نظرسنجی الکترونیک
و در این میان نظرسنجی الکترونیک در وب سایتهای مختلف اینترنتی نیز بسیار متداول است. البته نظرسنجی الکترونیک تنها منحصر بهنظرسنجیهای اینترنتی و آنلاین نمیشود و نوعی از سیستمهای نظرسنجی الکترونیک با استفاده از رایانههای دستی و همراه نیز قابل انجام است که در آن کارشناس یا پرسشگر دیدگاههای افراد یا جامعه نمونه را مورد سنجش قرار داده و نتایج به جای درج در کاغذ، روی سیستم الکترونیک ثبت شده و نتایج بلافاصله قابل استنتاج به شیوه رایانهای است.
اما در نظرسنجیهای آنلاین، سیستم نرمافزاری این نوع نظرسنجیها بهگونهای است که با قرار دادن یک تکه کد نرم افزاری روی سایت، امکان ارسال نظرات بازدیدکنندگان بهصورت انتخاب یک گزینه از چند گزینه را فراهم میآورد.
نتایج نظرسنجی بلافاصله روی کنترل پانل وب سایت قابل بازدید بوده و در برخی موارد این نتیجه حتی برای بازدیدکنندگان یا رای دهندگان نیز قابل مشاهده است.
حتی برخی وب سایتهای ارائهدهنده ابزارهای اینترنتی مانند وبگذر webgozar.com امکان سوار کردن سیستم نظرسنجی الکترونیک روی وبلاگها و وب سایتهای مختلف را بهصورت رایگان فراهم کردهاند. با این وجود این نوع نظرسنجیها دارای معایب و محاسن متعددی است که در ذیل به آنها اشاره میشود:
محاسن:
امکان نظرسنجی فوری درباره موضوعات روز
امکان طراحی ساده نظرسنجی
امکان مشاهده فوری و آنلاین نتایج نظرسنجی
امکان تجزیه و تحلیل نتایج نظرسنجی با دقت بسیار زیاد.
معایب:
محدود بودن دایره مخاطبان نظرسنجی
عدمامکان تعیین جامعه نمونه
تعمیم نداشتن نتایج نظرسنجی به کل جامعه
امکان تقلب و رای دادن تکراری کاربران به شیوههای مختلف
وجود گرایشهای سیاسی در بین کاربران وب سایتهای خاص
امکان هک و نفوذ و بمباران هدفمند نرم افزار نظرسنجی
با توجه به آنچه گفته شد، نه میتوان سیستمهای نظرسنجی آنلاین را یکسره نفی کرد و نه میتوان آنها را دارای اعتبار 100 در صد و کامل دانست.
نظرسنجی اینترنتی شاید تنها در باره عملکرد وب سایتهای اینترنتی یا پرتالهای وزارتخانهها قابل انجام و تعمیم باشد؛ یعنی در جایی که موضوع نظرسنجی خود وب سایتی است که این نظرسنجی در آن انجام شده است.
اما شاید بتوان گفت درصورتی که یک سیستم نظرسنجی الکترونیکی در سطح ملی اجرا شود و همگان امکان مشارکت یکسان و عادلانه در آن را داشته باشند تا حدی میتوان در موضوعات خاص به نتایج این افکار سنجی اعتماد کرد. بهخصوص اگر همزمان نظرسنجی مکتوب و سنتی نیز در کنار آن اجرا شده و نتایج آنها با یکدیگر تلفیق شود.