فون واژه از جمله سرویس‌های مخابراتی است که طی سالهای اخیر ارائه شده و با بهره گیری از آن امکانی ایجاد می شود که با تبدیل شماره‌های تماس به حروف الفبا به جای شماره تماس افراد نام آنها را که به مراتب راحت‌تر است به ذهن سپرد.
این نوع شماره‌ها از روی حروف مندرج بر روی دکمه‌های شماره گیر تلفن یا موبایل گرفته می‌شوند و به یادسپاری آنها بسیار راحت‌تر از به یاد سپردن یک شماره تلفن عددی است.
با نگاه به گوشی تلفن رومیزی یا موبایل مشاهده میشود که روی دکمه‌های ۲ تا ۹، حروف انگلیسی به ترتیب خاصی درج گردیده است. به تقریب، روی همه گوشیهای تلفن که در سراسر جهان تولید میشود، همین حروف انگلیسی با همین ترتیب چاپ میشود و طبق این روال، هیچ حرفی معادل ۰ و ۱ نمی‌شود و بنابراین ۰ و ۱ در فون‌واژه‌ها معادل هیچ حروفی نیست.
در شماره گیری فون واژه‌ها به جای هر حرف، عدد معادل آن در دکمه‌های تلفن مدنظر است، فارغ از اینکه آن حرف چندمین واژه روی دکمه باشد. بنابراین واژه ۴ حرفی برابر شماره ۴ رقمی و به همین ترتیب معادل‌سازی میشود.
برای نمونه شماره معادل فون واژه‌های زیر با توجه به ارقام و حروف روی دکمه‌های تلفن یا موبایل به این صورت است:
Ali=۲۵۴
Book=۲۶۶۵
شماره تلفن‌های حروفی، یعنی همان شماره‌هایی که سایت شرکت همراه اول آنها را شماره ترکیبی و سایت شرکت مخابرات استان تهران آنها را فون واژه می‌نامد، شماره‌هایی هستند که از نظر حروف انگلیسی که روی دکمه‌های شماره‌گیر گوشیهای تلفن چاپ میشود، با یک اسم (نام یا نام خانوادگی) یا کلمه معنی‌دار دیگر مطابقت دارند.
اما اگر بخواهیم از دیدگاه دیگر در نظر بگیریم در این قالب در واقع سرویس و خدمت جدیدی ارائه نشده و تنها نوعی هوشمندی برای تبدیل شماره ها به حروف دیده می شود.
فون واژه‌ها از نظر کارکرد مخابراتی، همانند شماره‌های عددی عمل می کنند و همانگونه که خط رند 09123456789 نیز فرقی با بقیه خطوط از نظر کارکرد مخابراتی ندارد این شماره‌ها نیز به غیر از قابلیت تبدیل شدن به اسامی با معنی، ویژگی خاص دیگری ندارند اما همین امکان این شماره‌ها را از ارزش تجاری بالایی برخوردار ساخته است.
براساس همین هوشمندی نیز مدتی است بازار سیاهی ایجاد شده و سایتها و شرکت های متعددی به فعالیت پرداخته‌اند و با تلاشهای متعدد شماره های تماس مختلفی که قابلیت تبدیل به نام های مختلف را دارا هستند خریداری کرده و آنها را با قیمتهایی بسیار بالا واگذار می کنند و بدین ترتیب یک سیم کارت ایرانسل که ممکن است قیمت آن بیش از پنج هزار تومان نبوده و حتی شماره رندی هم نیست تنها با توجه به اینکه قابلیت تبدیل به یک نام را دارد با قیمتی میلیونی وارد بازار می شود.
اکنون شرکتهای فعال در این زمینه راه های مختلفی در نظر گرفته و واگذاری این شماره‌ها را نه تنها براساس نام و نام خانوادگی بلکه گاهی براساس مواردی مانند شغل نیز ارائه می کنند که البته گویی شماره‌هایی که براساس مشاغل تعریف شده‌اند قیمت به نسبت مناسب‌تری دارند اما در همین موارد هم از قیمت 500 هزار تومانی برای یک خط ایرانسل تا قیمتهای چند میلیونی تبدیل به امری رایج شده و جالب اینجاست که بازار خرید این سیم‌کارتها نیز به نسبت گرم است.
درباره برخی نام های خانوادگی که در کشور افراد بیشتری با این نام‌ها وجود دارند، مانند احمدی، غلامی، حیدری و … نیز دیگر کار از اعلام قیمت گذشته و از همان ابتدا اینگونه اعلام می شود که این خط ها به بالاترین پیشنهاد از سوی خریدار واگذار می شوند.
به عنوان مثال یک سیم‌کارت رایتل که براساس حروف شماره آن با نام خانوادگی dadashi همخوانی دارد در این شیوه فروش قیمتی معادل 3 میلیون تومان پیدا می کند.
در این میان نکته قابل تامل شیوه دسترسی شرکتهای فعال در این بخش به شماره‌های مذکور است که چطور و از چه طریقی به این شماره‌ها دسترسی می‌یابند؟