بیمارستانهای کشور ١٠٠هزار پرستار کم دارند
مراسم روز پرستار امسال متفاوت از سالهای قبل برگزار شد. جامعه پرستاری روز گذشته شاهد برگزاری دو برنامه بود؛ یکی در سالن همایشهای صداوسیما که از سوی وزارت بهداشت برپا شده بود و دیگری مراسمی که سازمان نظام پرستاری در سالن گردهمایی برج میلاد برگزار کرد. نظام پرستاری وزیر بهداشت را دعوت کرده بود اما وزیر بهداشت حضور در مراسم وزارتخانه متبوعش را ترجیح داد و از برگزاری دو مراسم در یک روز برای پرستاران گلایه کرد: «برای امروز ناراحت هستم. دلم نمیخواست دو مجلس داشته باشید. نمیدانم این مباحث کی میخواهد درست شود.» او اینها را گفت و خطاب به پرستاران ادامه داد: «نمیدانم این مباحث کی میخواهد درست شود. ما و شما همعقیدهایم؛ اما نمیدانم چرا در برخی زمینهها توضیحات ما برای برخی موثر نیست که شاید مشکل از خود ما است که نمیتوانیم سخنان نافذ بگوییم.»
حسن هاشمی در ادامه عقبماندگیهای حوزه سلامت را مورد اشاره قرار داد: «در برخی استانها میبینم که در این ٣٠ سال بیمارستانی ساخته نشده و تختی اضافه نشده است. در حوزه بهداشت نیز وضع به همین شکل است. بهطوری که ٣٠ سال قبل شبکه بهداشتی را آغاز کردیم اما هنوز در روستاها مانده و گسترش نیافته است. درحال حاضر خانه بهداشت داریم؛ اما فاقد مرکز مراقبتهای بهداشتی هستیم و اگر هم آن را داشته باشیم برای راهاندازی نظام ارجاع بیمارستان نداریم.» او حرفهایش را ادامه داد و گفت: «در برخی نقاط مانند ایلام و خوزستان میبینیم که امکاناتی وجود ندارد؛ در همین تهران اگر فردی سکته کند تا رسیدن به بیمارستان امامخمینی(ره) بدون در نظر گرفتن ترافیک چهار ساعت زمان میبرد. چرا که زیرساختهای ما توسعه نیافته و دلیل این توسعهنیافتگی، کم توجهی به این حوزه بوده است. این مشکلاتی است که در حوزهای مانند دندانپزشکی نیز با آن مواجهیم بهطوری که ٩٠درصد خدمات دندانپزشکی در بخش خصوصی ارایه میشود.» هاشمی به آماری که بارها در ارتباط با کمبود پرستار عنوان میشود، اشاره کرد: «ما با کمبود ١٠٠هزار پرستار در کشور مواجه هستیم؛ البته وزرای بهداشت و مسئولان قبلی هم این موضوع را مطرح کردهاند اما دریغ از حرکتی است که بخواهد این مشکل را حل کند.» هاشمی ادامه داد: «من به اورژانس بیمارستان شهدا رفتم و شاهد بودم که برای ٢٦ تخت تنها چهار پرستار وجود دارد؛ این انصاف نیست چرا که پرستار با این حجم کاری فرصت انجام هیچ کار دیگری را ندارد و به بیمار نیز فشار وارد میشود.» او با تأکید بر اینکه تاکنون ٢٠هزار نفر در این حوزه بازنشسته شدهاند، تأکیدکرد: «با آغاز طرح تحول نیز میزان کار در بیمارستانها افزایش یافته که این افزایش در بستری ٨درصد و در اورژانسهای شهری مانند تهران ٤٠درصد بوده است؛ البته خوشحالیم که طی این طرح ١١میلیون نفر بیمه شدهاند و از قول مدیرعامل بیمه سلامت که اعلام کرد ٨٥درصد این افراد درآمد کمتر از یکمیلیون تومان داشتهاند و ٥٥درصد آنها خانه نداشتند.» به گفته وزیر بهداشت، درحال حاضر با وجود افزایش کار ٢٠هزار نیرو از دست رفتهاند و آماری که در زمینه اضافه شدن ٧ هزار نیرو و اضافه شدن ١٦هزار پرستار در سال آینده ارایه میشود، برای ٢٠هزار تخت جدیدی است که قرار است به سیستم بهداشت و درمان اضافه کنم نه برای جایگزینی افرادی که بازنشسته شدهاند.
وزیر بهداشت به انتقادی که درباره پزشک بودن وزیر بهداشت میشود، اشاره کرد: «از روز اول گفتهام که نیازی نیست یک پزشک وزیر بهداشت باشد. در دنیا و در بسیاری از کشورها وزیر بهداشت اقتصاددان بوده و اینطور نیست که اگر پزشک نباشد پرستار وزیر شود. البته در بسیاری از کشورها وزیر بهداشت وزیر رفاه نیز است و موضوع منابع و خدمت با هم درآمیخته هستند؛ بنابراین اینطور نیست که وزارت بهداشت بخواهد خدمت ارایه دهد و دیگری پول در اختیار بگذارد و این تازه اول مصیبت باشد.»
وزیر بهداشت در ادامه درباره نحوه هزینهکرد اعتبارات طرح تحول نظام سلامت هم توضیحاتی داد: «آنقدر به دلیل اعتبارات و پولهای طرح تحول نظام سلامت بر سر ما زدهاند که خسته شدم. اما این اعتبار را بدون هیچ قانونی به ما نمیدهند بلکه برای نحوه هزینهکرد آن قانون میگذارند از ٧٦٠٠ میلیاردی که برای این طرح به ما دادند مشخص کردند که ٣٠٠٠میلیارد آن فقط در حوزه بهداشت میتواند خرج شود. همچنین از ٤٨٠٠میلیارد هدفمندی یارانهها عددی را به ما دادهاند که قابل باور نیست. البته عدد آن را نمیگویم چرا که برخی از آن علیه دولت سوءاستفاده میکنند.» وزیر بهداشت با بیان اینکه این وزارتخانه را با ٨هزار میلیارد تومان بدهی تحویل گرفتیم، ادامه داد: «اکنون تمام دانشگاههای ما به سوددهی رسیدهاند. این درحالی است که بابت بدهیها یک ریال هم به ما پول ندادند. بنابراین با واقعبینی و انصاف اقدامات این دوره و دورههای قبل را با یکدیگر مقایسه کنید.» او به نگاه جامعه به جامعه پرستاری و پزشکی هم اشارهای کرد و گفت: «برخی از خدایشان است که پزشکان و پرستارها با هم دعوا داشته باشند.» هاشمی با انتقاد از حذف بهیارها، کمکبهیارها و گرایشهای پرستاری ادامه داد: «میگویند پرستار بیکار زیاد داریم؛ بله شاید پرستاری باشد که تصور کند که فعالیت در این حرفه برایش صرف نداشته باشد یا اینکه از مسیرهای دیگر درآمدهای بیشتری داشته باشد؛ در هرحال جای یک کارشناس ارشد و… در بیمارستان است نه پشت میز.»
محمد میرزابیگی، معاون پرستاری وزیر بهداشت هم در این مراسم حضور داشت، او با اشاره به اینکه در بیشتر کشورهای دنیا به ازای هر ۲۷هزار نفر یک مرکز مراقبت پرستاری خارج بیمارستانی وجود دارد، گفت: «این در حالیست که در کشور ما به ازای هر ٤٠٠هزار نفر برای یک مرکز مجوز گرفته شده؛ اما در عمل این مراکز یا غیرفعالند یا ناقص و غیرعلمی اداره میشوند.» گفتنی است در این مراسم از پدر حمیدرضا اسدالهی، پرستار شهید مدافع حرم، همچنین خانواده پرستار اسیر در دست گروههای تکفیری و خانواده پرستاری که به دلیل آنفلوآنزا جان خود را از دست داد، پرستار مدافع حرم، پرستار امدادرسان در فاجعه منا و پرستاران برگزیده از دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور تجلیل شد.
در مراسم روز پرستار نظام پرستاری چه گذشت؟
همزمان با این مراسم، سازمان نظام پرستاری در سالن همایشهای برج میلاد اما جشن خود را برگزار کرد. طاهره زاهدصفت، یکی از روسای پیشین سازمان نظام پرستاری در این مراسم در سخنان خود صادر نشدن پروانه صلاحیت حرفهای و اجرایی نشدن قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری را از مشکلات این حوزه خواند و درعینحال از نگرانی دانشجویان پرستاری درخصوص آینده شغلی خود گفت و بر لزوم عدالت در پرداختها میان کادر درمان تأکید کرد.
مسعود پزشکیان، عضو کمیسیون بهداشت مجلس هم در این مراسم حضور داشت. او به اختلاف درآمد پزشک و پرستار اشاره کرد: «در هیچ جای دنیا فاصله درآمد بین پزشکان و کادر پزشکی به این اندازه وجود ندارد. ممکن نیست در جامعهای یک پزشک در بخش دولتی ١٥٠میلیون تومان درآمد داشته باشد، ولی یک آزمایشگاهی ماهانه فقط دو میلیون تومان دریافت کند.» عضو کمیسیون بهداشت مجلس حرفهای دیگری هم زد: «بیماری، فقرا را تهدید میکند و مرگ بیسرپرستان و دورافتادگان را. مسئولان موظفند به کسانی که تهدید میشوند، برسند؛ آنهایی که در حاشیه قرار دارند و پول و سواد ندارند، تهدید میشوند.» علیمحمد آدابی، رئیسکل سازمان نظام پرستاری هم در این مراسم با بیان اینکه جایگاه و شأن پرستار آنطور که شایسته بود، دیده نشد، تأکید کرد: «برخی به دروغ به وزیر بهداشت گفتند که جامعه پرستاری راضی و آرام است و مشکلی ندارد.» آدابی ضمن تأکید بر اینکه جامعه پرستاری هیچ تقابلی با پزشکی ندارد، ادامه داد: «ما با پزشکان هماهنگ هستیم. نباید هیچ رابطه پولی بین پزشک و بیمار باشد؛ همانطوری که بین پرستار و بیمار نیست. پزشکان این رابطه را بهعنوان یک مزیت برای خود و آن را مایه نفوذ در لایههای بالاتر میدانند.» او با انتقاد از طرحهايی که بهنظام سلامت و پرستاری کشور آسیب میزند، گفت: «طرحهایی مثل کمک پرستار و تربیت پرستار بیمارستانی باعث میشود که نظام سلامت و پرستاری دچار آسیب شود.» رئیسکل سازمان نظام پرستاری کشور با عنوان این مطلب که طرح تحول نظام سلامت به نام مردم و به کام پزشکان رقم خورد، افزود: «افزایش ۳۰۰ تا ۴۰۰درصدی تعرفههای پزشکی که باید در مدت ۱۰ تا ۱۵سال اتفاق میافتاد بهیكباره در این طرح انجام شد.»
179/