نوجوان شاهنامه خوان

علي روستايي:  مهبد اخیرا به گروه هواداران میراث ایران پیوسته و با آنها در موزه‌های مختلف برای کودکان و بزرگسالان نقالی می‌کند. مهبد با وجود اینکه هفت سال دارد و کلاس اول دبستان است اما در تابستان تا سوم دبستان را با مادرش خوانده تا بتواند در طول سال به شاهنامه خوانی بپردازد. او از خود و روند شاهنامه خوان شدنش به «قانون »می‌گوید.
چطور با شاهنامه خوانی آشنا شدی؟
پارسال بود که اتفاقی در اینترنت با شاهنامه‌خوانی و فردوسی بزرگ آشنا شدم. 20 بهمن سال گذشته در دوره‌های شاهنامه خوانی ثبت‌نام کردم، دو اسفند ماه هم برای اولین بار در مقابل علی‌جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد برنامه اجرا کردم. در آن مراسم که به مناسبت افتتاح بزرگ‌ترین شهر کتاب جشنی گرفته شده بود، داستان «پیدایش خرد» را خواندم.
خارج از کشور هم اجرا داشتی؟
بعد ازاینکه در مقابل وزیر شاهنامه خوانی کردم، از طرف وزارت ارشاد و فرهنگ اعلام شد که باید در مسابقات شاهنامه خوانی تاجیکستان شرکت کنم. اولین حرفی که استادان در دانشگاه تاجیکستان به من گفتند این بود که من خیلی بچه‌ام و نمی‌توانم در این رقابت شرکت کنم و من خیلی از این حرف ناراحت شدم. البته آنها حق داشتند من حتی خواندن و نوشتن بلد نبودم.خوشبختانه اولین اجرا ی آن مسابقه با گروه ما بود و من و دوستانم طوری اجرا کردیم و شاهنامه خواندیم که دانشجویان تاجیکستانی اعتماد به نفس‌شان را از دست داده بودند و هنگام اجرا شعرشان را فراموش کردند. آنجا فریدون و ضحاک را به دو زبان اجرا کردیم.
یعنی انگلیسی و فارسی؟
بله من به انگلیسی خواندم دوستانم به فارسی اجرا کردند. من کوچک‌ترین عضو گروه بودم و بزرگ‌ترین عضو گروه ما 16 سالش بود.
حفظ کردن شاهنامه کار سختی نیست؟
نه. هر متن و شعری را که یکبار می‌شنوم سریع حفظ می‌شوم به همین دلیل بود که مادرم من را در دوره‌های شاهنامه خوانی ثبت نام کرد.
زیر نظر کدام استاد شاهنامه خوانی می‌کنی؟
من زیر نظر استاد امیر صادقی که 47 سال در زمینه پژوهش شاهنامه کار می‌کند، شاهنامه‌خوانی را آموزش می‌بینم. من کوچک‌ترین شاگرد استاد هستم که در فردوسی سرا شاهنامه را به انگلیسی هم می‌خواند. در تاجیکستان بود که به مادرم گفتند بهتر است شاهنامه را به انگلیسی دنبال کنم.
انگلیسی شاهنامه خوانی کردن سخت نیست؟
خواندن و اجرای کردن سهراب و گُردآفرین به انگلیسی برایم سخت است اما با بقیه شاهنامه به انگلیسی مشکلی ندارم.
در تاجیکستان تنها داستان پیداش خرد را اجرا کردی؟
داستان چوگان راکه 284 بیت دارد هم اجرا کردم من 200 بیت آن را از حفظ بودم و هستم، این 200 بیت 15 دقیقه زمان لازم دارد. نقالان بزرگ بیش از هفت دقیقه نقالی نمی‌کنند بنابراین باید داستان را خلاصه تعریف کنیم تا مخاطب جذب نقالی ما شود.
کدام داستان شاهنامه را بیشتر دوست داری؟
فریدون و ضحاک را دوست دارم البته باید بگویم که داستان فریدون ضحاک کتاب بسیار قطوری دارد که من بخشی از آن را حفظ هستم.
چند داستان شاهنامه را از حفظ هستی؟
شاهنامه داستان‌های زیادی دارد من موفق شدم در یک‌سال اخیر هفت داستان را حفظ کنم. اما استاندارد این کار این است که سالی دو داستان را حفظ کنیم. خیلی دوست دارم جنگ کیخسرو با افراسیاب را یاد بگیرم.
علاوه بر شاهنامه خوانی چه کارهای دیگری انجام می‌دهی؟
به ژیمناستیک خیلی علاقه دارم و در این رشته سه مدال طلا در سطح استان دارم. در «یوسی‌مس» هم مقام دارم، این رشته در واقع انجام ضرب و تقسیم با چرتکه است که در مسابقات مقام برتر را کسب کردم و همچنان دوره‌های آموزشی این رشته را پیگیری می‌کنم. دوسال دیگر در المپیاد این رشته که در مالزی برگزار می‌شود شرکت خواهم کرد.
مهبد! چه کسی در این کارها از شاهنامه‌خوانی تا یوسی مس مشوقت است؟
خواهر بزرگم، مهدیس. او در تمام این رشته‌ها کارکرده و به من هم آموزش داده. من و خواهرم با هم شاهنامه خوانی می‌کنیم که خیلی برای بقیه جالب است. البته مادر و پدرم هم نقش بسیار زیادی در یادگیری ما دارند. علاوه بر خانواده و استادم، بانو مفتون نیز به من خیلی کمک می‌کند، امیدوارم روزی بتوانم زحمات او را جبران کنم. دوست دارم با نقالی و شاهنامه خوانی، بچه‌های همسن و سالم را با این میراث پر ارزش کشورم آشنا کنم. من تا آخر عمر نقالی می‌کنم و فردوسی این شاعر بزرگ ایران زمین را در قلبم زنده نگه می‌دارم.
179/