تشكيل يكهزار و 370 پرونده تخلف ميراثی در 6 ماه!
آنها ميراث كشور را تخريب و يا سرقت مي كنند و در اين ميان اگر پيگيريها و برخوردهاي حقوقي و قضايي با متخلفان نباشد، به زودي چيزي از تاريخ كشور باقي نميماند. آنگونه كه مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ميگويند، پروندههاي تازه اي در حوزه ميراث فرهنگي و گردشگري تشكيل شده و شمار آن در 6 ماهه اول امسال به قريب يكهزار و 370 پرونده رسيده است. «درويشاميري» معاون حقوقي، پارلماني و امور استانهاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در گفت وگو با «قانون» تاكيد كرده كه اين سازمان پروندههاي ميراثي و گردشگري را تا حصول نتيجه نهايي دنبال مي كند:
يكي از موضوعاتي كه مي تواند به عنوان فرصت براي سودجويان در تخريب و سرقت آثار ميراثي و نيز تخلف در حوزه گردشگري مطرح شود، عدم برخورد با تخلفات شاخص و پيگيري نكردن آنهاست. اكنون سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در برخورد با تخلفات چگونه عمل كرده است؟
به طور کلی کار حقوقی در کشور از پیچیدگی خاصی برخوردار است و متاسفانه جامعه ما هم کمتر حقوق مدنی، حقوق اساسی و حقوق اجتماعی خود شناخت دارد. این موضوع كار را در سازمان میراث فرهنگی کشوردر برخورد با تخلفات سخت مي كند؛ با اين حال در سال 1393 ، دو هزار و 443پرونده در محاکم قضایی، دیوان عالی کشور، سازمان بازرسی ، در هیات اختلاف وزارت کار و در دیوان عدالت اداری با موضوع ميراث فرهنگي و گردشگري تشكيل شد كه از این مجموعه، يكهزار و 406 پرونده مربوط به آثار غیرمنقول بوده است. 478 پرونده نيز مربوط به آثار منقول بوده 509پرونده مربوط به تخلفات پرسنل و سایر موارد بوده است. در اين سال به 902 پرونده رسیدگی و یا رای صادر شد و اكنون نيز 1541 پرونده تخلفات ميراثي و گردشگري در حال رسیدگی هستند.
موضوعات اين پرونده ها عمدتا در چه حوزههايي بوده است؟
موضوعات اين پرونده ها عمدتا مربوط به تجاوز به حریم اماکن تاریخی و فرهنگی ، عرصه و اراضی متعلق به میراث فرهنگی ، تخریب یا حفاری غیرمجاز ، مرمت و توسعه غیر مجاز حرایم وبخشی از این پرونده ها نيز مربوط به استفاده غیرمجاز دستگاه فلزیاب است. البته مواردي از پرونده هاي خرید و فروش غیرمجاز اشیاي فرهنگی و سرقت و قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی و یا نگهداری غیر مجاز اشیای تاریخی و فرهنگی نيز وجود دارد كه در محاكم مختلف در حال بررسي است.
وضعيت پرونده هاي تخلفات 6 ماهه اول سال 94 به چه صورت بوده است؟
در سال 94 و در حوزه هاي مختلف ميراثي و گردشگري، پرونده هاي مختلفي تشكيل شده كه 894 پرونده با موضوع جرایم علیه آثار غیر منقول، 243 پرونده مربوط به جرایم آثار منقول ، 256 در دیوان عدالت اداری وشورای حل اختلاف مسائل پرسنلی، 78 پرونده مربوط به استفاده از دستگاه هاي فلز یاب به صورت غیرمجاز ، 61 پرونده مربوط به خرید وفروش اشیاي فرهنگی و عتیقهجات غیرمجاز ، 9 پرونده سرقت اشیاي فرهنگی ، پنج پرونده قاچاق اموال تاریخی و فرهنگی ، 70 پرونده مربوط به نگهداری اشیا ي تاریخی و فرهنگی غیرمجاز و 20 پرونده هم مربوط به سایر جرایم دفاتر وخدماتی و مسافرتی است.در اين ميان بالاترین ميزان پرونده هاي تشكيل شده مربوط به استان آذربایجان غربی و کمترین نيز مربوط به استان هرمزگان است.
در 6 ماه اول امسال شاخصترین پروندههاي تشكيل شده در حوزه ميراث فرهنگي و گردشگري مربوط به چه مواردي بوده است؟
يكي از شاخص ترین پرونده هاي تشكيل شده مربوط به ربع رشیدیه است كه يكي از بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تبريز است و در دادسرای عمومی تبریز مطرح بود و در حین رسیدگی بدوی ما نزدیک 9 میلیارد تومان محکوم شديم. اما خوشبختانه با همکاری استانداری و دادگستری حقانیت سازمان ثابت شد و در تجدیدنظر رای به نفع سازمان گرفتیم. يكي ديگر از اين پرونده ها نيز مربوط به سرای دلگشا بود که تجاوز به حریم ميراث فرهنگي و نيز تخلف در ارتفاع ساخت و ساز شده بود که در دادگاه تجدید نظر رای به نفع سازمان صادر شد.
الان کار ساخت و ساز در سراي دلگشا در آنجا متوقف شده است؟
در ارتباط با پرونده شرکت پاد سازمان میراث فرهنگی از رئیس سازمان قضایی درخواست اعمال ماده 18 کرده بود که با اين درخواست موافقت شد و اكنون كار متوقف شده است. شرکت پاد به دنبال توسعه گردشگری و ساخت صد هتل پنج ستاره در کشور بود كه اكنون اساس تشکیل شرکت زیر سوال رفته چرا كه به تعهدات خود در حوزه ساخت هتل عمل نكرده است. با وجود اینکه شرکت پاد کمتر از 3/2میلیارد تومان برای انجام تعهداتش هزینه کرده بود، اقامه دعوا كرده و سازمان ميراث فرهنگي را به 135 ميليارد تومان جريمه محکوم می کند! اما پرونده دیگری که با کمک دستگاه قضایی به نتيجه رسيده است، آزادسازی و تملک تپه تاریخی و ثبتی ازبکی استان البرز بود که از طریق دستگاه قضایی از متصرفان پس گرفته شد و این تپه تاریخی در اختیار ما قرار گرفت. در دولت و سازمان ميراث فرهنگي به دنبال منافع ملي با تکیه بر ضوابط و مقررات هستيم تا بتوان از حقوق ميراث فرهنگي و گردشگري به طور جدي حمايت كرد. اكنون شرایطي در سازمان حکمفرماست که بدون اظهارنظر حوزه حقوقی و کارشناس حقوقی هیچ قراردادی به امضا نمی رسد. با وجود آنكه حجم پرونده هایمان زیاد و تعداد کارشناس هایمان محدود است اما به دنبال این هستيم كه ساختار حقوقی سازمان را در استان ها ارتقا ببخشیم و از بخش کارشناس به اداره حقوقی تبدیل کنیم. از سويي به دنبال این هستیم كه مجموعه املاک میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی كه در اختیار سایر دستگاههاست را شناسایی کنیم و با توافق و تعامل اموال سازمان را برگردانیم.
پرونده آقای بقایی به کجا رسیده است؟
اطلاعاتي که دستگاه قضایی درباره اين پرونده از سازمان خواسته بود را از منظر کارشناسی در اختیار قاضی قرار دادیم و اميدواريم در نهايت از حقوق ميراث فرهنگي و گردشگري دفاع شود.
یکی از چالشهای مدیریتی در سازمان به خصوص در سالهای اخیر این بوده که اماکن تاریخی و میراثی در بافتهایی با مالکیت شخصی شناسایی و ثبت میشود اما خدماتی به مالکان داده نمیشود. چرا این اتفاق میافتد؟
این اشکالی است که به طور جدی در کار ما وجود دارد و بخش قابل توجهی از دلخوریهای مجلس، مردم و مقامات محلی نسبت به عملکرد سازمان به همین موضوع است. ما یک مکانی را اثر تاریخی و فرهنگی تشخیص میدهیم اما امکان و توان تملک یا احیا و مرمت آن را نداریم و املاک بلاتکلیف میماند و باید این نقص را رفع کنیم. تمام تلاش ما این است که قانونی را داشته باشیم که این گونه مراکز با حفظ فضای تاریخی به بخش خصوصی داده و از طریق بخش خصوصی مرمت شود. اکنون این اتفاق در استانهایی مانند یزد و اصفهان افتاده و بسیاری از خانههایی که در یزد و کاشان شناسایی شده بود با مشارکت بخش خصوصی بازسازی شده و اکنون پذیرای خیل عظیم علاقهمندان است. تفویض اختیار به مدیران استانها نیز شده است تا این اماکن تغییر کاربری داده شود و بتوان از آن بهرهبرداری بهتر کرد، این تنها راه نجات مراکز تاریخی است.
179/