آماده بنزین ۵۰ هزار تومانی باشید
بازار سوخت ایران وارد فصل تازه‌ای شده است؛ آغاز عرضه بنزین سوپر وارداتی در بورس انرژی. سوختی با استاندارد یورو۵ و اکتان ۹۵ که قیمتش می‌تواند تا مرز ۵۰ هزار تومان در هر لیتر برسد و حالا با تصمیم وزارت نفت، بخش خصوصی تعیین‌کننده نرخ آن است.
به گزارش به‌روزترین‌ها بورس انرژی از ابتدای شهریور ۱۴۰۴ آغاز رسمی عرضه بنزین سوپر وارداتی را تجربه کرد؛ رویدادی که نقطه پایان انحصار دولتی در تأمین و توزیع این محصول محسوب می‌شود. طبق شیوه‌نامه وزارت نفت، واردات و عرضه بنزین ویژه (سوپر) که دارای استاندارد یورو۵ و عدد اکتان حداقل ۹۵ است، از این پس می‌تواند توسط بخش خصوصی انجام گیرد.
شرایط ورود به بازار
بر اساس این دستورالعمل، تنها اشخاص حقوقی که حداقل سه سال سابقه فعالیت در حوزه صادرات، واردات یا توزیع فرآورده‌های نفتی دارند، امکان فعالیت در این حوزه را خواهند داشت. ثبت درخواست در «درگاه ملی مجوزها» و عقد قرارداد رسمی با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، از الزامات دیگر فعالیت در این بخش است.
قیمت‌گذاری آزاد بنزین
یکی از تغییرات اساسی، حذف نقش دولت در قیمت‌گذاری این محصول است. نرخ عرضه بر اساس هزینه‌های واردات، حمل‌ونقل، بیمه، ذخیره‌سازی و حاشیه سود شرکت‌های واردکننده تعیین می‌شود. کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که قیمت این سوخت در زمان عرضه اولیه، بین ۴۵ تا بیش از ۵۰ هزار تومان در هر لیتر باشد؛ عددی که آن را به گران‌ترین بنزین عرضه‌شده در تاریخ بازار داخلی ایران تبدیل خواهد کرد.
تأثیر بر مصرف‌کنندگان بنزین
طبق اعلام مسئولان وزارت نفت، اجرای این طرح هیچ تغییری در وضعیت سهمیه سوخت یارانه‌ای ایجاد نمی‌کند. سهمیه‌های ماهانه ۶۰ لیتری بنزین معمولی با نرخ ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومان همچنان پابرجاست. این بنزین سوپر وارداتی، صرفاً یک گزینه اختیاری برای خودروهایی است که نیاز به سوخت با کیفیت بالاتر دارند و تنها در جایگاه‌های منتخب عرضه می‌شود.
اهداف و منافع طرح
وزارت نفت هدف اصلی از این تصمیم را ارتقای شفافیت بازار، حذف انحصار، کاهش رانت و فراهم کردن فرصت مساوی برای همه فعالان اقتصادی عنوان کرده است. به باور مسئولان بورس انرژی، اجرای این طرح می‌تواند فرآیند «کشف قیمت» را از مجرای واقعی عرضه و تقاضا شکل دهد و بازار رقابتی سالمی برای فرآورده‌های نفتی ایجاد کند.
زیرساخت‌های بورس انرژی
مدیران بورس انرژی می‌گویند تمامی زیرساخت‌های نرم‌افزاری و لجستیکی برای عرضه مستمر این محصول در «رینگ داخلی» و «رینگ بین‌المللی» آماده است. این شرکت‌ها می‌توانند محصولات خود را مستقیماً به خریداران داخلی یا صادراتی عرضه کنند و حتی با بخش‌هایی نظیر حمل‌ونقل دریایی و بیمه بین‌المللی ارتباط برقرار کنند.
آینده بازار
ورود بنزین سوپر وارداتی به بورس انرژی، علاوه بر ایجاد گزینه‌های بیشتر برای مصرف‌کنندگان خاص، می‌تواند زمینه‌ساز تحولات قیمتی در بخش خصوصی و حتی بازار سوخت منطقه باشد. با این حال، تداوم موفقیت طرح مشروط به ثبات مقررات، پایداری واردات و اطمینان مصرف‌کننده از کیفیت سوخت عرضه‌شده خواهد بود.
مطلب تاثیر افزایش قیمت بنزین بر اقتصاد ایران را بخوانید.
