ماهی همچنان با سفره های ایرانی قهر است

موبنا – ارزش بالای غذایی​​ آبزیان به خصوص ماهی سبب شده همواره بعنوان غذایی مهم و بسیار با ارزش محسوب شود؛ بسیاری از کارشناسان امور تغذیه همواره مصرف این ماده غذایی را برای سلامتی بدن به خصوص قلب و عروق مفید می دانند.
صید و مصرف ماهی در ایران نیز به دلیل دسترسی آسان کشورمان به آب های آزاد در مناطق شمالی و جنوبی کشور رواج داشته است و آبزی پروری در طول دهه های اخیر در کشورمان از رشد و شتاب مناسبی برخوردار بوده است.
به طوریکه به گفته حسن صالحی رئیس سازمان شیلات ایران مجموع تولید آبزیان در دوازده ماهه سال گذشته (1394) نزدیک به یک میلیون تن بوده است که از این میزان 400 هزار تن به آبزی پروری و 600 هزار تن به صید اختصاص داشته است، ضمن اینکه صادرات آبزیان در سال گذشته بیش از 312 میلیون دلار ارز آوری برای کشور به همراه داشته است.
با این وجود سرانه مصرف ماهی در سبد مصرفی خانوار کشورمان هنوز با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد و ماهی همچنان با سفره های رنگین ایرانی قهر است، مسئله ای که همواره ذهن بسیاری از کارشناسان را به خود مشغول ساخته است.
وجود برخی شایعات مبنی بر آلوده بودن ماهی های دریایی یا پرورشی، تفاوت های ماهی دریایی با پرورشی و ماهی جنوب و شمال، ماهی منجمد بهتر است یا تازه، پرمصرف ترین ماهی ایرانی ها، سرانه مصرف ماهی در ایران به همراه نکات جالب و خواندنی دیگر از جمله مباحثی است که با صاحبنظران مربوطه به گفت و گو نشسته ایم.

**خطرناک بودن مصرف آبزیان یک شایعه بی اساس است
مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات با اشاره به برخی مطالب مطرح شده در خصوص احتمال آلوده شدن موجودات دریایی به دنبال ریزش پساب ها و فاضلاب های صنعتی به دریاها نیز، این مسئله را یک شایعه بی اساس دانست و گفت: چیزی که مشخص است آن است که هیچ یک از محصولات دریایی میزان بیش از حدی از آلودگی های مختلف را در خود جمع نمی کند.
عیسی گلشاهی در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا، در این خصوص تاکید کرد: بخش اعظمی از آبزیان به صورت ناخودآگاه میل زندگی در آب های تمیز و سالم و با غنای بیشتر دارند و در آلودگی نمی توانند ادامه حیات دهند.
وی افزود:آبزیان به محض اینکه با آب های آلوده مواجه شوند میل به مهاجرت به مناطقی که از آب های سالم و تمیزتر برخوردار است پیدا می کنند و این موجودات زنده به طور دائم در یک تقابل طبیعی با آب های الوده هستند.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات اظهارکرد:چه بسا در بسیاری از مواقع با آلوده شدن محیط های زیست آبزیان و ناتوانایی آنان در مهاجرت به سایر مناطق آبی این موجودات از بین رفته اند.
وی همچنین با اشاره به اینکه، در مقابل گروهی از آبزیان مانند میگوها در مقابل بسیاری دیگر آبزیان از قدرت جابجایی کمتری برخوردارند، تصریح کرد: بر این اساس میگوها به طور طبیعی می توانند از شرایط مکان زندگی و زیست خود تاثیرپذیری داشته و آن را نشان دهند.
این مقام مسئول در سازمان شیلات ادامه داد: این بدان معنی است که اگر مشکلی درآب و بستر دریایی کشورمان وجود داشته باشد، نمود آنرا باید در میگوهای پرورشی از جمله مناطق جنوب کشور مشاهده کرد، چراکه بیشتر صید میگو ایران در مناطق جنوبی کشور است.
وی اظهارکرد:این درحالی است که میگوهای کشورمان همانطور که گفته شد جز سالمترین آبزیان دنیا هستند و به دلیل اینکه قابلیت جابجایی بالایی ندارند می توانند خصوصیت محل زیست خود را نمایش دهند این آلودگی تاکنون در میگوها مشاهده نشده است.

**استفاده هورمون برای آبزیان پرورشی شایعه است
گلشاهی همچنین با بیان اینکه نمی توان ادعا کرد هیچکس در این صنف تخلف نمی کند و همه کسانی که در پرورش ماهی فعالیت می کنند تمام دستورالعمل های بهداشتی را رعایت می کنند، در خصوص برخی مسائل مطروحه مبنی بر استفاده از هورمون برای پرورش آبزیان گفت: این مسائل تنها شایعات بیهوده ای است.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات تصریح کرد:هزینه های استفاده از هورمون برای آبزیان به قدری بالاست که به صرفه نیست و هیچ پرورش دهنده ای قادر به استفاده آن نیست.
وی با تاکید براینکه، تمام آبزیان قبل از عرضه به بازار مصرف مورد پایش قرار می گیرند، در عین حال گفت: البته ما در طول سال های گذشته با مسائلی از جمله استفاده از داروهای ضدعفونی کننده از سوی پرورش دهندگان آبزیان به منظور جلوگیری از ابتلا ماهی های پرورشی به برخی بیماری ها از جمله قارچی بوده ایم که تولیدات پرورشی این مزارع در همان مرحله معدوم سازی شده است.
گلشاهی با بیان اینکه، برخی از آبزیان پرورشی نیازمند غنی کردن آب و بالا بردن تولیدات طبیعی آب استخرها است گفت: چراکه آب استخر به منزله یک مزرعه و محیط کشت برای خوراک ماهیان پرورشی از جمله دو موجود زنده تحت عنوان گیاه فیتوپلانتون ها و موجودات ریز جانوری با نام زئوپلانکتون ها است.
وی با تاکید براینکه ماهیان پرورشی برای رشد و نمو مناسب نیازمند یکسری مکمل های غذایی می باشند گفت: برای تغذیه یکسری از ماهی ها مانند آمورپرورشی که گیاه خوار عالی محسوب می شود علوفه ریخته می شود .
این مقام مسئول در سازمان شیلات ایران ادامه داد: برای دسته ای دیگر از آبزیان مانند قزل آلا نیز از مواد مغذی و معدنی بعنوان غذای کارخانه ای و کنستانتره شامل مواد گیاهی و جانوری که در کارخانه با یکدیگرمخلوط شده اند استفاده می شود.
وی درتوجیه استفاده از کنستانتره های گیاهی برای پرورش ماهی با اشاره به اینکه همه ما از مواد گیاهی و سبزیجاتی استفاده می کنیم که برای پرورش آن از کودهای گیاهی نیز استفاده می شود افزود:’ ما هیچکدام نمی توانیم به راحتی ادعا کنیم برای رشد گیاه و سبزی مورد استفاده تنها فضولات و کود استفاده شده است.
گلشاهی تاکید کرد:از کود و فضولات حیوانی تنها برای افزایش باروری خاک استفاده می شود و گیاه نیز از املاح مغذی خاک استفاده می کند و این یک اتفاق عادی است.

**سازمان دامپزشکی و شیلات به شدت بر بازار صید کشور نظارت دارند
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات در عین حال با اشاره به اینکه عمده آلودگی های دریایی در نزدیکی ساحل است و سازمان شیلات نیز نسبت به این آلودگی ها بعنوان مسئله ای که زیست گاه ماهی ها را به خطر انداخته است انتقاد دارد گفت: البته کمتر پیش می آید در مناطق نزدیک ساحل صید آبزی داشته باشیم.
گلشاهی در ادامه تصریح کرد:عمده صید ما به خصوص در مناطق جنوبی کشور از مناطق دور و فراساحلی انجام و این ماهی ها نیز مرتب پایش می شوند مخاطره ای مصرف کننده را تهدید نمی کند.
وی با بیان اینکه، برای حفظ سلامتی مصرف کنندگان چند دستگاه ناظر همواره بر صید و پرورش آبزیان نظارت می کنند، افزود: پایش هایی که از سوی وزارت بهداشت به صورت عمومی انجام می شود از آن جمله است.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات همچنین با اشاره به پایش های سازمان دامپزشکی بعنوان ناظر بر کیفیت و بهداشت محصولات دامی و آبزیان گفت: این در حالی است پایش های نیز همواره از سوی سازمان شیلات ایران در بخش مقررات تولید این آبزیان انجام می شود.
وی تصریح کرد: با نمونه برداری و تحقیقات و بررسی هایی که تا این لحظه از سوی موسسه تحقیقات علوم شیلات یا سازمان دامپزشکی بعنوان مرجع صدور گواهی بهداشتی بر روی منابع آبزی کشور اعم از شمال و جنوب کشور و همچنین واحدهای فرآوری برای تولید محصولات آبزی صورت گرفته تا این تاریخ هیچگونه گزارش موثق و قابل استنادی درخصوص عدم سلامت یا تشکیک در خصوص سلامت گونه های آبزیان دریایی گزارش نشده است.
این مقام مسئول در سازمان شیلات ایران ادامه داد:به جهت اینکه ماهی ها به لحاظ دارا بودن فلزات سنگین نیز پایش می شوند تاکنون گزارشی دال بر مقادیر غیر استانداردی از فلزات مشاهده نشده است و از این بابت نیز نگرانی وجود ندارد.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات همچنین اظهارکرد:خود ما نیز بعنوان یک مصرف کننده محصولات آبزی همواره توجه لازم را برای جلوگیری از ورود هرنوع محصول ناسالم داشته ایم.

**صادرات آبزیان ایران در بالاترین سطح کیفی به کشورهای اتحادیه اروپا
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات همچنین گفت:آبزیان کشورمان به همان شکلی که صید می شوند در بالاترین سطح کیفی آماده سازی و به بازار داخلی و حتی خارجی از جمله اتحادیه اروپا صادر می شود.
گلشاهی افزود: تا کنون هیچ موردی از عدم سلامت آبزیان کشورمان از سوی کشورهای وارد کننده اروپایی گزارش نشده است به طوریکه محصولات آبزی صادراتی ما به طور کامل استانداردهای کیفی این کشورها را گذرانده اند و نگرانی مطلقا از این بابت وجود ندارد.

** میگو دریایی ایران باکیفیت ترین میگو دنیا است
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات در ادامه با اشاره به تفاوت های آبزیان مناطق آبی کشورمان با مناطق آبی اروپا نیز با بیان اینکه، یکسری از گونه های آبزیان تنها در آب های گرم رشد و نمو پیدا می کنند و در اروپا تولید نمی شود گفت:بعنوان مثال ماهی مرکب، سیبس، شانا و میگو ایران از جمله این گونه ها است.
گلشاهی افزود: این نوع ماهی ها که بیشتر در آب های خلیج فارس و دریای عمان زیست می کنند که دارابودن امگا3، پروتئین بالا با قابلیت هضم و جذب بیشتر و همچنین کم استخوانی از ویژگی های این نوع گونه ها است.
وی همچنین با تاکید براینکه، میگو دریایی ایران محصولی بسیار سالم و باکیفیت ترین میگو دنیا به شمار می رود، گفت: میگو دریایی ایران از معدود میگوهایی در دنیا است که فاقد هیچگونه باقیمانده حتی باقیمانده آنتی بیوتیک ( مواد دارویی، مواد افزودنی یا نگه دارنده ای که به غذای آنها برای افزایش ضریب رشد اضافه می شود) است، موضوعی که خیلی از کشورها برای پرورش میگو با آن دست به گریبان می باشند.

**محبوب ترین ماهی ایرانی ها قزل آلا است
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات در ادامه با بیان اینکه، ماهی قزل آلا از خانواده سالمونیده است و در کشورمان نه ماهی خیلی گران و نه خیلی ارزان محسوب می شود، گفت: تولید کنندگان ما نیز مبنای تولید خود را برپایه گرایش و تقاضای بازار تنظیم کرده اند به طوریکه گرایش مصرف کنندگان و تولید کنندگان سال به سال به سمت ماهی قزل آلا افزایش یافته است.
گلشاهی سهل الوصول بودن ماهی قزل آلا برای مصرف و در دسترس بودن این نوع ماهی در بازار را از مهمترین دلائل محبوبیت آن در بین مصرف کنندگان کشورمان دانست و گفت: قزل آلا به طور حتم می تواند یک ماهی بسیار مطلوب برای مصرف کننده باشد.
وی یکی از خصوصیات بسیار مثبت ماهی قزل آلا را نزدیکی خواص این ماهی به ماهی سالمون ذکر کرد و گفت: قرل آلا دقیقا می تواند خواص مشابه ماهی سالمون را برای مصرف کننده داشته باشد، ضمن اینکه این تولید داخلی و در مزارع تحت نظارت کشورمان تولید می شود.
گلشاهی خاصیت طعم پذیری مناسب قرل آلا را از جمله ویژگی مهم این نوع ماهی دانست و گفت: ضمن اینکه این ماهی دارای استخوان کم و به راحتی قابل خارج کردن و فیله سازی است و در فروشگاه نیز با کوتاه ترین زمان می توان آن را بصورت شنسلی یا گریلی برش زد، ضمن اینکه این ماهی می تواند بصورت پخته و کبابی طعم دار مورد استفاده قرار گیرد.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات افزود:بعد از ماهی قزل آلا می توان از برخی ماهی های دریایی جنوب مانند ماهی شیر و شوریده و همچنین ماهی سفید شمال را بعنوان پرمصرف ترین ماهی در ایران نام برد.
وی با بیان اینکه، ماهی سفید از خانواده کپور ماهی است و میزان مصرف این نوع ماهی نیز بر حسب مقدورات صید است گفت این میزان ماهی که صید می شود مورد استفاده بازار قرار می گیرد و صید این ماهی جوابگوی تقاضای و مصرف بالا نیست.
به گفته مدیر کل دفتر بهبود کیفیتن فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات، بیشتر ماهی های که در شمال صید می شود در گروه ماهی های ریز شامل ماهی سفید، کفال و کلیکا و گروه ماهی های درشت شامل کپوردریایی و ماهی سوف است.

**قیمت ماهی به هیچ وجه تضمین کننده کیفیت آن نیست
اما گلشاهی با تاکید براینکه، قیمت ماهی ها به هیج وجه تضمین کننده کیفیت بالا و خواص بیشتر آن نیست، گفت:در برخی مناطق شمالی کشور یک ماهی مانند ماهی سفید که دارای تیغ زیادی است و قیمت آن نیز بالاست اولویت اول مردم در مصرف است و این تنها بدلیل طعم آن و ذاتقه مردم آن منطقه است.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات با اشاره به اینکه ماهی صبور در استان خوزستان از جمله ماهی های پرفروش و خوش مصرف است، گفت: با وجود اینکه تیغ این ماهی فراوان است اما خاصیت آن کمتر از ماهی های گران قیمت دیگر نیست.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ماهی های خاویاری مانند فیل ماهی گران قیمت ترین ماهی پرورشی و ماهی حلوا سفید نیز گران ترین صید مناطق جنوبی کشور است، گفت: واقعیت های علمی حتی خواص و ارزش غذایی ماهی ارزان قیمتی مانندماهی دریایی کلیکا را نیز هم ردیف سایر ماهی های گران قیمت می داند.
به گفته مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات، ارزان ترین ماهی ها در بخش ماهی پرورشی از خانواده ماهی های گرم آبی مانند ماهی های فیتوفاگ و بیگ هد می باشند که مصرف این نوع ماهی ها نیز از مشکلی برخوردار نیست.

**ماهی منجمد صنعتی با ماهی تازه تفاوت آنچنانی ندارد
اما مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات معتقد است: کیفیت آبزی که تازه می خریم و در یخچال های خانگی منجمد می کنیم به نسبت ماهی منجمدی که از بازار خرید می کنیم بسیار پایین تر است.
گلشاهی اظهارکرد:ماهی اگر تازه باشد به لحاظ علمی از خاصیت بیشتری نسبت به ماهی منجمد برخوردار است اما این تفاوت به قدری نیست که ماهی منجمد را کنار بگذاریم.
وی افزود:برای مثال برای فریز کردن ماهی تازه در واحدهای فرآوری، محصول پس از عملیات شست و شو و آماده سازی و پاک کردن وارد یک تونلی برودتی به نام انجماد می شود که میزان دمای آن منفی 40 درجه سانتیگراد است.
مدیر کل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ادامه داد: ماهی در یک روش بین 6 تا 8 ساعت و در روش سریع دیگری بین 20 تا 30 دقیقه در یک تونل انجماد و در دمای منفی 40 درجه سانتیگراد فریز می شود، بنابراین خاصیت ماهی به طور کامل و مناسبی حفظ می شود.
وی افزود:پس از اینکه ماهی از تونل انجماد خارج شد پیش از عرضه به بازار مصرف نیز در محلی بنام سردخانه در دمای منفی 18 درجه سانتیگراد نگهداری می شود چراکه این عملیات انجماد در فروشگاه ها بدین شکل نمی تواند صورت گیرد.
گلشاهی به مصرف کنندگان ماهی توصیه کرد به اندازه مورد مصرف ماهی تازه خریداری کرده و مهمتر اینکه به ماهی های منجمد بازار نیز اعتماد کنند چراکه خواص این محصولات با روش های نگهداری مناسب حفظ شده است و از استانداردهای لازم از جمله کد بهداشتی نظارتی سازمان دامپزشکی نیز برخوردارند

**ارزش غذایی انواع ماهی موجود در بازار با یکدیگر برابر است
شاید برای شما جالب باشد که بدانید تفاوت آنچنانی بین ارزش غذایی یک ماهی گران قیمت مانند ماهی حلوا سفید و یک ماهی ارزان قیمت مانند کلیکا وجود ندارد و این دو نوع ماهی در عین اینکه از تفاوت قیمتی بالایی در بازار برخوردارند، میزان املاح و پروتئین موجود در هردو ماهی تقریبا یکسان است.
یک کارشناس ارشد علوم تغذیه با بیان این موضوع در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا ادامه داد:انواع آبزیان بصورت کلی بعنوان یک ماده غذایی مقوی، سهل الهضم و همچنین سهل الجذب شناخته می شوند و مقایسه تفاوت انواع ماهی های موجود در بازار تنها در ارزش گذاری ریز علمی آنهاست.
عالمه حریری فر بیان کرد: دارا بودن میزان فراوان امگا 3، نداشتن چربی های غیر اشباع برای حفظ سلامت قلب و عروق و همچنین جلوگیری از پوکی استخوان در مقایسه با مصرف گوشت و مرغ از مهمترین ویژگی های این ماده غذایی بسیار با ارزش است.
وی ادامه داد: ضمن اینکه مصرف آبزیان باعث بالابردن ضریب هوشی کودکان و همچنین افزایش ضریب رشد عصبی و سیستم مغزی جنین می شود و بصورت کلی نیازهای پروتئین غذایی در حفظ سلامت عمومی افراد را تامین می کند.

**ماهی جنوب نسبت به ماهی شمال از املاح بیشتری برخوردار است
کارشناس ارشد علوم تغذیه در ادامه با اشاره به تفاوت اصلی ماهی جنوب و شمال ایران گفت: تفاوت این ماهی ها در میزان غنا املاح است، به طوریکه ماهی جنوب به دلیل شوری آب دریا و غنای املاح بالاتر مغذی تر و در مجموع غنی تر است.
حریری فر اضافه کرد: ضمن اینکه ماهی مربوط به کدامیک از آب ها شور یا شیرین باشد نیز درصد کیفیت املاح وخواص هرکدام از آنها به لحاظ میزان برخورداری از املاح معدنی و خواص و میزان چربی متفاوت است.
وی در ادامه افزود:بعنوان مثال آبزیان آب های شور از کیفیت املاح بالاتری برخوردارند و آبزیانی مانند خانواده ماهی سالمون، آلاسکاپولاک و هات داک که بیشتر در آب های مناطق سرد و زیر دمای 20 درجه همچون منطقه اسکاندیناوی و اقیانوس منجمد شمالی زیست می کنند، از کیفیت چربی و امگا3 بیشتری برخوردارند.

**ماهی قزل آلا سالمون یک ماهی پرورشی داخلی است نه خارجی
اما مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان تهران نیز با بیان اینکه، ماهی قزل آلا سالمون یک ماهی پرورشی داخلی و با سالمون خارجی متفاوت است، گفت: مصرف کنندگان باید مواظب باشند این ماهی را به قیمت سالمون وارداتی که البته ماهی گرانی محسوب می شود خریداری نکنند.
نغمه نظری در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا با اشاره به اینکه، ماهی سالمون یک ماهی وارداتی محسوب می شود که از خانواده آزاد ماهی ها و بیشتر در آب های اقیانوس منجمد شمالی و کشورهای اسکاندیناوی زیست می کند، گفت: آن ماهی که در بازار به شکل ماهی سالمون با رنگ تقریبا نارنجی عرضه می شود در واقع ماهی پرورشی قزل آلا سالمون است.
وی با اشاره به اینکه در برخی میادین متاسفانه ماهی پرورشی قزل آلا سالمون را به جای سالمون خارجی نام نهاده اند و به مردم با قیمت بالاتر عرضه می کنند درصورتیکه تنها مقداری رنگدانه با پایه گیاهی به خوراک ماهی اضافه می کنند.
نظری افزود: استفاده از رنگدانه با پایه گیاهی در واقع در یکماه آخر دوره پرورش برای یک سری ماهی ها از جمله قزل آلا که قابلیت رشد بالایی برخوردارند استفاده می شود که این رنگدانه ها همان بتاکارتن پیش ساز ویتامین آ است و رنگدانه ای است از هویج گرفته می شود به خوراک همان ماهی قزل آلا اضافه می کنند و گوشت این ماهی نارنجی رنگ و شبیه گوشت ماهی سالمون می شود و البته هیچ ضرری هم ندارد.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان تهران همچنین افزود: برخی دیگر از این رنگدانه ها طبیعی از گوجه فرنگی که دارای لیکوپن است یا چغندرهایی مانند لبو گرفته می شود و با برخی از دیگر رنگدانه ها در غذاهای ماهی ها استفاده می کنند که بعضا ممکن است که اسامی صنعتی هم داشته باشند.
وی گفت:هنگامی که این رنگدانه ها از سوی ماهی مورد استفاده قرار می گیرد رنگ گوشت ماهی رنگی می شود و در برخی از بازارها درخواست آنها این است که ماهی قزل آلا سفید نرود بعنوان مثال در برخی از بازارها مانند ایتالیا ماهی رنگی را زیاد نمی پسندند و ماهی باید گوشت آن سفید باشد و برعکس بازاری مانند کشورهای نروژ و فرانسه و روسیه ماهی با گوشت نارنجی را بیشتر می پسندند و یک خط کشی رنگی نیز وجود دارد و به اصطلاح درجه رنگ این ماهی ها باید حداقل 28 باشد.

**سرانه مصرف ماهی در ایران 10 کیلوگرم در سال
اما با وجود اینکه همواره متخصصان علوم تغذیه ماهی را به عنوان یک ماده غذایی تامین کننده سلامتی می شناسد و مصرف آن را برای درمان بیماری های قلبی-عروقی و عصبی توصیه می کنند امروزه این غذای سالم سهم ناچیزی در سبد غذایی مردمان ما دارد و در سفره ایرانیان جایگاه مناسبی ندارد.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با بیان اینکه، در بسیاری از کشورها میزان مصرف انواع آبزیان برخلاف کشورمان بالاست و حتی بسیاری از کشورها بعنوان وارد کننده آبزیان محسوب می شوند، گفت: درواقع میزان مصرف در این کشورها بر اساس توان تولیدی آنها نیست بلکه بر اساس نیاز و تقاضای بازاراست.
نظری با اشاره به اینکه هم اکنون بسیاری از کشورها سعی در ترویج و توسعه مصرف آبزیان در بین شهروندان خود دارند گفت: اغلب کشورهای دنیا به جز چند کشور از جمله وارد کنندگان ماهی به شمار می روند.
وی با بیان اینکه، میزان میزان مصرف ماهی در ایران نسبت به خیلی از کشورها از جمله اروپا و ژاپن پایین است، گفت: به طوریکه در کشورهای اروپایی مصرف میانگین سالانه هر فرد 25 و کشورهای همچون چین و ژاپن بیش از 30 کیلو گرم در سال است و در مقابل میزان مصرف در کشورما که حدود 10 کیلوگرم در سال است قابل مقایسه نیست چراکه بیش از 5/2 برابر ما ماهی مصرف می کنند.

**ذائقه دلیل اصلی پایین بودن سرانه مصرف ماهی در ایران
نظری با اشاره به اینکه درخصوص پایین بودن سرانه مصرف ماهی در کشورمان دلائل متعددی از جمله فرهنگ غذایی ناسالم، قیمت بالا، کیفیت پایین و ناآشنایی با روشهای مختلف طبخ ماهی و سایر آبزیان عنوان می شود، گفت: هرکدام از این موارد می تواند تا حدودی در پایین بودن سرانه مصرف ماهی نقش داشته باشد اما ذائقه دلیل اصلی پایین بودن سرانه مصرف ماهی در ایران است.
وی با تاکید براینکه، ذائقه و عادات مردم در کاهش مصرف آبزیان نقش به سزایی دارد گفت: بسیاری از مردم بخصوص کودکان از بوی ماهی و استشمام آن احساس ناخوشایندی دارند ضمن اینکه در بعضی از خانواده ها نیز عادت به مصرف ماهی وجود ندارد و در برنامه هفتگی آنان ماهی طبخ نمی شود و خانواده نیز به مصرف این ماده غذایی مفید عادت نمی کند.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با تاکید براینکه دلیل کاهش مصرف ماهی در بین خانواده های ایرانی را نمی توان تنها قیمت آن دانست اظهارکرد:چراکه اگر بخواهیم مقایسه ای بین قیمت گوشت و ماهی داشته باشیم ماهی قزل آلا در بازار کیلویی 12 تا 13 هزار تومان است اما گوشت گوسفند کیلویی حداقل 35 هزارتومان است.
نظری ناآشنایی مردم با ویژگی های غذایی آبزیان از جمله ماهی بعنوان یک منبع غذایی سرشار از انواع ویتامینها، مواد معدنی،املاح و پروتئین را از جمله عمده ترین مشکل عدم مصرف ماهی و سایر آبزیان در کشور دانست.
وی همچنین عدم آشنایی بانوان ایرانی با انوع روش های طبخ و ایجاد تنوع غذایی مختلف با آبزیان را یکی دیگر از دلایلی عنوان کرد که کاهش سهم این نعمت الهی را در سفره ایرانی به دنبال داشته است.
مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهاد کشاورزی استان تهران افزود: به طوریکه امروزه آنگونه که تنوع غذایی زیادی در مورد گوشت قرمز و مرغ و قرمز دیده می شود اطلاعات لازم در دسترس خانوارهای ایرانی برای پخت غذاهای مختلف با گوشت آبزیان و ماهی وجود ندارد
وی همچنین پایین بودن ظرفیت ماندگاری محصولات شیلاتی را از دیگر عواملی ذکر کرد که باعث شده تا مردم نسبت به استفاده از آبزیان در مقایسه با گوشت رغبت چندانی نداشته باشند، چرا که محصولا ت شیلاتی نسبت به سایر منابع پروتئینی دیگر به سرعت فاسد می شوند و زودتر کیفیت خود را از دست می دهند.
به اعتقاد وی برگزاری جشنواره ها، نمایشگاههای عرضه و مسابقات طبخ آبزیان در مناطق مختلف کشور می تواند نقش مهمی در جهت آشنایی مردم با انواع محصولات شیلاتی و غذاهای طبخ شده از آبزیان و بالطبع افزایش مصرف سرانه ایفا نماید.

 منبع: ایرنا