کشف نخستین فسیل انسان مدرن با قدمت ۲۰۰ هزار سال (+عکس)
موبنا – داستان اصلی و اولیه مربوط به نخستین حضور انسان مدرن روی کره زمین بارها از جانب دانشمندان مختلف تجدید نظر شده و مورد بازبینی قرار گرفته است. ولی یکی از موثقترین یافتهها مربوط به «هومو ساپیِنس» میشود که صدها هزار سال قبل میزیسته است و بقایای آن در منطقهای که هم اکنون به آن اتیوپی میگوییم، کشف شده است. این انسان مدرن حدود ۱۰۰ هزار سال قبل از آفریقای کنونی مهاجرت کرده بود. دانشمندان هم اکنون قطعهای از یک استخوان فک کشف کرده اند که تاریخ مهاجرت انسان مدرن از آفریقا را تا ۵۰ هزار سال عقبتر میبرد.
تاریخ دقیق انسان مدرن که اجداد ما محسوب میشود همچنان ناشناخته است. ولی مجموعهای از مطالعات ژنتیکی و کشف فسیلهای به دست آمده این امکان را فراهم کرده است بتوانیم روشنتر از قبل به حضور انسان مدرن روی کره زمین نگاه کنیم. دانشمندان برای مدتهای طولانی بر این باور بودند که گونه «هومو ساپیِنس» حدود ۲۰۰ هزار سال قبل زندگی میکرده و تا حدود ۹۰ تا ۱۲۰ هزار سال قبل در قاره آفریقا میزیسته است. سپس این گونه انسانی تصمیم به مهاجرت میگیرد و وارد خاورمیانه، آسیا و اروپا میشود.
ولی یافتهها و اکتشافات جدید صحت این داستان را تا اندازهای زیر سوال برده است. در ژوئن ۲۰۱۷ گروهی از باستانشناسان موفق به کشف فسیلها و ابزارهایی در مراکش شدند که تاریخ آنها به بیش از ۳۰۰ هزار سال قبل برمیگردد و نشان میدهد انسان مدرن پیش از آنچه که تصور میکنیم زندگی خود را در آفریقا گسترش داده بود. مطالعات بیشتری که در این زمینه صورت گرفت همچنین نشان داد انسانها و شامپانزهها میلیونها سال قبل از آخرین اجداد خود در اروپا شکل گرفتند و منشا شکلگیری آنها آفریقا نبوده است. البته این ادعا بارها مورد انتقاد قرار گرفته و هنوز تایید نشده است.
ولی یافتههای جدید نسبت به اکتشافات قبلی قابل قبولتر است و در واقع با فسیلهایی که پیشتر در کشور مراکش کشف شده بود مطابقت دارد. یک گروه تحقیقاتی زیر نظر دانشگاه بینگامتون استخوانها و ابزارهایی را در غار میسیلیا در حوالی فلسطین اشغالی کشف کردند و با استفاده از روشهای علمی مختلف به این نتیجه رسیدند که تاریخ این کشفیات به ۱۷۷ تا ۱۹۴ هزار سال قبل میرسد. این یافتهها اولین فسیل مربوط به انسان مدرن را نشان میدهد و ثابت می کند انسان مدرن ۵۰ هزار سال زودتر از قاره آفریقا بیرون آمده است.
«رولف کوام» یکی از نویسندگان گزارش نهایی مربوط به این کشفیات علمی توضیح داد: «میسیلیا یکی از هیجانانگیزترین کشفیات تاریخ را برای ما نمایان کرده است. این کشفیات دقیقترین شواهد را در اختیار ما میگذارد و نشان میدهد اجداد ما برای نخستین بار زودتر از آنچه که تا کنون تصور میکردیم از آفریقا مهاجرت کردهاند. کشف مذکور همچنین به این معنی است که انسانهای مدرن در طول دوره زمانی طولانی با دیگر گروههای انسانی هم ملاقات داشتهاند و بین آنها تبادلات بیولوژیکی صورت گرفته است».
فسیلی که هم اکنون کشف شده است، بخش بزرگی از استخوان فک بالای انسان مدرن را شامل میشود و تعداد زیادی از دندانهای او را هم در خود جا داده است. این استخوان در کنار چندین ابزار سنگی کشف شد و دانشمندان با بررسیهای فراوان موفق شدند دوره تاریخی مذکور را برای آنها تخمین بزنند.
باید توجه داشت که استراج دقیق بخشهای مختلف ژنتیکی از استخوانهای به دست آمده فرآیند بسیار دشواری محسوب میشود و بنابراین محققان با استفاده از میکرو سیتی اسکنها مدلهای سهبعدی از این استخوان تهیه کردهاند تا بتوانند ساختار داخلی دندانهایی که کشف کردهاند را به دست آورند. لازم به ذکر است برخی ویژگیهای اصلی که در نئاندرتالها مشاهده شده بود در این استخوان وجود ندارد و این در حالی است که دیگر ویژگیها که تنها در انسانهای مدرن مشاهده شده است، در این استخوان به چشم میخورد.