گازي‌هاي جهان مهمان ايران
شيوا نيك وظيفه
ساسانی: توسعه پایدار با گازممكن‌تر است
بنابراین از این ذخایر، باید به بهترین وجه استفاده کنیم و براساس آنچه برای نیاز داخلی و چه تبدیل آن به فرآورده های گازی و تامین نیازهای گاز خارجی برنامه‌ریزی منسجم و درستی داشته باشیم. این بخش از آن بسیار اهمیت دارد چراکه درآمد ارزی کشور را افزایش می‌دهد و این سبب قدرت اقتصادی بالاتر کشور می شود به تبع آن توانایی ما برای رسیدن به خواسته های خود در سطح جهانی را افزایش می‌دهد. در حال حاضر نیز میزبان نشست گازی هستیم و باید رضایت کشور های مهمان جلب شود تا دایره همکاری ما با آنها افزایش یابد و مراودات اقتصادی ما روند صعودی خود را با سرعت بیشتری طی کند . این یک رابطه متقابل است به این شکل که ما از ذخایر خود دیگر کشور ها را بهره مند می کنیم به شکلی که آنها نیز خواسته‌های ما را جوابگو خواهند بود، هرچند که نیاز ما در مقابل قطعا آوردن تکنولوژی کشور مقابل خواهد بود. در این شرایط خواسته های طرفین برآورده می شود و یک بازی برد -برد به حساب می آید و این توسعه پایدار ما را محقق خواهد کرد. چراکه گاز و نفت از بخش های اصلی است که در خصوص توسعه پایدار باید توجه ويژه ای به آن شود. ما باید به صورت شفاف اعلام کنیم که تنها به توسعه خود توجه نداریم بلکه توسعه پایدار جهانی هدف ماست و به دغدغه‌های جهانی در حوزه گاز برای رسیدن به توسعه توجه کنیم. ما باید برنامه بلند مدت برای توسعه ذخایر گازی داشته باشیم. این مسئله که ما از گاز غنی هستیم با مشکلاتی نیز مواجه بوده که توانایی تعیین کننده بودن ما در بازار گاز را کاهش داده است. چراکه ما در استفاده از این ذخایر تکنولوژی بالا نداشتیم و درخصوص منابع مشترک خود با قطر نتوانستیم به درستی و بهینه استخراج داشته باشیم. پس تکنولوژی در این بخش برای ما حائز اهمیت است.
گاز طبیعی مهم ترین حامل انرژی در عصر آینده است، در حال حاضر هم شاهد هستیم تقاضای گاز طبیعی افزایش پیدا کرده، چرا که این حامل انرژی هم با محیط زیست سازگار است هم به عنوان سوخت خودرو و سوخت منازل به راحتی قابل استفاده است. رسیدگی به این حامل انرژی با گردهمایی‌ها و ایجاد يک مجمع معتبر، پربازده تر خواهد بود.
مجمع کشورهای صادرکننده گاز یا اوپک گازی که به اختصار (GECF) نامیده می‌شود، سازمان تازه‌بنیانی است که به منظور هماهنگی در تولید، صادرات و کنترل قیمت گاز طبیعی در سطح جهان، توسط ایران، روسیه و قطر و تعداد دیگر از کشورهای صادرکننده گاز، در ۲۳ دسامبر ۲۰۰۸ تاسیس شد. کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان گاز، ٤٢ درصد از تولید گاز جهان، ٦٧ درصد از ذخایر گازی جهان، ٣٨ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ٨٥ درصد از تجارت گازطبیعی مایع شده را در اختیار دارند.کشورهای الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا، امارات، ١٢ عضو اصلی این مجمع جهانی به شمار می‌روند.همچنین هلند، نروژ، عراق، عمان و پرو به عنوان اعضای ناظر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز مطرح هستند.
چهارمین نشست هیات عالی رتبه مجمع کشورهای صادرکننده گاز روز شنبه با حضور اکثر اعضای این مجمع در تهران آغاز شد. قرار است سومین اجلاس سران، هفدهمین نشست عادی وزارتی، نشست فوق العاده وزارتی و چهارمین نشست گروه عالی رتبه و بیست و چهارمین نشست کمیته اجرایی مجمع کشورهای صادرکننده گاز از ٢٩ آبان‌ماه تا دوم آذرماه ١٣٩٤ در تهران برگزار شود.
در این نشست روسای جمهور کشورهای بولیوی، روسیه، گینه استوایی، نیجریه، ونزوئلا، عراق، ترکمنستان و ایران و نخست وزیر الجزایر در نشست اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز شرکت خواهند کرد و حضور این تعداد از سران در چنین نشستی بی سابقه است دفعه گذشته این نشست در قطر با حضور چهار رئیس جمهور و روسیه با حضور سه رئیس جمهور برگزار شد و این مسئله به اهمیت نشست می افزاید. برگزاری اجلاس سران جهت همکاری رقبا با یکدیگر است و کشورهای عضو در شرایطی هستند که در کنار رقابت با یکدیگر به همکاری بپردازند. اگرچه برخی از اعضا رقبای بالفعل و برخی دیگر رقبای بالقوه محسوب می‌شوند.
این اجلاس GECF در مقایسه با اوپک از لحاظ ساختاری متفاوت است. در GECF همه کشورها به یکدیگر کمک می کنند که منابع گازی توسعه پیدا کند و هیچ مانعی بر سر راه تولید گاز وجود ندارد و با همکاری‌اي که در میان اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز به چشم می‌خورد، هر کشور می‌تواند بدون هیچ محدودیتی منابع گازی خود را توسعه دهد.
همه کشورهای عضو GECF تلاش‌هایشان را برای توسعه و سرمایه‌گذاری در اکتشاف گاز تقویت می‌کنند تا آینده این صنعت، همگرایی بیشتری را در میان تولیدکنندگان شاهد باشد.
می توان گفت ایران در حال حاضر نقش تعیین کننده‌ای در بازار صادرات گاز ندارد، ما در حال حاضر صادرات گازی معادل با حجم واردات گاز داریم. یکی از مشکلاتی که ایران در این خصوص دارد، صادرات گاز به اروپا از طریق خط لوله است که متاسفانه موفق نبوده است ، چراکه صادرات با خط لوله در مسیرهای طولانی مشکلات زیادی دارد از جمله اینکه باید کشورهای زیادی را در مسیر خط لوله قانع کرد. به همین دلیل تأکید ما برای صادرات گاز به قاره اروپا، ال.ان.جی است. البته برای ساخت واحدهای ال.ان.جی به دلیل ریسک بالا باید حتماً سرمایه گذاری خارجی وجود داشته باشد.
ایران قصد دارد گاز خود را به صورت LNG به اروپا صادر کند و در مورد صادرات گاز به خط لوله از طریق خاک ترکیه نیز بستگی به نظر ترکیه دارد که آیا آنها قصد دارند گاز ایران را خودشان تحویل بگیرند و صادر کنند یا اینکه ایران گاز را مستقیم به اروپا صادر خواهد کرد.این اجلاس در حال حاضر نمی‌تواند بر روی عرضه و قیمت گاز تأثیرگذار باشد و هنگامی که به سمت فروش گاز به صورت تک محموله رسیدیم و این فروش‌ها افزایش پیدا کرد قطعا مجمع کشورهای جهانی صادرکننده گاز در قیمت گاز نیز می‌تواند تأثیرگذار باشد.
در حال حاضر با ورود سران، ما مذاکرات جدی را با روسیه و چند شرکت از ترکمنستان دنبال کرده‌ایم و اگر این مذاکرات نهایی شود می‌توان گفت ایران در بازار سوآپ گاز می‌تواند قدرتمندتر از گذشته ورود پیدا کند. در دوران پساتحریم اولویت صادراتی ما به اروپا ال‌ان‌جی است به همین منظور ایران باید وارد تولید ال ان جی شود و کارخانه نیمه تمام 10 میلیون تنی راه‌اندازی شود و از طرفی نیز وارد یک قرارداد برای تولید ال ان جی از گازهای در حال سوختن میدان فروزان شده‌ایم که این قرارداد به زودی نهایی خواهد شد.پیش از لغو تحریم‌ها گزینه ایران برای صادرات ال ان جی قطر بود به طوریکه قرار بود گاز ایران به قطر داده شود و آنها ال ان جی را صادر کنند.
طبق گفته ها برنامه به این شکل است که در این اجلاس درباره حضور آمریکا در بازار گاز بحث و گفت‌وگو شود. البته بحث به این معنا نیست که ایران به دنبال آن باشد تا اوپک و جی.سی.اف را سیاسی کند،
جی.سی.اف تنها محل گفت‌وگو است و اینکه در مقطعی سران 9 کشور جمع شوند تا صحبت‌های تحقیقاتی و پژوهشی داشته باشند اما ایران تصمیم دارد به مرور وارد بحث‌های قیمتی و بازاری شود و منافع اعضا را به یکدیگر نزدیک کند به‌علاوه اینکه این گونه نشست‌ها موجب تقویت روابط دوجانبه ، انتقال آموزش و تکنولوژی، سرمایه‌گذاری مشترک و کنترل قیمت خواهد شد.
سهم تجارت گاز کشور تغییر خواهد کرد؟
بیژن زنگنه، وزیر نفت اظهار کرد دستیابی به 10 درصد سهم تجارت گاز در جهان توسط ایران عددی قدیمی است که باید در آن تجدیدنظر شود. وی درخصوص مذاکره با روسیه در زمینه بازارهای صادرات گاز یادآور شد: در اقتصاد جهانی وقتی حرف پیش می‌رود که قدرت داشته باشیم؛ وقتی می‌توانیم با روسیه در این زمینه مذاکره کنیم که گاز قابل توجهی تولید کنیم.
زنگنه با اشاره به اینکه تا دو ونیم سال آینده مصرف نفت سفید، ال.پی.جی و نفت کوره تقریباً صفر می‌شود گفت: در این مدت سوخت مایع(بنزین، گازوئیل و سوخت جت) صرف حمل و نقل خواهد شد. اولویت مصرف گاز، تزریق به چاه‌های نفت و جایگزینی با فراورده های نفتی است. وی با اذعان به اینکه بالاترین قیمت گاز مربوط به سی.ان.جی با نرخ هر مترمکعب 300 تومان است، گفت: سود حاصل از فروش گاز به پتروشیمی‌ها به 200 تومان هم نمی‌رسد.
نگاه بازار جهانی گاز به این نشست
نتایج اجلاس جی ئی سی اف، اهمیت ویژه ای برای بازارهای جهانی گاز خواهد داشت.با توجه به استقبال گسترده سران برای حضور در اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز، انتظار می رود این اجلاس دستاوردهای خوبی به دنبال داشته باشد.
این اجلاس، گردهمایی رهبران جهان از کشورهای صادرکننده گاز است و بررسیها و نتایج این نشست می تواند اهمیت ویژه ای برای بازارهای جهانی گاز داشته باشد. وزیران کشورهای تولیدکننده گاز فرصت دارند در نشست تهران با بررسی آخرین تحولات حوزه گاز طبیعی پیش بینی دقیق تری از آینده بازار این حوزه داشته باشند.
انتخاب دبیرکل مجمع، تصویب بودجه برای ٣ سال آینده و همگرایی در خصوص صادرات گاز در اقصی نقاط دنیا از مهم ترین برنامه های وزیران کشورهای عضو GECF در نشست تهران است.
179/
