ساختار ویروس زیکا کشف شد

موبنا – محققان موفق به کشف ساختار ویروس زیکا شدند. این کشف علاوه بر این که در ساخت واکسن زیکا و داروهای درمانی جدید مؤثر است، انتظار می‌رود در تقویت راهکارهای تشخیصی و نیز شناخت چگونگی آلودگی سلول‌ها به این ویروس نیز سودمند واقع شود. ریچارد کن، پژوهشگر دانشگاه پوردو در ایندیانا، این موفقیت را چراغ راه آینده می‌داند و معتقد است از این پس دانشمندان می‌توانند چگونگی کارکرد و گسترش این ویروس را دقیق‌تر مورد مطالعه قرار دهند.

ویروس زیکا که از طریق پشه به انسان منتقل می‌شود، در بسیاری از کشورهای آمریکا شایع شده است. به نظر می‌رسد این ویروس با بروز عارضه میکروسفالی در کودکان مرتبط باشد. میکروسفالی وضعیتی است که در آن سر به اندازه طبیعی رشد نمی‌کند و کودک به موجب رشد غیرطبیعی سر در معرض ابتلا به اختلالات عصبی قرار می‌گیرد. در برزیل، بیش از ۹۰۰ مورد میکروسفالی گزارش شده است. این ویروس در بزرگسالان با سندرم گیلن باره مرتبط است. گیلن باره نوعی اختلال عصبی است که موجب فلج موقت و در برخی موارد فلج دائم می‌شود. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است این اختلالات به احتمال زیاد از ویروس زیکا ناشی می‌شود.

پس از شیوع زیکا در پلینزی فرانسه در اواخر ۲۰۱۳، جمعی از دانشمندان به سرپرستی پژوهشگران دانشگاه پوردو با استفاده از روشی موسوم به کرایو الکترون میکروسکوپی، مطالعه ساختار این ویروس را با وضوح اتمی به طور جدی آغاز کردند. یافته‌ها نشان داد ساختار ویروس زیکا مشابه سایر فلاوی‌ویروس‌ها نظیر ویروس تب دانگ و ویروس نیل غربی است.

محتویات ژنتیک هسته به شکل آر.اِن.اِی (RNA) و محصور در یک غشای چرب است. این مجموعه درون غلاف پروتئینی ۲۰ وجهی قرار دارد که از کربوهیدرات‌هایی که گلیکان نام دارند، پوشیده شده است. اما گلیکان‌ها و آمینواسیدهای اطراف آنها میان فلاوی‌ویروس‌ها متفاوت است و ویروس زیکا نیز به گفته دانشمندان از این ویژگی مستثنا نیست. این تفاوت موجب می‌شود این قبیل ویروس‌ها به انواع خاصی از سلول‌ها متصل شوند.

اکنون این پرسش مطرح است که آیا این گلیکان‌ها و آمینواسیدهای خاص زیکا هستند که موجب می‌شوند این ویروس بیشتر به سلول‌های دستگاه عصبی بویژه در جنین انسان حمله کند؟ آنتونی فاوسی، مدیر مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی می‌گوید هنوز هیچ پاسخ قطعی وجود ندارد، اما ساختار تازه کشف شده ویروس زیکا تا حدی این گمانه‌زنی‌ها را تأئید می‌کند. گفته می‌شود تفاوت زیکا با سایر فلاوی‌ویروس‌ها بخصوص در سطح ساختاری بسیار قابل اهمیت است و در شناسایی عواملی که تأثیرات زیکا را از سایر فلاویروس‌ها متمایز می‌کند، مؤثر خواهد بود.

 منبع: جام جم