قربانيان اشرف پهلوي
عباس ميرزا ابوطالبي / فعال سياسي
نفوذي كه بهواسطه قدرت بيحد و مرز و بدون كنترل او تبديل به يكي از عوامل تسريع در سقوط حكومت شاه شد. اشرف از معدود شخصيت هاي دولت پهلوي است كه ميتوان گفت هم به شاه و هم به مخالفان و منتقدان شاه آسيب رساند. تقريباً از اوايل دهه 1330 شمسي اشرف بهصورت رسمي وارد عرصه قدرت دربار شده بود. ميزان نفوذ و دخالت او در امورات كشور به حدي بود كه مصدق يكي از شروط آرامش سياسي در كشور را خروج اشرف از كشور اعلام كرده بود. اشرف دشمن مصدق بود اما كينه اصلي متوجه دكتر حسين فاطمي يكي از صديقترين ياران مصدق بود. بعد از كودتاي 28 مرداد بيشترين جنايتها و آزارها در حق آزاديخواهان توسط اشرف انجام شد. قتل دكتر فاطمي شايد برجستهترين جنايت اشرف در آن سالها بود. از طرفي اشرف را بايد يكي از عوامل بدنامي و سقوط پهلويها ناميد. اگر فساد مالي را يكي از مشخصههاي حكومت پهلوي بناميم اشرف پهلوي به حتم فاسدترين عنصر دربار پهلوي بود. اشرف و پسرش شهرام در اغلب مزايدهها و مناقصههاي اقتصادي دست داشتند. او حتي نخستوزيران و وزيران وقت را با تهديد و فشار وادار به واگذاري پروژههاي اقتصادي به افراد خاص ميكرد. اين فسادها به همراه آنچه درباره خصوصيات اخلاقي منتشر ميشد مشروعيت رژيم پهلوي را بر باد داد. مردم ايران نسبت به فسادهاي اقتصادي در رژيم پهلوي بسيار حساس بودند. براي اغلب افرادي كه در فقر و گرفتاري زندگي ميكردند شايعات مربوط به فسادهاي مالي بسيار تحريك كننده بود. بدون شك يكي از عواملي كه روشنفكران و مردم را عليه رژيم شاه بسيج كرد همين رفتارها و حركات اشرف بود. فسادهاي اقتصادي البته در هر دورهاي آزار دهنده است. امروز انتشار خبرهاي مربوط به فسادها حتي آزار دهندهتر هم هست چرا كه در حقيقت بسياري از مردم ميگفتند ما انقلاب كردهايم تا ديگر شاهد فسادها نباشيم.
179/