آزمایش جدید ناسا در دمای ۱۰ میلیارد بار سردتر از سردترین دما!

موبنا – سازمان فضایی ناسا یک آزمایشگاه ویژه در اختیار دارد که با نام «کُلد اتم لب» شناخته می‌شود و آزمایش‌های ویژه و متفاوت در آن دنبال می‌شود. این مرکز هم اکنون طرحی را برای یک آزمایش فوق سرد روی اتم‌ها پیش می‌برد و قرار است که نتایج حاصل از آن در «ایستگاه بین‌المللی فضایی» مورد استفاده قرار گیرد.

این آزمایش با هدف فعالیت فیزیک کوانتومی در فضای میکروگرانشی با جاذبه نزدیک به صفر دنبال می‌شود و نتایج حاصل از آن به دانشمندان کمک می‌کند روش‌های بهتر برای حضور بشر خارج از مدار زمین را پیدا کنند.

اتم‌ها در دمایی معادل ۱۰ میلیاردم درجه روی «صفر مطلق» سرد می‌شوند و به عبارت دیگر دمای انجماد آنها ۱۰ میلیارد بار سردتر از دمای متوسط عمق فضا است. در چنین دمایی اتم‌ها به روش‌های عجیب و غیرمنتظره رفتار می‌کنند و به دانشمندان امکان می دهند ماهیت اساسی ماده را به صورت دقیق‌تر بررسی کنند.

ابرهای متشکل از اتم‌های فوق سرد که در آزمایشگاه «کُلد اتم لب» (CAL) تولید شده‌اند با نام «بوز-انیشتین هم‌چگال» (BEC) شناخته می‌شوند و اتم‌ها در آن رفتارهای کوانتومی در مقیای میکروسکوپیک را به نمایش می‌گذارند که امکان مشاهده آنها به راحتی وجود ندارد. ابرهای BEC این امکان را فراهم می‌کنند تا دانشمندان بتوانند ماهیت بنیادین مواد روی کره زمین را بفهمند.

در حال حاضر صدها آزمایش BEC در سراسر جهان دنبال می‌شود، ولی در ایستگاه بین‌المللی فضایی (ISS) بدون هرگونه تحریک گرانشی دانشمندان می‌توانند رفتارهای اتم در دمای فوق سرد را بسیار دقیق‌تر از کره زمین بررسی کنند و در چنین فضایی می‌توانند دما را نسبت به آنچه که روی کره زمین تجربه می‌شود، بسیار سرددتر کنند.

آزمایشگاه تخصصی «کلد اتم لب» در ایستگاه بین‌المللی فضایی به دانشمندان کمک می‌کند برای حل کردن برخی از بزرگترین رمز و رازهای جهان یک گام جلوتر بروند و در فرآیند درک ماهیت ماده، مکانیسم‌های فیزیک کوانتومی و تئوری‌های مربوط به گرانش پاسخ‌های دقیق‌تری به دست آورند.