با IT میتوان نظام کنترلی ارائه داد
تحقق حکومت الکترونیکی مولفه مهم حکومتداری خوب است
به گزارش خبرنگار فنآوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر حمید شهریاری – دبیر شورای عالی اطلاعرسانی – با بیان این مطلب در هماندیشی برنامه جامع فنآوری اطلاعات ایران درباره ساختار نهاد راهبری فاوا در ایران با اشاره به برخی الزامات که در یک حکومتداری خوب با توجه به IT نیاز است، گفت: یکی از مهمترین مولفههای حکومتداری خوب تحقق حکومت الکترونیکی است؛ انتخابها باید بر اساس شایستگی صورت بگیرد و این با شکلگیری بانک اطلاعاتی مدیران محقق میشود. امروزه نظارت در کشور ما چندین ماه بعد از انجام امور به گوش مدیران میرسد اما با فنآوری اطلاعات میتوان نظام کنترلی را ارائه داد.
به گفته شهریاری متاسفانه در کشور ما یک ویروسی فنآوری اطلاعات را در برگرفته است که بسیار مشکلات را پیچیده کرده یعنی آنقدر نهاد متولی فنآوری اطلاعات در جامعه ما است که تعدد آن مانع از حل مسائل و مشکلات این حوزه میشود.
وی در بررسی وضعیت موجود در نهادهای مختلف مربوط به فنآوری اطلاعات گفت: در شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات، شورای عالی اطلاعرسانی، شورای عالی ارتباطات و شورای عالی انفورماتیک به ترتیب 10، 20 ، 15 و 12 شخصیت حقوقی و حقیقی با مشترکات زیاد وجود دارد.
او ادامه داد: مفاهیم مشترکی نیز در این چهار نهاد دیده میشود. در کل کلیدواژههای اطلاعرسانی و فنآوری اطلاعات تفاوتهایی با هم دارند که غیرقابل تفکیک هستند اما باید توجه کرد که این دو کلمه به محتوا و قالب و شکل اشاره دارند. باید دانست اطلاعرسانی به واسطه فنآوری نیست.
شهریاری در مقایسه مواد اساسنامه شورای عالی اطلاعرسانی با شورای عالی فنآوری اطلاعات به ماده یک آنها اشاره و اظهار کرد: در ماده یک آییننامه شورای عالی اطلاعرسانی آمده است این شورا به منظور سیاستگذاری فرهنگی، اجتماعی، دینی و اخلاقی اطلاعرسانی تشکیل شده است.
او ادامه داد: در طرف مقابل در ماده یک شورای فنآوری اطلاعات هدف از تشکیل این شورا سیاستگذاری و تدوین راهبردهای ملی در قلمرو فنآوری اطلاعات ذکر شده که این شامل قلمرو دینی، اخلاقی و فرهنگی هم میشود که این نوعی همپوشانی است و چالش در عملکرد این دو شورا به حساب میآید.
وی درباره مشکل دوم مشترکات این دو شورا گفت: در حوزه وظایف نظارت در امر اطلاعرسانی در سراسر کشور به عهده شورای عالی اطلاعسانی گذاشته شده است که در اساسنامه به وضوح دیده میشود و حالا درخواست ما این است آنهایی که در تصویب این اسناد و قوانین دست داشتهاند توضیح دهند که هدف آنها از تشکیل این دو شورا چه بوده است.
دبیر شورای عالی اطلاعرسانی همچنین اظهار کرد: باید دید کاربردهای فنآوری اطلاعات بر عهده کدام یک از این دو شوراست، اشکال از تدوین مقررات است نه از آقای الف و ب که مسوولان شورا هستند؛ بزرگترین خطایی که شکل گرفته در آییننامه این دو شورا است که شاید از سر اجبار نوشته شده است.
شهریاری خاطرنشان کرد: البته راهحل این مسائل در ماده 9 آییننامه دو شورا وجود دارد که البته خیلی واضح نیست زیرا مشکلات بسیار پیچیده است. ماده 9 شورای عالی فنآوری اطلاعات میگوید که انجام هر کاری باید با هماهنگی دبیرخانه شورای عالی اطلاعرسانی انجام شود.
دبیر شورای عالی اطلاعرسانی یکسری از مشکلات فاوا را مربوط به شخصیت و روحیه افراد دانست و افزود: وقتی کسی دبیر یک شورا میشود باید به طور جمعی کار کند در غیر این صورت مشکلساز میشود. در این راستا دبیر شورای عالی فنآوری اطلاعات پیشنهاد تقسیم رفاقتی انجام امور را ارائه کردیم که از طرف ایشان پذیرفته نشد، در کل نظر نخبگان، مبنی بر ادغام شوراهاست هر چند ما که در راس شورا هستیم به تقسیم کار اعتقاد داریم.
وی معتقد است: اگر ادغام شوراها زمان بر و چالشبرانگیز شود آن وقت یک راهحل وجود خواهد داشت، اینکه دولت خود یک فرد را به دبیری یکی از شوراها انتخاب کند تا دیگر شوراها نیز زیر نظر او به فعالیت بپردازند. البته این شورا نباید تمام کارها را تجمیع کند بهتر است امور در حوزه سیاستگذاری تقسیم شود. شوراها دو بازوی پژوهشی و اجرایی نیاز دارند.
شهریاری چند توصیه نیز به دولت نهم در حوزه فنآوری اطلاعات داشت و گفت: باید فردی دانا و توانا با روحیه کار جمعی مسوول حوزه فنآوری اطلاعات در کشور شود که در هیات دولت حاضر و مستقیما مورد اعتماد رییس جمهور باشد و به طور همزمان مسوول شوراهای مربوطه باشد.
او گفت: همچنین باید دولت فرآیند ادغام شوراها را به دور از تعصبات نهادی دنبال کند. توسعه دولت الکترونیکی و دیگر کاربردهای اساسی را با هدف خدمترسانی به عموم مردم در اولویتهای دولت دهم باید قرار داد. توسعه جامعه اطلاعاتی ایرانی را با محوریت تولید محتوای بومی و توسعه شبکههای اجتماعی به طور مستمر باید توسط دولت دنبال شود.
وی در بیان پروژههای تدوین طرح برنامه جامع فنآوری اطلاعات ایران گفت: باید مشخص شود کدام وزارتخانه مسوولیت کدام پروژه را دارد؛ هرچند مسوولیت وزارتخانهها نسبت به پروژهها مشخص شده است. ابلاغ پروژهها و اجرای آن بستگی به دولت و نهادهای اجرایی دارد. برای اجرا تعیین وظیفه شده و تکلیف باید توسط رییس دستگاههای اجرایی شکل بگیرد.
دبیر شورای عالی اطلاعرسانی همچنین اظهار کرد: پروژهها در 11 محور در تمام حوزههای الکترونیکی معرفی شدهاند تعدادی پروژه تدوین شده، اکسس پلن طرح آماده است و منتظر شکلگیری دولت دهم برای اجرایی شدن آن هستیم.
وی با بیان اینکه در هر صورت پروژههای این طرح انجام خواهد شد ضمانت اجرایی پروژهها را تشکیل جلسات شورای عالی اطلاعرسانی دانست و اظهار کرد: ما کار را به صورت دولتی پیش نبردیم، این طرح با نظرخواهی از نخبگان هر وزارتخانه انجام شد.
شهریاری خاطرنشان کرد: در حوزه امنیتی باید از کسانی سوال کرد که اولویتهای کشور را در نظر میگیرند. آن طوری که از رفتار دولتمردان برمیآید در حوزه بینالملل ارتباطات مبتنی بر فنآوری اطلاعات اولویت دولت نیست.
او یکی از نتایج مثبت تدوین طرح برنامه جامع فنآوری اطلاعات ایران را توسعه منابع انسانی دانست و افزود: اگر این طرحها که اجرای آن برعهده قوه مجریه است اجرا نشود، چیزی به هدر نرفته زیرا توسعه منابع انسانی شکل گرفته است که میتواند مسیر راه را به وزیر جدید ICT نشان دهد زیرا این کار با چهار سال بررسی و تحقیق شکل گرفته و میتواند از دوبارهکاری جلوگیری کند.