گوشيفروشي كمرونق شد
بسياري از ما سالانه به تعويض وسايلي ميپردازيم كه هنوز سالم هستند و ميتوانند چند سال ديگر براي ما كار كنند. اين مساله به ويژه درباره گوشيهاي تلفن همراه از اهميت بيشتري برخوردار است، چرا كه سازندگان گوشيهاي تلفن همراه مدام مدلهاي جديدي به بازار ارائه ميكنند كه از فناوري بالاتري برخوردار است. يكي از دلايل اصلي تعويض مدام گوشيهاي تلفن همراه همين مساله است. با اين وجود، بررسيها نشان ميدهد اخيرا اين تمايل در ايرانيان كمتر شده و رشد فروش گوشيهاي هوشمند كاهش يافته است.
تلفن همراه در سال 1373 و با بيش از 20 سال تاخير وارد ايران شد. حد فاصل سالهاي 73 تا حوالي سال 82 تلفن همراه رونق چنداني نداشت. در اين سالها تنها استفاده از تلفن همراه مكالمه صوتي و در بهترين وضعيت، فرستادن پيام متني بود؛ به طوري كه نخستين پيامك در سال 81 و با هشت سال تاخير فرستاده شد. نوكيا نخستين شركتي بود كه ايرانيان از آن استفاده كردند و بعد از نوكيا شركتهاي زيمنس، آلكاتل، اريكسون و صاايران به بازار ايران راه يافتند. شايد بتوان گفت در آن سالها در هر محله يك يا دو نفر تلفن همراه داشتند و تلفن همراه به عنوان كالايي لوكس شناخته ميشد؛ تلفنهاي همراهي كه ارتفاعي حدود 20 سانتيمتر داشت و داراي 30 مدار الكترونيكي و يك باتري بود كه 10 ساعت طول ميكشيد تا شارژ شوند و تنها نيم ساعت دوام ميآورد. امروز نه تنها تمام شهروندان موبايل دارند بلكه تعداد تلفن همراه که استفاده ميشود از جمعيت ايران بيشتر است. آمارها نشان ميدهد ضريب نفوذ تلفن همراهی در ايران بيش از ۹۰ درصد است؛ به گونهاي كه هماكنون ۸۰ ميليون نفر در كشور داراي تلفن همراه هستند. تعداد اشتراكهاي تلفن همراه در سراسر جهان در حال نزديك شدن به ميزان جمعيت كره زمين است و تعداد اشتراكهاي تلفن همراه تا انتهاي سال 2015 به هفت ميليارد رسيده كه اين تعداد متناسب با ضريب نفوذ 96 درصد است كه بيش از نيمي از اين تعداد در ناحيه آسيا و اقيانوسيه هستند. با هوشمندتر شدن موبايلها و اينترنت، استفاده از تلفن همراه به يك وسيله اعتياد آور تبديل شده است. با بالا رفتن ميزان استفاده از گوشيهاي هوشمند و افزايش نسبي سرعت اينترنت در كشور و گسترش پوشش شبكههاي همراه، روستاهاي كشور كه تا چندي پيش از امكانات اينترنتي مناسب بهره چنداني نداشتند، براي جذب مخاطب با آن همراه شدهاند.
اعتياد كابوسوار به تكنولوژي
تلفنهاي هوشمند بخشي حياتي زندگي ما شدهاند و همه عاشق موبايلهايشان هستند. بسياري از افراد بدون تلفن همراه خود نميتوانند زندگي كنند و موبايل يكي از بهترين و قويترين وسايل زندگي آنها است. به طور كلي موبايل براي بسياري افراد به بهترين دوست تبديل شده است؛ وسيلهاي كه هميشه با خود حمل ميكنيم و بيشترين وقتمان با آن سپري ميشود. با هوشمندتر شدن موبايلها و خدمات اينترنتي و پيشرفت برنامههاي مربوط، موجب شده تا افراد به دنبال اشتراكگذاري عكسهاي خود باشند. اين موضوعات باعث شده تا اعتياد به تكنولوژي روز به روز بيشتر شود. امروز براي بسياري از شهروندان اينكه عمر يك وسيله به پايان برسد و يك وسيله جديد خريداري كنند معنايي ندارد. بسياري از افراد به دنبال تعويض گوشيهايي هستند كه هنوز عمر آنها به پايان نرسيدهاند و قابل استفاده هستند. اين مساله با هوشمندتر شدن تلفنهاي همراه از اهميت بيشتري برخوردار شده است. اين در حالي است كه اين وسيله حياتي نيست اما به وسيلهاي حياتي تبديل شده كه برخي نميتوانند لحظهاي بدون تلفن همراه خود وقتشان را سپري كنند. همه اين مسائل در حالي است كه سازندگان تلفنهاي همراه مدام سيستمهاي جديدي از گوشيهاي هوشمند را به بازار ارائه ميدهند و معتادان تكنولوژي به دنبال جديدترين سيستمها آنها را خريداري ميكنند. مجموعه اين ماجرا باعث شده تا موجي از خريد گوشيها هوشمندتر به وجود آيد. اين موضوعات موجب شده تا بازار خريد و فورش تلفنهاي هوشمند در چند سال اخير، به پر رونقترين بازارهاي جهان تبديل شوند. برآوردها نشان ميدهد، رونق بيش از حد گوشيهاي هوشمند موجب اشباع بازار براي اين نوع گوشيها شده است. نگاههاي دو شركت بزرگ آيفون و سامسونگ به آينده حاكي از اشباع بازار براي گوشيهاي هوشمند است، خصوصا در آمريكا و ساير كشورهاي پيشرفته.
كم رونق شدن بازار تلفن همراه
برآوردها نشان ميدهد كه در چند ماه اخير شاهد اشباع بازار براي گوشيهاي هوشمند بودهايم. اين مساله در كشورهاي پيشرفته بيشتر از كشورهاي در حال توسعه به چشم ميخورد. يك تحليلگر تلفنهاي هوشمند معتقد است بسياري از افرادي كه براي خريد گوشيهاي هوشمند به بازار ميروند، خودشان صاحب گوشيهاي هوشمند هستند، بنابراين موضوع اشباع به فاكتور با اهميتي تبديل شده است. همچنين بايد اين حقيقت را اضافه كرد كه گوشيهاي مدل جديد به جاي ارتقاي عمده، تنها كمي از گوشيهاي قبلي پيشرفتهتر هستند و بسياري از افراد وقتي گوشيهايي دارند كه كاملا كاربردي است و نيازهايشان را برآورده ميكند، تمايلي به خريد مدلهاي جديد ندارند. بايد بگوييم آن هيجاني كه در بازارهاي موبايل در سالهاي نه چندان دور حاكم بود رو به افول است و تا حدودي بازارها يكدست شدهاند؛ چرا كه دستگاههاي با كيفيت زيادي در بازار هستند كه قيمت بالايي نداشته و از سطح كيفي بالايي برخوردارند. به نظر ميرسد تعداد افرادي كه به دنبال جديدترين نسل گوشيهاي هوشمند بودند كاهش يافته است. در نتيجه بايد گفت كه بازار تلفنهاي همراه از هيجان خود در سالهاي اخير فاصله گرفته و تا حدودي هموارتر از گذشته شده است. براي مثال، اپل ممكن است نخستين كاهش درآمد را در سه ماهه آينده مشاهده كند يا افزايش درآمدش كمتر از هميشه باشد. همه اين مسائل پيش بينيهاي موجود در بازار تلفنهاي همراه است و نميتوان قطعي درباره آن اظهارنظر كرد. با اين حال، هنوز هم فضا براي رشد گوشيهاي هوشمند وجود دارد، اما اين فضا به طور عمده در نواحي در حال توسعه خواهد بود كه كاربران ميخواهند گوشيهاي معمولي خود را به گوشيهاي هوشمند ارتقا دهند. حتي در نواحي در حال توسعه هم فروش بر مبناي اقتصاد جهاني پيش ميرود و ضريب اطمينان مصرفكننده در حال حاضر پايين است.
كاهش فروش شركتهاي تلفن همراه
آمارها نشان ميدهد فروش شركت اپل در سه ماهه آخر سال 2014، 5/74 ميليون دلار بوده كه اين رقم در سه ماهه اول سال 2015، به 2/61 ميليون دلار رسید. فروش شركت اپل در اين مدت بيش از 5/1 درصد كاهش داشته است. فروش شركت ماكروسافت كه امضاي قرارداد با شركت نوكيا و استفاده از برند لوميا را در كارنامه خود دارد و پيش بيني ميشد با اين شرايط فروش خود را افزايش دهد هم با سقوط چند درصدي همراه بود. آمار فروش شركت ماكروسافت در سال 2014 عدد 2/50 ميليون دلار را نشان ميدهد در حالي كه اين رقم در سال 2015 به 3/33 ميليون دلار رسید. درصد 97/9 درصدي ماكروسافت در سال 2014 به 55/7 درصد در سال 2015 تبديل شده است. مشابه همين كاهش فروش در يك سال در شركتهاي ال جي، هواوي و سوني هم مشاهده ميشود.
111/