این روزها فیلم کوتاهی از تبریز در شبکههای اجتماعی مجازی دستبهدست میشود و مورد استقبال مردم قرارگرفته که نخستین فیلم تایم لپس (تولیدشده با فن گذر زمان) از تبریز است.
برای تولید این مستند ۱۵ دقیقهای بیش از ۱۱ هزار دقیقه تصویر تایم لپس (گذر زمان) در دو فصل تابستان و پائیز ضبط شده است. مستند بیکلام تبریز با تلاش گروهی ۱۰ نفری ساختهشده است.
کارگردانی «مستند تبریز» بهصورت مشترک بر عهده محسن هادی از مستندسازان و پژوهشگران علوم اجتماعی و امین شیروانی هنرمند جوان تبریزی بوده است که پیش از این بیشتر در حوزه تدوین و مونتاژ فعالیت داشته و امید دارد استفاده از فن جدید تایم لپس، فصلی نو را در فیلمسازی تبریز آغاز کند، همچنین جلوههای ویژه و مونتاژ نیز بر عهده این هنرمند جوان بوده است.
فیلم تصویری زیبا از یک روز زندگی تبریز در حد استاندارهای بینالمللی است
محسن هادی میگوید: این اثر بیکلام درزمانی کوتاه یک روز زندگی در شهر تبریز را از جنبههای اقتصادی، فرهنگی، تفریحی، معماری و شهرسازی روایت میکند و سعی دارد حس زندگی در این شهر را به مخاطبان انتقال دهد.
وی هدف خود از تولید، را ارائه تصویر زیبایی از تبریز در حد استاندارهای بینالمللی عنوان کرده و ادامه میدهد: متأسفانه در فضای مجازی اطلاعات کافی درباره شهر تبریز وجود ندارد و آن گونه که باید زیباییهای این شهر معرفی نشده است، هدف من از ساخت این اثر ارائه تصویری درست و واقعی از تبریز و زیباییهای آن فارغ از بزرگنمایی و اغراق بوده است، تصویری که بتواند مخاطب آنسوی مرزها را مجاب کند تا در سفر خود به ایران تبریز را دربسته گردشگری خود بگنجاند.
این مستندساز و پژوهشگر تبریزی یادآور میشود: اگر یک جستوجوی کوتاه در شبکههای اجتماعی پرمخاطب و سایتهای گردشگری جهانی داشته باشید متوجه میشوید که آنطور که شایسته تبریز است، در این سایتها محتوا وجود ندارد، ما اگر میخواهیم در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشته باشیم مجبور به تولید محتوا هستیم.
هادی هدف خود را از انتخاب تم بیکلام برای این اثر، تأثیرگذاری فرامرزی عنوان میکند و معتقد است که این اثر بیکلام با حرکت و تصویر و موسیقی متن که تلفیقی از موسیقی آذری و ایرانی است میتواند حس زندگی در تبریز را به مخاطب انتقال دهد، حسی که کلام در انتقال آن عاجز است بهویژه وقتی متن فارسی به انگلیسی ترجمه میشود معنا و مفهوم را از دست میدهد.
وی امید دارد با به اشتراک گذاشتن این اثر در شبکههای اجتماعی و سایتهای جهانی بتواند گامی در جهت معرفی فرهنگ و تاریخ شهرش برداشته باشد.
ساخت موسیقی فیلم به دست هنرمند جوان خوشذوق و خلاق تبریزی
وقتی به شناسنامه این اثر نگاهی میاندازیم نام آهنگساز جوانی در این شناسنامه به چشم میخورد که با تولد و تربیت در تبریز، زندگی در این شهر را باجان دل لمس کرده و توانسته با ترکیبی از سازهای ایرانی و آذربایجانی و همچنین سازهای غربی موسیقی این اثر را تولید کند.
بیکلام بودن این فیلم مستند بار سنگینی بر دوش آهنگساز گذاشته است و اگر بگوییم موسیقی متن بهخوبی توانسته با تصاویر هماهنگ شود بیراه نگفتهایم.
بابک خادمی آهنگساز و نوازنده جوان تبریز درباره موسیقی متن این فیلم میگوید: در موسیقی متن فیلم از ساز بندیهای ایرانی، آذربایجانی و چند ساز غربی استفادهشده است و تلفیق ملودی اثر به نسبت فیلم طراحیشده است.
خادمی ادامه میدهد: در قسمتی از موسیقی سعی کردهام ملودیهای آشنای آذربایجانی را با ملودی جدیدی که خودم ارائه دادهام ترکیب کنم، به نظرم این کار میتواند فضای آشنایی به مخاطب ارائه کند و با بهرهگیری از این فضای آشنا مخاطب درگیر اثر جدید و همچنین تصاویر ارائهشده میشود.
وی همچنین میگوید: شاید یک شهروند تبریزی بارها و بارها از مقابل آثار تاریخی تبریز و هزاران جای دیگر در این شهر گذشته باشد اما متوجه زاویهای که این فیلم به آن پرداخت کرده است نشده باشد، به نظرم وقتی موسیقی با این تصاویر بکر همراه میشود نگاهی تازه به مخاطب هدیه میکند.
در تولید موسیقی فیلم تایم لپس تبریز ترکیبی از سازهای کوبهای، تار آذربایجانی، سهتار، گیتار و گیتار بیس شنیده میشود که افکتهای کامپیوتری و استفاده از هنر بیت باکس (موسیقی با دهان) توانسته جذابیت خاصی به این موسیقی ببخشد.
بهکارگیری تجارب عکاسی مستند اجتماعی در تولید فیلم تایم لپس تبریز
اما در قسمت دیگری از این اثر به نام تصویربردار جوانی میرسیم که کم سن و سال بودنش نمیتواند دلیل بیتجربگی او باشد.
شایان حامد هنرمند جوان تبریزی توانسته با بهرهگیری از جدیدترین فنّاوری سینمای جهان و همچنین بهره گرفتن از نظرات و نگاه جامعهشناسی کارگردان؛ تصاویر بکری از تبریز به ثبت برساند.
او که پیش از این تجربه عکاسی مستند اجتماعی را داشته، این تجارب نیز در تولید اثرش بیتأثیر نبوده است.
سالی که بیش از ۱۰ ماه آن را پشت سر گذاشتهایم سال پرفرازی برای شهر تبریز بوده است، کسب عناوین مختلف جهانی برای تبریز، رشد ۳۵ درصدی گردشگران خارجی و توجه به تبریز در تورهای گروهی اروپایی میتواند امیدی مضاعف در دل مردمان تبریز به وجود بیاورد.
هفته گذشته شهر تبریز بهعنوان پایتخت گردشگری شهرهای اسلامی در سال ۲۰۱۸ نیز انتخابشده است، و این انتخاب مسئولیت سنگینی را به هر شهروند تبریزی واگذار میکند.
تولید آثاری ازایندست که بتواند زوایای ناشناخته تبریز را به تصویر بکشد شاید بهاندازه تأمین زیرساختهای گردشگری در این شهر تاریخی مهم باشد و میتواند آغازی باشد برای تولید آثار بعدی، آثاری که بتواند تا سال ۲۰۱۸ تبریز را به جایگاه واقعی خود برساند.