لامپهای خانگی ۸۰ درصد آسمان شب را آلوده میکنند
موبنا – از قرنهای دور انعکاس نور راه شیری در داستانها، نقاشیها، موسیقیها و اشعار تابیده است و انسان همواره از آن به عنوان یک منبع روشنایی در هنرهای خود بهره برده است. فرهنگ عامه ژاپنی و چینی کهکشان راه شیری را یک رودخانه بزرگ برای تفکیک دو عاشق توصیف میکند، در فرهنگ یونان باستان این نور شیری تعبیر شده است که الهه هِرا به فرزندان خود میدهد و هم اکنون این کهکشان یکی از مقاصد اصلی تحقیقات فضایی است. با این وجود در آخرین بررسیها مشخص شده است یکسوم ساکنان کره زمین نمیتوانند در آسمان شب کهکشان راه شیری را مشاهده کنند که علت اصلی این اتفاق روشنایی حاصل از چراغهای شهری است و دانشمندان میگویند لامپهایی که در زندگی روزمره برای روشن کردن محیط پیرامون خود استفاده میکنند بر ۸۰ درصد آسمان شب در کره زمین تاثیر گذاشته و آلودگی نوری ایجاد کرده است تا امکان مشاهده راه شیری وجود نداشته باشد. یافتههای محققان نشان میدهد با وجود آلودگی نوری مصنوعی که بشر روی کره زمین ایجاد کرده است، در آینده مشکلات فراوانی ایجاد خواهد شد که بدون اقدامات نظارتی این مشکلات افزایش میابند.
«تراویس لانگکور» از محققان دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در این خصوص توضیح داد: «نور مصنوعی که انسان برای زندگی روی کره زمین آن را مورد استفاده قرار میدهد بسیار کاربردی است. ولی برای ما به عنوان محققان علوم فضایی این مسئله مشکلات فراوانی را در پی دارد و پیشبینی میکنیم اگر شرایط به همین صورت پیش برود، طی چند قرن آینده امکا مشاهده هیچ ستارهای روی کره زمین وجود نداشته باشد و یک آسمان کاملا تاریک و بدون روشنایی داشته باشیم».
آلودگی نوری در اصل طی نیم قرن گذشته تشدید شد و این طور که بررسیهای دانشگاه کالیفرنیای جنوبی نشان داده است، در منطقه آمریکای شمالی و اروپا میزان آلودگی نوری طی ۱۵ سال گذشته هر سال ۶ درصد افزایش یافته است. این بررسیها و مطالعات مجزا بر یک «آسمان آلوده نوری» تاکید دارند و نشان میدهند هم اکنون به طور میانگین به ازای هر متر مربع روی کره زمین ۱۴ لومن روشنایی وجود دارد که این رقم ۱۰ درصد بیشتر از روشنایی طبیعی آسمان شب است و به همین خاطر امکان مشاهده بخش اعظم ستارگان در بیشتر مناطق وجود ندارد.
محققان به این نتیجه رسیدهاند که ۸۰ درصد آلودگی نوری که روی کره زمین ایجاد شده است تا نتوانیم آسمان شب را مشاهده کنیم به واسطه فعالیتهای انسانی روزمره صورت میگیرد و در این میان ۸۳ درصد مردم جهان به واسطه روشن کردن چراغ برای زندگی روزمره در این آلودگی نوری تاثیر میگذارند و ۹۹ درصد ساکنان اروپا و آمریکا به طور مستقیم روی این مسئله اثرگذار بودهاند. از نظر تعداد جمعیت، سنگاپور نخستین کشور جهان است که بیشترین آلودگی نوری را دارد و پس از ان کشورهای کویت، قطر و امارات متحده عربی قرار دارند که این اتفاق به دلیل روشنایی بیش از اندازه ساختمانهای بلند آنها هنگام شب صورت میگیرد. آفریقا کمترین میزان آلودگی نوری در جهان را دارد ۱۰ کشوری که کمترین میزان آلودگی نوری را ایجاد میکنند در همین قاره واقع شدهاند.
فهرست کشورهایی که بیشترین آلودگی نوری را در جهان ایجاد میکنند به قرار زیر منتشر شده است:
- سنگاپور
- کویت
- قطر
- امارات متحده عربی
- عربستان سعودی
- کره جنوبی
- اسرائیل
- آرژانتین
- لیبی
- ترینیداد و توباگو
فهرست کشورهایی که کمترین میزان آلودگی نوری را در جهان ایجاد میکنند هم به قرار زیر اعلام شده است:
- چاد
- جمهوری آفریقای مرکزی
- ماداگاسکار
- گینه
- سومالی
- اتیوپی
- لیبریا
- نیجر
- سیرالئون
- کنگو
باید توجه داشت این آلودگیهای نوری بیشتر از آن است که فقط جلوی دید کهکشان راه شیری را بگیرد. حجم گسترده نورهای مصنوعی منتشر شده در هنگام شب باعث خواهد شد پرندگان مهاجر به مقاصد اشتباه سفر کنند، جلوی گردهافشانی شبانه پرندگانی مانند خفاش گرفته شود، اکوسیستمهای زیر آب تخریب شود، میزان ترشح ملاتونین برای آرامش هنگام شب در بدن انسان کاهش یابد، در چرخه خواب اختلال ایجاد شود، و خطر ابتلا به برخی انواع سرطانها افزایش یابد. حتی لامپهای کمنور که این روزها کمتر مورد استفاده قرار میگیرند هم این خطرات را در پی خواهند داشت.