تلگرام بدون مکالمه

موبنا – تماس‌های صوتی تلگرام به دلایل نامعلومی برای کاربران ایرانی مسدود شده و هیچ مسئولی از این موضوع اطلاع ندارد! درحالی‌که خبرگزاری مهر و فارس علت این مسدود شدن ناگهانی را دستور قضائی اعلام کرده‌اند، قوه‌ قضائیه نسبت به این قطعی ناگهانی اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و اصرار دارد نامی از آنها در گزارش برده نشود!
قابلیت مکالمه صوتی رایگان در ساعت ٢٢ روز چهارشنبه هفته گذشته، ٢٣ فروردین‌ماه به صورت رسمی طبق توییت پاول دروف، مدیرعامل تلگرام برای کاربران ایرانی فعال شد. حالا درحالی‌که کمتر از ۵ روز از فراهم شدن امکان تماس صوتی در تلگرام برای کاربران ایرانی می‌گذرد، این سرویس دچار اختلا‌ل‌های مختلفی در کشور شده و به گمانه‌زنی‌ها درباره فیلترینگ هوشمند تلگرام دامن زده است. فضای مجازی در این روزها پر از خبرهای ضد و نقیض درباره قطع و وصل شدن مداوم امکان تماس صوتی تلگرام است. ایلنا در گزارشی که روز گذشته منتشر کرده است، انگشت اتهام را به سوی اپراتورهای مختلف در کشور نشانه رفته و این درحالی است که امیر کیهان، روابط‌عمومی همراه اول به «شهروند» می‌گوید که از طرف این اپراتور هیچ اقدامی برای مسدود‌سازی تماس صوتی تلگرام صورت نگرفته است و البته روابط‌عمومی اپراتورهای دیگر هم حاضر به پاسخگویی نمی‌شوند.
محمد حسین‌پور، روابط‌عمومی شورای عالی فضای مجازی هم در گفت‌وگو با «شهروند» توضیح می‌دهد: این اختلال از سمت شورای عالی مجازی نبوده و اساسا در حیطه شرح وظایف ما نبوده و نیست.
اما کیوان نقره‌کار، کارشناس و فعال در حوزه فناوری اطلاعات به «شهروند» می‌گوید: به لحاظ فنی، اپراتورها نباید در هیچ کشوری اختیار مسدودسازی بخشی از خدمات یک شبکه‌ اجتماعی را داشته باشند. به عقیده او احتمال می‌رود در این مورد، توافقاتی بین ارگان‌های مسئول رخ داده و برای نتیجه‌گیری نهایی فعلا این امکان از دسترس ایرانی‌ها خارج شده است. او می‌گوید: زیبنده نیست که یک اتفاق عمومی این‌چنینی در سطح کشور بیفتد و هیچ‌‌یک از ارگان‌های ذیربط مسئولیت آن را برعهده نگیرد.
تلگرام با دستور قضائی مسدود شد
فارس و مهر ادعای جالبی را مطرح کرده‌اند. روز گذشته این دو خبرگزاری مدعی شدند به نقل از یک منبع آگاه در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تلگرام با دستور مستقیم قضائی مسدود شده‌اند. مهر نوشته است: «اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که این سرویس به دستور قضائی فیلتر شده است.» این خبرگزاری بدون ذکر منبع مدعی شده که روز گذشته حکم قضائی برای ۲۰ شرکت ارایه‌کننده خدمات دسترسی ارسال شده است تا این سرویس را از دسترسی کاربران خارج کنند. فارس هم در خبری با تیتر «تماس صوتی تلگرام با دستور قضائی غیرفعال شد.» به صورت غیررسمی اعلام کرده که از علت این مسدود شدن آگاه است و البته تماس‌های مکرر «شهروند» با قوه قضائیه برای گرفتن تاییدیه یا تکذیبیه خبر بی‌نتیجه ماند.
فیلترینگ یا اختلال؟
پیش از این محمود واعظی، وزیر ارتباطات گفته بود که برای برقراری تماس صوتی تلگرام با مدیران این شبکه وارد مذاکره شده است و باید وضع این سرویس در مواجهه اپراتورهای موبایل کشور با آن بررسی شود. اما چند روز بعد که پس از یک قطعی یک‌روزه، دوباره امکان برقراری تماس برای کاربران ایرانی فراهم شده بود، محمود واعظی اعلام کرد که تماس صوتی تلگرام پیرو مجوز وزارت ارتباطات فعال شده است و اگر مشکلی در این زمینه وجود داشت، تلگرام صوتی اصلا راه‌اندازی نمی‌شد.
حالا درحالی‌که روابط‌عمومی‌ اپراتورهای مختلف مدعی هستند هیچ نقشی در مسدودسازی تماس صوتی تلگرام ندارند، بعضی از کاربران ایرانی هنگامی که از اینترنت ADSL در مبدأ و مقصد استفاده می‌کنند، می‌توانند از طریق برنامه تلگرام خود، تماس صوتی برقرار کنند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که اغلب کاربرانی که از اینترنت ارایه‌دهنده توسط اپراتور‌های مختلف استفاده می‌کنند، بدون راه‌اندازی فیلترشکن، توأمان هم در مبدأ هم در مقصد، امکان برقراری تماس صوتی با اپلیکیشن تلگرام را ندارند و این همان موضوعی است که احتمال فیلترینگ هوشمند تماس صوتی را بالا می‌برد. البته کیوان نقره‌کار معتقد است این اختلال می‌تواند علت‌های دیگری هم داشته باشد.
محمود واعظی، وزیر فناوری اطلاعات و ارتباطات در این خصوص نکته دیگری را هم مطرح کرده است: ما همواره به دنبال این بودیم تصمیمی بگیریم که هم مردم راضی باشند و هم اپراتورها. البته اگر اپراتوری تشخیص دهد به دلایل اقتصادی و نه سیاسی این تماس صوتی را ارایه نمی‌دهد، مختار است و ما نمی‌توانیم اجبار کنیم.
آیا سرنوشت وایبر در انتظار تلگرام است؟
اردیبهشت‌ماه ٩٣، نخستین اختلال‌های جدی وایبر آغاز شد. در ابتدا اعلام شد که این اختلال جهانی است و به سرورهای داخلی ارتباطی ندارد اما قطع و وصلی‌های پی‌درپی وایبر ایرانی‌ها که در آن زمان یکی از شبکه‌های کامل پیام‌رسان محسوب می‌شد، تا جایی پیش رفت که مشترکان داخلی این شبکه بنفش‌رنگ کم‌کم عطای استفاده از آن را به لقایش بخشیدند و به تلگرام کوچ کردند.
کیوان نقره‌کار دچار شدن تلگرام به سرنوشت وایبر را بعید دانسته و می‌گوید: زمانی که وایبر مورد استفاده‌ ایرانی‌ها بود همه چیز با امروز متفاوت بود.
امروزه تلگرام بیش از ٢۵‌میلیون کاربر ایرانی دارد و به طرز غیرقابل انکاری با زندگی روزمره مردم گره ‌خورده است. درحالی‌که تنها چند روز تا انتخابات ریاست‌جمهوری باقی مانده، این مسدودسازی که نه مسئولی از آن اطلاع دارد و نه مسئولیتش را برعهده می‌گیرد، خود می‌تواند محل ایجاد شایعه‌های مختلف شود و فضای موجود را متشنج کند.

 منبع: روزنامه شهروند