شود. به عبارت دیگر، معمولاً نرخ رشد صنایع مخابراتی چه در کشورهای پیشرفته و چه در سایر کشورها، دو برابر نرخ رشد سایر زیرساخت‌ها است.
به عبارتی دسترسی به تلفن و اینترنت، ارتباطات چندرسانه‌ای برای کسب و کار الکترونیکی، بهداشت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی و مواردی از این قبیل، همه از عناصر کلیدی توسعه پایدار محسوب می‌شوند.
تمام موارد مذکور، یعنی عناصر لازم برای توسعه پایدار، ضرورت‌های انکارناپذیری هستند که طی زمان و افزایش نیاز برای توسعه، دیگر نمی‌‌توان در برابر رشد تقاضا برای آنها ساکت بود.
تأثیر رکود مالی بر صنعت مخابرات
با وجود گذشت چند ماه از سال 2010 ، هنوز رویکرد مناسبی برای مقابله با رکود جهانی اتخاذ نشده است. اخبار جاری بازار صنایع مختلف، چندان رضایت‌بخش نیست، کاهش 37درصدی خرید و فروش خودرو در آمریکا و انگلستان، کاهش قیمت مسکن در سراسر دنیا، دست نیافتن شرکت پاناسونیک، غول صنعت ژاپن، به سود پیش‌بینی‌شده خود، ورشکستگی بسیاری از بانک‌ها و در نتیجه تمام این موارد، بالا رفتن نرخ بیکاری.
صنعت مخابرات نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این میان، سقوط ناگهانی بازار موبایل، تلفن ثابت و همین‌‌طور صنعت تأمین تجهیزات، تمام دنیا را متعجب ساخت. اولین مورد حیرت‌آور ورشکست شدن بانک برادران لمن بود که پیام “ایجاد تغییر کیفی در بازارها” را به تمام جهان مخابره کرد.
گذار صنعت ارتباطات از رکود مالی
اولین پیش‌بینی‌ها در زمینة تأثیر بحران مالی بر صنعت مخابرات، توسط شرکت Millicom international ارائه شد. این شرکت از شرکت‌های مهم مخابراتی با 30میلیون مشترک در 16کشور جهان است که دفتر اصلی آن در لوگزامبورگ واقع شده است. بیشتر مشتریان آن هم به کشورهای حوزه آمریکای لاتین، آسیا و آفریقا تعلق دارند. این شرکت با درک بهتر و سریع‌تر اوضاع بازارهای جهانی، به دلیل خدمات گسترده و رشد تقاضای مشتریان خود، گزارش دوره منتهی به 3ماهه سوم خود را در واپسین روزهای اکتبر منتشر کرد. این گزارش حاکی از 50درصد رشد در تعداد مشترکان و 25درصد بهبود در معیارهای کلیدی مالی بود.
آقای مارک بیولز، رئیس اجرایی Mellicom معتقد بود: هرچند آمارها از افزایش چشمگیر تعداد مشترکان و بهبود درآمد شرکت خبر می‌دهد و این موجب خشنودی است، اما نباید فراموش کرد که این ارقام رضایت‌بخش با تغییرات غم‌انگیزی در اقتصاد جهانی همزمان شده است. افزایش تورم یک مشکل و چالش جهانی است. افزایش تورم درواقع مساوی با بالا رفتن هزینه‌های زندگی است و این یعنی درآمد قابل تصرف کمتر برای مشتریان ما. پس باید در آینده‌ای نه چندان دور منتظر عواقب چنین تورمی بود.
پیش‌بینی وی درست از آب درآمد و ظرف یک هفته سهام Millicom با چنان بازار آشفته‌ای مواجه شد که افت قیمتی معادل 50درصد را تجربه کرد!
پس از مدتی” “Millicom به غول روسی صنعت مخابرات یعنی Vimpelcom, MTS”” پیوست. آمار این همکاری‌ها نیز رضایت‌بخش بود. اما باید در نظر داشت که این آمار به میزان زیادی به اخراج کارکنان، حذف هزینه‌های غیرضروری و حتی حذف پاداش کارمندان تعلق داشت.
یک هفته پس از انتشار این گزارش، در 27نوامبر 2008 بار دیگر اعلام شد با بازاریابی‌ها و قراردادهای جدید کاری در روسیه، اوکراین، ازبکستان و هر بازار قابل دسترس دیگر،‌ رویکرد دقیق‌تر و کارامدتری در قبال هزینه‌ها اتخاذ خواهد شد.
در چنین شرایطی از اقتصاد کشورهای پیشرفته خبری مبتنی بر خوشامدگویی به توسعه به گوش نمی‌‌رسید و زنگ هشدار برای صنایع مختلف به صدا درآمده بود. شرکت ودافون، شرکت فرنس‌ تله‌کام و سایر رهبران صنعت موبایل در اروپا به پایین‌تر آمدن درآمدهای خود به‌خوبی واقف بودند و رقابت شرکت‌های مخابراتی را تنها عامل تعیین‌کنندهبازار قلمداد می‌کردند.
شرکت آیفون با قرار دادن تحلیل‌های مالی خود بر پایه کاهش سود، برای فروش محصولات و خدمات، تمام توانش را به کار گرفت. به عنوان مثال یارانه‌ای معادل 400دلار را برای فروش هر دستگاه iphone در نظر گرفت.
در آمریکای لاتین دو قدرت مسلط مخابراتی یعنی تلفونیکا و امریکامویل بیشتر نگران شدند، زیرا در آفریقا و آسیا رشد همچنان ادامه داشت، اما در سرزمین تحت پوشش آنها، حاشیه سود یا در حال کاهش بود و یا در بهترین شرایط ثابت مانده و نسبت به فصول قبل تفاوتی نداشت.
این‌گونه که پیدا است بازار کشورهایی مانند چین که اقتصاد مستقلی دارند از زیان‌های اقتصادی اخیر کمتر خسارت دیده است، اما با توجه به این‌که شرکت‌های گوناگون امریکایی در این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌اند، در کل بازار چین و دیگر کشورهای مشرق زمین نیز از این بحران متحمل زیان‌هایی خواهند شد، هرچند که این زیان‌ها نسبت به همسایگان مغرب زمین کمتر خواهد بود.
اما نکته ای که در اینجا مطرح است با وجود همه مشکلات و رکود اقتصادی باز هم کارشناسات این بخش را نسبت به برخی عرصه‌های دیگر سودآورتر معرفی می‌کند و معتقدند این بازار نسبت به دیگر عرصه‌های اقتصادی پایداری بیشتری خواهد داشت.
صنعت ارتباطات در ایران
در ایران رکود اقتصادی دنیا مشکل زیادی ایجاد نکرد به خصوص در حوزه ارتباطات، اما باید گفت که این حوزه نسبت به قبل هم هیچ تغییری نکرد متاسفانه در ایران صنعت داخلی زیاد مورد توجه قرار نگرفته است و با وجود وعده مسؤولین در زمینه استفاده از توان داخلی، این بخش از کشور کاملا مهجور مانده است درحالی‌که هم‌اکنون زمان استفاده ما از رکود صنعت ارتباطات دنیا است، مسؤولین می‌توانند با استفاده از فرصتهای داخلی و تجارب خارجی به جای وارد کردن تجهیزات چینی خود اقدام به ساخت آن در داخل کشور کنند.
کارشناسان این حوزه معتقدند رکود اقتصادی فرصتی است برای استفاده از تجارب شرکتهای بزرگ که در کشور پیاده سازی شود، لذا مسؤولان امر باید با دید مناسب‌تری به بررسی این مهم بپردازند.
179/