کام بازار شیرینی شیرین نشد
موبنا – بازار خوراکی‌های متداول نوروز، امسال مانند بسیاری از بازارهای دیگر رونق چندانی ندارد؛ حالا با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال هنوز شیرینی‌فروشی‌ها در انتظار مشتریان بیشتر به‌سر می‌برند و آجیل‌فروش‌ها می‌گویند که بازار کم‌رونق چند سالی می‌شود که گریبان‌شان را گرفته است. آنها معتقدند افزایش فاصله نرخ تورم و دستمزد سالانه، قدرت خرید بسیاری از مشتریان را کاهش داده است و از این میان سبد خوراکی‌های متداول نوروز سال‌به‌سال آب می‌رود. با این حال امسال شیرینی و آجیل افزایش قیمت نداشته است و روسای اتحادیه صنفی این دو کالای متداول بازار نوروز به «شهروند» می‌گویند كه بازاری‌ها امسال بیشتر از هر چیزی به نقدینگی نیاز دارند و تمایل ندارند جنسی در ویترین‌ها بماند؛ به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود تا هفته پایانی سال این ثبات قیمت‌ها حفظ شود. بازار آجیل و خشکبار شب عید این روزها سوت‌وکور و همچنان کم مشتری است. فعالان این بازار می‌گویند آجیل مدت‌هاست که از سبد نوروز بسیاری از خانواده‌های ایرانی حذف شده است. رضایی فعال بازار آجیل و خشکبار در این‌باره به «شهروند» توضیح می‌دهد: میزان تقاضا برای خشکبار و آجیل چند سالی است که کاهش داشته است. این مسأله در بازار امسال که وضع رکودی بدی را پشت‌سر گذاشته است، بیشتر از هر سال احساس می‌شود و با رسیدن آخرین ماه سال هنوز تقاضای قابل توجهی در این بازار احساس نمی‌شود. او درباره تغییرات قیمت آجیل و خشکبار نیز اعلام می‌کند: قیمت‌ها امسال نسبت به سال گذشته اندکی کاهش داشته است؛ زیرا امسال میزان تولید بسیار بالا بود آن‌قدر که نه‌تنها کفاف بازار شب عید را می‌دهد که می‌تواند بخش قابل‌توجهی از نیاز بازار سال آینده را نیز تأمین کند. بازار خشکبار و آجیل ایران شامل ٨٠ نوع قلم کالا می‌شود که در حال حاضر ارزان‌ترین آن نخودچی است که حداقل ٥ هزار تومان قیمت دارد و گران‌ترین آن پسته اکبری است که تا ٦٥ هزار تومان نیز قیمت خورده است؛ البته بادام شور و مغز فندق نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند که نرخ هر کیلوگرم از آن به ٥٠ تا ٥٥ هزار تومان می‌رسد. بنا بر اعلام اتحادیه آجیل و خشکبار کشور، پسته با مصرف سالانه ٢٠ هزار تن پرطرفدارترین اقلام آجیل و خشکبار درکشور است. بر همین اساس حدود ٨٠درصد از نیاز آجیل کشور از تولید داخلی تأمین می‌شود و از این میان نیازهای عمده آجیل کشور را تولیدکنندگان استان‌های آذربایجان، گلستان، خراسان جنوبی، مازندران، کرمان و یزد تأمین می‌کنند.
گرانفروش نیستیم هزینه تولید آجیل
در ایران بالاست
موضوع کاهش قیمت آجیل را اتحادیه آجیل و خشکبار کشور نیز تأیید می‌کند. مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار کشور به «شهروند» می‌گوید: امسال عید به دلیل فراوانی تولید آجیل و خشکبار، قیمت این اقلام به‌طور متوسط حدود ١٥درصد کاهش داشته است و البته پیش‌بینی می‌کنیم قیمت‌ها در هفته پایانی سال نیز افزایش نداشته باشد؛ زیرا فروشندگان در حال حاضر به شدت احتیاج به نقدینگی دارند و مایلند بار انباری خود را به فروش برسانند. او ادامه می‌دهد: آجیل و خشکبار نرخ مصوب ندارد و قیمت آن بر اساس عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود؛ البته بر اساس قانون میزان سود فرآوری آجیل ١٠درصد است که با ١٠درصد سود خرده‌فروشی‌ها، مجموع سود حاصل از فروش آن ٢٠درصد می‌شود. رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار کشور با بیان ریزش شدید تقاضا در بازار آجیل و خشکبار مي‌افزاید: ریزش تقاضا در بازار آجیل و خشکبار بسیار قابل توجه بوده است؛ به‌گونه‌ای که شاید بتوان گفت در یک دهه گذشته میزان تقاضا حدود ٢٠٠درصد کاهش داشته است؛ البته این مسأله به معنی گرانفروشی صنف آجیل و خشکبار نیست بلکه هزینه‌های تولید در ایران بسیار بالاست و همین موضوع سبب می‌شود بازار خشکبار و آجیل افزایش قیمت قابل‌توجهی را تجربه کند.
دیگر کسی با جعبه شیرینی میهمانی نمی‌رود!
صرف‌نظر از بازار آجیل و خشکبار، بازار قنادی‌ها هم امسال تعریفی ندارد. گزارش میدانی «شهروند» از شیرینی‌فروشی‌های پایتخت نشان می‌دهد که با نزدیک‌شدن به روزهای پایانی سال کاسبی قنادی‌ها نیز چندان رونقی نداشته است و تقاضا برای خرید شیرینی نیز کاهش داشته است. علی‌نژاد که در یکی از مناطق مرکزی شهر شیرینی‌فروشی دارد در این‌باره به «شهروند» توضیح می‌دهد: هزینه‌های نوروز سال به سال بیشتر می‌شود و افزایش دستمزدها نسبت به هزینه‌ها منطقی نیست؛ به همین دلیل مردم سال به سال صرفه‌جویی بیشتری در هزینه‌ها و خریدهای‌شان می‌کنند. به‌عنوان مثال بسیاری از شهروندان تهرانی با حذف خرید شیرینی و آجیل مسافرت‌های نوروزی‌شان را به پیش از شروع دید و بازدیدها موکول می‌کنند. او با بیان این‌که بازار شیرینی هم مانند سایر بازارها وضع رکودی را تجربه کرده است، ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته مردم به هر مناسبتی شیرینی خریداری می‌کردند از اعیاد و نوروز که بگذریم، افراد برای حضور در خانه یکدیگر و ملاقات و ميهمانی‌ها نیز جعبه شیرینی به دست می‌رفتند اما در حال‌حاضر توان خرید مردم آن‌قدر کاهش داشته است که وضع تقاضا در بازار شیرینی هم نزولی شده است.
٥ قلم شیرینی پرمصرف بدون تغییر قیمت
البته امسال قیمت شیرینی هم تغییر چندانی نداشته است. چندی پیش اتحادیه قنادان قیمت مصوب ٥ قلم شیرینی پرمصرف را بدون لحاظ تغییرات قیمت اعلام کرد. بر این اساس قیمت هر کیلوگرم شیرینی گل‌محمدی ١٢هزار تومان، شیرینی برنجی ١٢هزار و ٥٠٠ تومان، شیرینی تر ١٥هزار تومان، شیرینی پاپیون و زبان ١٢هزار و ٥٠٠ تومان و کیک یزدی ٩هزار تومان مصوب و به قنادان اعلام شده است. علی بهرمند، رئیس اتحادیه قنادان و شیرینی‌فروشی‌ها با تأکید برکیفیت و درجه‌بندی شیرینی‌ها به «شهروند» می‌گوید: این نرخ‌ها، نرخ‌های پایه هستند و قنادی‌ها به‌صورت رقابتی و براساس کیفیت شیرینی تولیدشده می‌توانند قیمت‌ها را افزایش دهند؛ به‌عنوان مثال قنادی که در شیرینی خود مواد اولیه گرانقیمت‌تری مثل برش‌های آناناس یا سایر میوه‌ها را استفاده می‌کند یا قنادی که در موقعیت جغرافیایی گرانقیمت‌تری قرار دارد و هزینه‌هایی بیشتر بابت اجاره و… می‌پردازد. او همچنین با تأیید ادعای ریزش مشتریان در آستانه نوروز امسال می‌گوید: تقاضای خرید شیرینی امسال حدود ٢٠ تا ٢٥درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است و بنده در گفت‌وگوهایی که با همکارانم دارم غالبا از وضع بد بازار عید امسال گلایه‌مندند.
اجحاف در حق فروشندگان قانونی که مالیات می‌دهند
رئیس اتحادیه قنادان و شیرینی‌فروشی‌ها از هرج‌ومرج در بازار نوروز هر سال نیز گلایه دارد. او به «شهروند» توضیح می‌دهد: با فرا رسیدن بازار شب عید، بیش از همه اصناف قانونی و صاحب مجوز متضرر می‌شوند؛ زیرا هرکسی از هر صنفی به بازار آنها ورود پیدا می‌کند و با سودجویی از این بازار، کسب‌وکار قانونی‌هایی را خراب می‌کند که مالیات می‌دهند و تحت‌نظارت هستند. بهرمند ادامه می‌دهد: در بازار شب عید هر کسی اقدام به شیرینی‌فروشی می‌کند از دستفروش‌ها گرفته تا سوپرمارکتی و فروشندگان نان فانتزی. این در حالی است که آنها شیرینی‌های تاریخ مصرف گذشته یا با حداقل کیفیت تولیدی را با نرخ ارزان‌تر عرضه می‌کنند. او تأکید می‌کند: براساس قانون نظام صنفی تداخل صنفی جرم است؛ سال‌هاست این مسأله را پیگیری می‌کنیم اما جدی گرفته نمی‌شود و می‌گویند در بازار شب عید اشکال ندارد! به‌گفته بهرمند واردات در بازار شیرینی ایران جایی ندارد و شیرینی‌های خارجی مانند باقلوای استانبولی و… همگی در داخل کشور تولید می‌شوند. این درحالی است که به‌تازگی چند برند مطرح شیرینی ایرانی، صادرات محصولات‌شان را به استرالیا، کانادا و کشورهای حوزه خلیج‌فارس از سر گرفته‌اند. رئیس اتحادیه قنادان و شیرینی‌فروشی‌های کشور می‌گوید: سلیقه مصرف شیرینی در تعطیلات عید نوروز اندکی با سایر روزهای سال تفاوت دارد و در این ایام مصرف شیرینی‌های خشک و با ماندگاری بالا رواج می‌گیرد؛ البته گفتنی است در این میان تهرانی‌ها، تبریزی‌ها و اصفهانی‌ها بیشترین مصرف شیرینی را دارند.
منبع:شهروند| نویسنده: مریم شکرانی