مخالفت صدا و سیما براي اجرای «VOD»
جديدترين موضوعي كه سيماي ملي را به صدر اخبار آورده است موضوع مخالفت مديران سيمای ملي با بحث VOD است. از مدتها قبل خبر مخالفت مسئولان ارشد سيماي ملي با اين سامانه به گوش رسيده و زاويهدار بودن خواست آنها در اين مورد با وزارتخانههاي ديگر از جمله وزارت ارتباطات و همچنين وزارت فرهنگ و ارشاد به گوش رسيده بود اما با صحبتهاي حامد معینی، مدیر حقوق بین الملل و مالکیت فکری صداوسیما كه جمعه شب در برنامه هفت حاضر شده بود اين اختلافات علني و مشخص شد كه سيماي ملي ،ميلي به راهاندازي اين شبكه ندارد.
البته پيش از اين وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد شبکه تعاملی سینمای خانگی گفته بود كه زیر ساختهای VODآماده شده و اگر فیلمها و محتوا، آماده شوند، تا آخر امسال مورد بهره برداری قرار میگیرد. به عقيده وزير ارتباطات اين وزارتخانه برای این کار نیازی به مجوز صداوسیما ندارد. آنچه از تعریف تلویزیون تعاملی(IPTV) برمی آید انتظار است که IPTV پروژهای مشترک میان صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باشد.
وزارت ارتباطات زیرساختهای لازم برای ارسال اطلاعات را فراهم میکند و وزارت ارشاد و صدا و سیما وظیفه تولید محتوا را بر عهده دارند. مشترکان هم میتوانند از طریق مودم و پرداخت حق اشتراک ماهانه از خدمات تلویزیون تعاملی برخوردار شوند. بحث اين سامانه اگرچه مانند خيلي از فناوريهاي ديگر دير به ايران راه يافته است اما سالهاست كه چنين سيستمي در سطح جهاني اجرا و براي نمايش بهتر آثار منتخب تماشاگران تلويزيوني به كار گرفته ميشود.
آبان ماه بود كه حجتا…ایوبی رئیس سازمان سینمایی در مراسم تودیع و معارفه مدیر موسسه رسانه های تصویری با اشاره به اهمیت استفاده از VOD در سینمای خانگی گفته بود:« VOD امروز تبدیل به یک ضرورت شده است و تمام دنیا به آن توجه می شود. در حال حاضر کارهای این طرح انجام شده و تنها همکاری با دستگاه های دیگر در این زمینه باقی مانده است که امیدوارم هرچه سریع تر انجام شود چرا که بهترین راه برای نجات سینمای ایران به شمار می رود».مصطفی ابطحی ، مدیر عامل جدید موسسه رسانه های تصویری هم در همان جلسه از VOD به عنوان یکی از پروژه های اساسی موسسه رسانههای تصویری و سازمان سینمایی نام برده و گفته بود كه اگر این سیستم فعال شود در سینما انقلابی ایجاد میکند، مشروط بر اینکه این سیستم به درستی درک و اجرا شود.
VOD چیست؟
VOD مخفف Video On Demand (برنامه ویدئویی درخواستی ضبط شده) یکی از مجموعه خدمات قابل ارائه از طریق IPTV است. در VOD این امکان وجود دارد که فیلمهای سینمایی، سریالهای تلویزیونی، مستندهای جذاب، برنامه های آموزشی و… در اختیار کاربران قرار بگیرد. معمولا در صفحهای که برای نمایش لیست این ویدئوها به کاربر تعبیه میشود، تمهیداتی مثل جستوجو بر اساس نام فیلم، بازیگران، کارگردان و همچنین اطلاعاتی در مورد قیمت، مدت زمان اجاره و قوانین مربوط به محتوا قرار میگیرد.
حالا IPTV چیست؟ IPTV سیستمی را توصیف میکند که در آن با استفاده از پهنای باند وسیع اینترنت، خدمات تلویزیون دیجیتال ارائه میشود. دسترسی به شبکههای اطلاعرسانی، حضور مجازی در کلاسهای آموزشی، دریافت انواع خدمات بانکی، مطبوعاتی، پزشکی، بیمه و جا به جایی زمان در پخش برنامههای تلویزیونی تنها بخشی از انواع خدماتی است که از طریق زیرساختهای مخابراتی و پروژه IPTV قابل دریافت است.
پروژهاي كه هم به سود مخاطب و هم به سود سينماگر است
با توجه به تعريفاتي كه ازاين پروژه ميشود اين سيستم باعث بهبود كيفيت پخش شده از سيما مي شود اما بهبود به آن معنا كه با راهاندازي چنين سيستم پخشي مخاطبان پس از آن ميتوانند برنامههاي مورد نظر خود را انتخاب كنند حق پخش آن را بپردازند و سپس و آن را از سيماي ملي مشاهده كنند.علاوه بر حقوق مصرف كننده در چنين پروژهاي كه آن را ميتوان پروژه سامانه نمایش درخواستی هم ناميد حق تهيه كنندگان و سينماگران هم حفظ ميشود و در شرايطي كه تعداد كمي از فیلمها از طريق قانوني به فروش ميرسد و بقيه از طریق فروش دیویدیهایشان در بازار يافت ميشود اجراي چنين طرحي به طور مستقيم به بحث مالي سينماگران هم كمك ميكند .
اختلاف ارشاد با تلویزیون بر سر VOD
وی با اشاره به اختلاف صداوسیما و وزارت ارشاد بر سر مالکیت VOD ادامه داد: مسئله VOD از مدتها قبل از سوی سازمان صداوسیما پیگیری شد و اپراتورهای آن مشخص شدند. اما در ایامی که سازمان به خاطر مسائل خاص سیاسی بنا نداشت به این مسئله ورود کند و به تعطیلی سایت ها بینجامد، وزارت ارشاد از طرح خود رونمایی کرد. اما در تاریخ 12 دی ماه طبق دستوری که دادستان داده است پخش صوت و تصویر فراگیر توسط سایتهایی که مجوز از سوی صداوسیما نداشته باشند، تخلف محسوب میشود.
وزیر ارشاد چه گفت؟
این در حالی است که وزیر ارشاد 4 اسفند ماه در مراسم رونمایی از این پروژه، درباره رویکرد تلویزیون نسبت به سامانه «سند»، توضیح داد: آنچه صدا و سیما تولید میکند، تصمیمگیریهایش در اختیار خودشان است. وزارت ارشاد نیز مسئول تولید محتوا در حوزه سینما، تئاتر و موسیقی است و ما مسئولیت آنچه که به این سه حوزه مربوط میشود را برعهده میگیریم. البته این سامانه در اختیار همه است. او درباره رویکرد وزارت ارتباطات نسبت به مجوز آثاری که قرار است در این سامانه قرار بگیرد، هم مطرح کرده بود: وزارت ارتباطات از نظر فنی مجوز میدهد و بحث محتوایی هم در اختیار وزارت ارشاد است.