بهترین حالت برای غذا خوردن چیست؟

مصطفی لعل شاطری

به گزارش قدس انلاین، ائمه اطهار (ع) در گفتار خویش نحوه ای شایسته و صحیح زندگانی را مد نظر قرار داده و این مهم را به ویژه در سیره عملی خویش بیان داشته اند؛ چنانکه بیان بهترین حالت برای خوردن غذا یکی از این امور است.

کراهت و عدم حرمت خوردن در حالت تکیه یکی از نکات کلیدی مورد نظر خاندان عصمت و طهارت بوده است. از این رو از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمودند: «رسول خدا (ص) هرگز بعد از بعثت خود در حالت تکیه غذا نخورد و او کراهت داشت که شبیه پادشاهان باشد»؛ همچنین راوی می گوید از امام صادق (ع) پرسیدم از مردی که در حالت تکیه غذا می خورد. حضرت فرمودن: نه به این شیوه و نه به حالت خوابیده و دمر غذا نخورید.

علاوه بر این نقل شده است که فردی از امام صادق (ع) پرسید: «آیا رسول خدا (ص) غذا را می خورد در حالی که تکیه به دست راست یا چپ کرده باشد؟» حضرت فرمودند: «رسول خدا در حالی که تکیه به چپ و راست نموده بود غذا نمی خورد، بلکه چون بندگان می نشست.» آن فرد گفت: برای چه؟ حضرت فرمودند: به خاطر تواضع در برابر خداوند.

کراهت نداشتن قرار دادن دست روی زمین هنگام خوردن از جمله توصیه های ائمه اطهار (ع) می باشد. در این باره روایت شده است که عباد البصیری نزد امام صادق (ع) غذا می خورد. پس امام دستش را روی زمین گذاشت: پس عباد به حضرت گفت: «رسول خدا (ص) این را نهی فرمود.» حضرت دستش را بلند کرد که بخورد، پس خورد پس دوبار دست خود را بر زمین گذاشت باز بازگشت دست خود را و مرد همان را گفت. باز دستش را بلند کرد و پس خورد و باز دستش را گذاشت که بخورد و عباد همان را گفت. حضرت فرمود: «به خدا رسول خدا (ص) هرگز این را نهی نفرموده است؛ و نیز از عبدالرحمن بن ابی هاشم از ابی خدیجه که گفت: «امام صادق (ع) مثل بندگان می نشست و دستش را روی زمین می گذاشت» و نیز از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: «چون غذا می خوری بر دست چپِ خود اعتماد کن.»

در روایات آمده است که مستحب است انسان مثل بنده غذا بخورد. در این راستا امام صادق (ع) فرموده اند که مولی علی (ع) فرمودند: «هر کدامتان خواست بر غذا بنشیند (باید) مثل بنده بنشیند و بر زمین غذا بخورد».

کراهت خوردن و نوشیدن با دست چپ بدون عذر داشتن مگر در انگور و انار یکی دیگر از گفتار ائمه اطهار (ع) است. در این باره روایت شده است که رسول خدا (ص) که: «انسان را با دست چپ خوردن نهی فرموده و از خوردن در حالت تکیه زدن نیز نهی فرموده است»؛ همچنین از عثمان بن عیسی از ابی ایوب از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند: «دو چیز است که با دو دست می توان خورد یکی انگور و دیگری انار.»

کراهت خوردن در حال راه رفتن مگر در ضرورت از جمله دیگر دستورات ائمه اطهار (ع) می باشد. در این باره روایت شده است که ابی عبدالله (ع) بیان داشتند:: «در حالی که راه می روی غذا نخور مگر در حالت ضرورت.» و البرقی در کتاب محاسن خود از ابن محبوب از ابن سنان همین روایت را آورده است. همچنین امام صادق (ع) در باب مواقع ضروری فرموده اند: «رسول خدا (ص) خارج شد قبل از صبح و با او تکه ای از نان بود که در شیر فرو برده بود، او در حال راه رفتن می خورد و بلال اقامه نماز می گفت و پس از آن حضرت با مردم نماز بجای گذاردند.»

منابع:

۱-کلینی، فروع کافی، ج6: 297، 272، 271

۲-برقی، المحاسن: 441، 442، 456

۳-صدوق، خصال، ج1: 130.

۴-محمد حسین ورپشتی، آیین تندرستی (ترجمه جلد 16-17 وسایل الشیعه): 267-275.