باکتری‌ها هم برای زنده ماندن تلاش می‌کنند

مجله آنلاین موبنا – شاید تصور این موضوع برای برخی افراد سخت باشد اما حقیقت این است که کوچک‌ترین موجودات جهان نیز می‌توانند بیشترین تأثیر را بر روی سیاره ما داشته باشند.

پژوهشگران “آزمایشگاه ملی لارنس برکلی”(Lawrence Berkeley National Laboratory) ایالات متحده آمریکا در مطالعه اخیر خود موفق به توسعه یک روش برای مشاهده نحوه دقیق‌تر فعالیت باکتری‌ها شدند.

آنها این روش را ابداع کردند تا دریابند باکتری چگونه از ژن‌ها برای زنده ماندن، کمک می‌گیرند.

با وجودی که اکثر گونه‌ها، ماده ژنتیکی به صورت عمودی از والد به کودکان منتقل کنند، باکتری‌ها این توانایی را دارند تا ژنها را به صورت افقی منقل کنند به این صورت که به جای ژن، بسته‌های دی. ان. ای به نام “پلاسمیدها” را جایگزین و منتقل کنند. این ترفند و مهارت عجیب باکتری‌ها سبب می‌شود تا آنها به سرعت در برابر آنتی بیوتیک‌ها مقاوم شوند.

انتقال افقی ژن(Horizontal gene transfer) به انتقال ماده ژنتیکی بین ارگانیسم‌ها در مسیری غیر از انتقال عمودی ژن‌ها(vertical transfer) می‌گویند. در انتقال عمودی ژن‌ها، ماده ژنتیکی از والد به فرزندان انتقال پیدا می‌کند. انتقال افقی ژن‌ها یکی از مهم‌ترین عوامل مقاومت آنتی‌بیوتیکی در باکتری‌هاست.

“پلاسمید”(plasmid) مولکول دی.ان.ای کوچکی‌است که بطور مجزا از کروموزوم در یاخته وجود دارد. همانند سازی پلاسمیدها در سیتوپلاسم و بطور مستقل از کروموزوم انجام می‌گیرد. پلاسمیدها معمولاً به شکل یک مولکول دی.ان.ای دو رشته‌ای حلقوی هستند(هر چند گونه‌های خطی پلاسمید نیز وجود دارند). هر پلاسمید دارای یک محل آغاز همانندسازی(ori) است که همانندسازی پلاسمید از آن نقطه شروع می‌شود.

پلاسمیدها در باکتری‌ها، آرکئا (آرکی باکترها)، مخمر و گیاهان بطور طبیعی دیده می‌شوند اما می‌توان آنها را به شکل مصنوعی تراریختی (ترانسفورماسیون) به سلول‌های جانوری نیز وارد کرد. در طبیعت، پلاسمیدها می‌توانند موجب بهتر زنده ماندن ارگانیسم‌ها شوند. بطور مثال آن‌ها می‌توانند حامل ژن‌های مقاومت آنتی بیوتیکی باشند. پلاسمیدها از طریق انتقال افقی ژن‌ها از یک باکتری به باکتری دیگر انتقال پیدا می‌کنند.

در این مطالعه، پژوهشگران یک روش جدید را برای کمک به جداسازی پلاسمید از یک دی.ان.ای کروموزومی در یک نمونه توسعه دادند. این روش جدید دانشمندان را قادر می‌سازد تا پلاسمیدها اندازه‌های مختلف را حتی در محیطی که دارای باکتری‌های نسبتاً کمی است، شناسایی کنند.

یافته‌های این مطالعه در مجله “mBio” منتشر شد.

 منبع: ایسنا