موبنا – باستان شناسان در تحقیقات خود استخوانها و فسیلهای حیواناتی که قرنها قبل زندگی میکردند را کشف میکنند و با بررسی روی آنها نحوه تغییرات صورت گرفته در کره زمین را به دست میآورند. با این وجود شاید تصور حیوان واقعی مربوط به این استخوان ها که راه برود و حرکت کند کار دشواری باشد. با این وجود دیرینه شناسی به گونهای پیش میرود که قرار است این کار را برای شما آسان کند. اقدام جدیدی که در این زمینه صورت گرفته است این امکان را فراهم میکند تا مشکل چندانی برای تصویرسازی این حیوانات باستانی نداشته باشید. گروهی از محققان در مرکز EPFL به همراه دانشمندانی از دانشگاه هامبولت آلمان موفق به ساخت روباتی شدهاند که بر پایه استخوان هایی با قدمت 300 میلیون سال ساخته شده است و این روبات با همان شکل استخوانی خود میتواند حرکت کند و راه برود.
این حیوان در جریان بررسی دانشمندان «اوروبِیتس پابستی» نام دارد که از نظر شکل ظاهری شبیه به یک سوسمار بزرگ است. حیوان مذکور در خانواده خزندگانی قرار میگیرد که روی درخت به حیات خود ادامه میدادند و بر این اساس میتوان آن را به عنوان یکی از نخستین دوزیستان کره زمین دانست که خزندگان و پستانداران از آن شکل گرفتهاند. همچنین گفته میشود این حیوان قدیمیترین موجود زندهای است که دانشمندان تاکنون فسیل استخوانهای آن را شناسایی کردهاند و به همین خاطر روباتی که از روی آن ساخته شده است میتواند نمونه خوبی برای گسترش هرچه بیشتر مطالعات در این زمینه باشد.
گروه تحقیقاتی دانشگاه هامبولت در نخستین گام یک شبیهسازی دیجیتالی از «اوروبیتس پابستی» انجام دادند که قابلیت راه رفتن داشته باشد و این شبیهسازی دقیقا از روی فسیل اسکلتهای به دست آمده حیوان انجام شد و بررسیها نشان داد نحوه راه رفتن آن مشابه خزندگان مدرن و امروزی از جمله سوسمار، تمساح، ایگوانا و مارمولک است. محققان در جریان این اقدام از سیستم اشعه ایکس استفاده کردند تا نحوه راه رفتن حیوانات امروزی به دقت مشخص شود و سپس این سه ویژگی را در آنها مورد بررسی قرار دادند: چگونه این حیوان میتواند بدن خود را به صورت قایم نگه دارد، ستون فقرات آن چطور خم میشود، و استخوان شانه و کتف حیوان تا چه اندازه قابلیت خمیده شدن دارد.
با به دست آمدن دادههای مورد نیاز دانشمندان نحوه راه رفتن «اوروبیتس پابستی» را مشخص کردند و سپس محل قدمهای آن را روی صفحه دیجیتالی گمانهزنی کردند تا مشخص شود راه رفتن این خزنده باستانی به کدام حیوان امروزی نزدیک تر بوده است. در جریان این بررسیها مشخص شد نحوه گام برداشتن و قدم زدن این حیوان درختی شبیه به آن دسته از حیوانات امروزی بوده است که استخوانهای آنها در قسمت مفصل به یک دیگر متصل نمیشود.
گام بعدی در این زمینه انتقال «اوروبیتس پابستی» از دنیای دیجیتالی به دنیای واقعی بود. در این مرحله «آزمایشگاه بیوروباتیک» در مرکز EPFL محصولی را با نام «اوروبات» تولید کرد که دقیقا نمونه روباتیک این حیوان باستانی بود و شکل ظاهری آن با استخوان بندی به دست آمده به همان شکل ترسیم شده بود. برای این روبات سیستم گام برداشتن قابل اصلاح در نظر گرفته شده بود تا مشخص شود که اوروبیتس واقعی چگونه به اطراف میچرخیده است و به سمت نقطه مورد نظر میرفته است. محققان پس از آنکه موفق شدند واقعیترین شکل از نحوه راه رفتن این حیوان را ترسیم کنند، «اوروبات» را آماده کردند و در این مرحله مشخص شد که حیوان مذکور برای هر گامی که برمیداشته است تا چه اندازه انرژی مصرف میکرده است، چگونه میتوانسته است تعادل خود را حفظ کند، و پاهای آن در مقایسه با حیوانات مدرن امروزی چه نیرویی را ایجاد میکردند تا حیوان بتواند روی شاخههای درختان راه برود و البته مهمتر از این موارد، حیوان مذکور در زمینه راه رفتن شبیه به کدام یک از فسیلهای کشف شده بوده است.
اوروبیتس نخستین فسیل جهان محسوب میشود که مدل روباتیک آن ساخته شده است و مانند نمونه واقعی که 300 میلیون سال قبل زندگی میکرد، هم اکنون میتواند حرکت کند و راه برود. گروه تحقیقاتی در این زمینه توضیح داد گام برداشتن مهمترین اتفاقی است که میتواند همه چیز را در مورد حیوانات باستانی نمایان کند و بررسیها نشان داده است که پاهای این حیوان نسبت به نمونههای امروزی بسیار عضلانی بوده است و مشابهترین حیوان با اوروبیتس که هم اکنون روی کره زمین زندگی میکند کایمان یا یک نوع کوچک تمساح است. این اتفاق توانست اطلاعات جدیدتر و کاملتری را در اختیار محققان قرار دهد.
نتایج حاصل از این بررسی در آخرین شماره از نشریه بینالمللی «نِیچر» به چاپ رسیده است و هم اکنون «اوروبات» برای نمایش عمومی مقابل مردم آماده شده است.