سنسور زیستی جدید برای تشخیص بهتر سرطان و سایر بیماری‌ها

موبنا- سنسور ساخته‌ شده‌ی جدید توسط دانشمندان سنگاپوری، در واقع نشانگرهای زیستی یا بیومارکرهای شناخته شده با نام میکرو آر ان آ (microRNA) را انتخاب می‌کند. این نشانگرها در حقیقت طبقه‌ای از RNAها یا ریبونوکلئیک اسید‌ها هستند و نقش آنها این است که اطلاعات ژنتیکی دی ان ای را به پروتئین‌ها انتقال دهند.

میکرو آر ان آ ها به عنوان نشانه‌های گوناگون برای بیماری‌های متنوع عمل می‌کنند و از آنجایی که همه‌ی آنها در طی فرایند و در میان سیالاتی همچون اوره و خون به خوبی دوام می‌آورند، بنابراین می‌توانند به عنوان یک روش ایده‌آل در تست و سنجش سریع نشانه‌های حاکی از وجود مشکلات و کاستی‌ها در بدن به کار برده شوند.

کاری که دانشمندان آژانس علمی سنگاپور (A*STAR) انجام داده‌اند به این صورت است که آنها توانسته‌اند سنسورهای سیلیکونی فوتونی بسازند که بر اساس استفاده از تابش‌های نوری کار می‌کند و می‌تواند تغییرات بسیار جزیی را در ترکیبات نمونه‌های به دست آمده از اوره آشکار سازد.

اساس کار این سنسور بر این است که سطح استحکام میان نمونه‌ی دی ان ای را با میکرو آر ان آی هدف گرفته شده مورد بررسی قرار می‌دهد و در ادامه‌ی این فرایند ما می‌توانیم به میزان میکرو آر ان آ موجود در نمونه‌ی مورد بررسی خود دست یابیم. این داده‌های در ادامه می‌تواند برای یافتن سرنخ‌هایی از حضور برخی علایم سرطانی، بیماری‌های قلبی و همچنین برخی دیگر از بیماری‌های جدی حوزه‌ی سلامت کمک کند.

گروه پژوهش باور دارند که سنسور سبک ساخته‌ شده توسط آنها،از حساسیت بالایی برخوردار است و بدون نیاز به هیچ دستگاه یا ابزار پیچیده‌ی جانبی کار می‌کند و همچنین می‌تواند نتایج به دست آمده از فرایند آزمایش را هم در زمانی کوتاهی به اندازه‌ی ۱۵ دقیقه ارائه دهد. البته گفتنی است که سنسور در حال حاضر برای استفاده در سطح گسترده آماده نیست، اما اگر در آزمایش‌های بعدی هم میزان اثرگذاری آن به قدر کافی مشاهده شود و برای تولید مورد تایید قرار گیرد، آنگاه می‌توانیم منتظر ارائه‌ی آن در سطح گسترده باشیم. طبیعتا چنین روش ارزیابی و آزمایش سریعی می‌تواند باعث ایجاد تفاوت‌ها و بهبودهای زیادی در این زمینه باشد. می کیونگ پارک (Mi Kyoung Park) یکی از اعضای گروه پژوهشی در این باره می‌گوید:

روش‌های موجود فعلی برای آشکارسازی میکرو آر ان آ بسیار زمان‌بر و گران هستند و از سویی نیاز به ابزارهای پیچیده دارد که این عوامل باعث محدودیت کاربرد و سودمندی این روش‌ها در استفاده‌های بالینی می‌شود. از این رو ما تصمیم گرفتیم تا دستگاهی ساده و کارامد برای آشکارسازی میکرو آر ان آ توسعه دهیم.

پارک و همکارانش توانسته‌اند از سیستم تازه‌ی خود برای آشکارسازی دو نوع مختلف از میکرو آر ان آ در نمونه‌های اوره‌ی دو بیمار مبتلا به سرطان مثانه استفاده کنند.

نمونه‌های به دست آمده در قیاس با نمونه‌های افراد سالم دارای میزان میکرو آر ان آی متفاوتی بودند و این میزان تفاوت هم چشمگیر بود. با وجود اینکه تا به این زمان آزمایش‌های انجام شده در مقیاس کوچک صورت گرفته‌اند، اما گروه پژوهشی باور دارند که دستگاه‌های ساخته شده دارای پتانسیل بسیار زیادی هستند تا در آینده به عنوان ابزارهای تشخیص بیماری استفاده شوند. آنها اکنون باید روش خود را روی نمونه‌های بسیار بیشتری تست کنند تا دقت و صحت آن مورد تایید قرار گیرد. پارک در انتها گفت:

سیستم ما می‌تواند برای آشکارسازی شماری از گونه‌های مختلف میکرو آر ان آ به کار رود و احتمالا برای برخی کاربردهای لجظه‌ای حین درمان هم مفید خواهد بود.

گفتنی است که دستاوردهای این بررسی در ژورنال سنسورهای زیستی و زیست‌شناسی الکترونیکی به انتشار رسیده است.

 منبع:زومیت|نویسنده:بابک قهرمانی